CN. Nguyễn Trần Phương Duyên – IVFMD Tân Bình

Tổng quan
Hiện nay, hơn một phần ba phụ nữ trải qua thụ tinh nhân tạo (In vitro fertilization – IVF) đã lựa chọn sàng lọc phôi bằng xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (Preimplantation genetic testing for aneuploidy – PGT-A) để sàng lọc các bất thường về số lượng nhiễm sắc thể, nhằm tăng khả năng mang thai thành công. Song song đó, sàng lọc trước sinh không xâm lấn bằng DNA tự do trong máu mẹ (cfDNA) cũng ngày càng được khuyến nghị rộng rãi cho tất cả phụ nữ mang thai, bất kể tuổi tác hay yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên, độ chính xác của xét nghiệm cfDNA vẫn còn là một vấn đề cần nghiên cứu thêm.

Mục tiêu
Đánh giá giá trị dự báo dương tính (Positive predictive value – PPV) của sàng lọc DNA tự do trước sinh (cfDNA) đối với các bất thường nhiễm sắc thể trong thai kỳ sau khi chuyển đơn phôi nguyên bội trong thụ tinh ống nghiệm hoặc chu kỳ sàng lọc di truyền tiền làm tổ để phát hiện bất thường nhiễm sắc thể (PGT-A), hoặc chuyển phôi đơn chưa PGT-A, và đánh giá mức độ trùng khớp giữa kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh và PGT-A.

Đối tượng nghiên cứu
Tổng cộng 2.973 kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh đối với các trisomy (T13, T18, T21, X và Y) và vi mất đoạn (microdeletion) (1p36, 4p16.3, 5p15.2, 15q11.2 và 22q11.2) phổ biến nhất từ các thai kỳ đơn thai được phân bổ vào hai nhóm: Nhóm PGT-A (n = 1.204) mang thai sau chuyển phôi nguyên bội đơn lẻ và nhóm không PGT-A (n = 1769) mang thai sau chuyển phôi đơn chưa kiểm tra, trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến năm 2023.

Đo lường kết quả chính
Đo lường chính của nghiên cứu là độ chính xác của sàng lọc cfDNA trước sinh. Kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh dương tính và âm tính và các xét nghiệm chẩn đoán trước sinh hoặc sau sinh tiếp theo được sử dụng để phân loại từng kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh dương tính thành dương tính thật hoặc dương tính giả. Các yếu tố thứ yếu là đánh giá mức độ trùng khớp giữa kết quả PGT-A và sàng lọc cfDNA trong dịch ối trước sinh giữa các nhóm nghiên cứu.

Kết quả
Sàng lọc cfDNA trước sinh được thực hiện ở tuổi thai trung bình 11,3 ± 1,8 tuần, và cho kết quả ở 99,9% bệnh nhân (tỷ lệ hủy bỏ 0,1%). Không có sự khác biệt về tỷ lệ thai giữa thai kỳ đã kiểm tra PGT-A và chưa kiểm tra (9,5% ± 4% so với 10,3% ± 4%). Nhóm PGT-A nhận được 13 kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh dương tính (hai T21, hai X0, bốn XXX, một XYY, một giới tính không xác định, hai 22q11 del/dup và một 15q11.2del). Chỉ có một trường hợp (22q11 dup) được xác nhận bằng chọc ối và sinh thiết, cho thấy giá trị dự báo dương tính (PPV) cho kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh bất thường là 7,7%, các trường hợp còn lại đều có kết quả phù hợp với PGT-A. Kết quả nhiễm sắc thể giới tính hoàn toàn trùng khớp giữa sàng lọc cfDNA trước sinh và PGT-A, cho thấy giá trị dự báo dương tính (PPV) của PGT-A đối với nhiễm sắc thể giới tính là 100% và giá trị dự báo âm tính cho các bất thường nhiễm sắc thể là 100%. Nhóm phôi không kiểm tra nhận được kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh dương tính ở 27 thai kỳ (1,5%), 21 trường hợp được lựa chọn để xét nghiệm tiếp theo và 8 trường hợp khẳng định kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh, cho thấy giá trị dự báo dương tính (PPV) của nhóm không PGT-A là 38%.

Kết luận
Nghiên cứu này chứng minh rằng những bệnh nhân trải qua thụ tinh trong ống nghiệm /PGT-A và chuyển đơn phôi nguyên bội có thể sàng lọc cfDNA trước sinh một cách đáng tin cậy trong tam cá nguyệt đầu tiên của họ. Tỷ lệ thai trong các thai kỳ đơn thai sau khi phôi được xét nghiệm PGT-A không khác biệt so với các thai kỳ có phôi không được xét nghiệm. Giá trị dự đoán dương tính cho kết quả sàng lọc cfDNA trước sinh bất thường sau khi chuyển đơn phôi nguyên bội là thấp đáng tin cậy (7,7%).

Tài liệu tham khảo:

Prenatal cell-free DNA screening for chromosomal aneuploidies after euploid embryo transfer shows high concordance with preimplantation genetic testing for aneuploidy results and low positive predictive values

Madjunkov, Mitko et al.
Fertility and Sterility, Volume 122, Issue 6, 1105 – 1113
 

Từ khóa: PGT-A, sàng lọc trước sinh, cf-DNA, PPV, NPV