CNXN. Nguyễn Thị Thanh Huệ - Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột
 
Trong vài thập kỷ qua, tỷ lệ vô sinh toàn cầu đã tăng lên theo hàng năm, các yếu tố nam chiếm khoảng 40 - 50% trong số các cặp vợ chồng vô sinh. Ngoài ra, một số nghiên cứu đã chỉ ra sự suy giảm đáng kể về chất lượng tinh trùng trong hai thập kỷ qua. Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (Intracytoplasmic Sperm Injection - ICSI) là phương pháp hỗ trợ sinh sản được sử dụng phổ biến và là phương pháp điều trị lâm sàng hiệu quả nhất cho vô sinh do yếu tố nam gây ra bởi chất lượng tinh trùng kém. Bất thường tinh trùng ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ thụ tinh ICSI, hiệu quả phát triển phôi và kết quả điều trị lâm sàng. Oligoasthenozoospermia là một trong những nguyên nhân chính và chiếm khoảng một nửa số trường hợp vô sinh nam, với độ tuổi khởi phát ngày càng trẻ hóa. Oligoasthenozoospermia đặc trưng chủ yếu bởi mật độ tinh trùng thấp hoặc khả năng di động kém. Thời gian kiêng xuất tinh (2 - 7 ngày) của Tổ chức Y tế Thế giới chỉ dành cho phân tích tinh dịch đồ, và không phải là tiêu chuẩn tham chiếu về thời gian kiêng xuất tinh nam trong điều trị hỗ trợ sinh sản. Kiêng xuất tinh dài ngày gây ảnh hưởng đến thể tích tinh dịch và nồng độ tinh trùng, trong khi thời gian kiêng xuất tinh ngắn hơn thì tinh trùng có khả năng di động cao hơn và tỷ lệ phân mảnh DNA thấp hơn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghiên cứu có kết quả không đồng thuận, gây tranh cãi về thời gian kiêng xuất tinh ảnh hưởng đến kết quả phôi và lâm sàng. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá liệu xuất tinh lần thứ hai trong thời gian ngắn có thể cải thiện chất lượng tinh trùng và kết quả lâm sàng sau ICSI ở bệnh nhân Oligoasthenozoospermia hay không.

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 03/2021 đến tháng 03/2023. Các đối tượng tham gia thực hiện lấy mẫu tinh dịch 2 lần vào ngày chọc hút và lần 2 cách lần 1 một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn (≤ 3 giờ). Chất lượng tinh dịch được đánh giá theo tiêu chuẩn WHO 2010. Các noãn MII chọc hút của cùng một ca được chia làm 2 nhóm để ICSI: nhóm xuất tinh lần đầu (n = 393) và nhóm xuất tinh lần thứ hai (n = 393).

Nghiên cứu cho thấy so với lần xuất tinh đầu tiên, lượng tinh dịch của lần xuất tinh thứ hai giảm đáng kể (P < 0,001), nhưng mật độ tinh trùng không giảm (P > 0,05). Tổng tinh trùng di động, di động tiến tới và tốc độ tinh trùng, hình thái bình thường ở nhóm xuất tinh thứ hai cao hơn đáng kể so với nhóm xuất tinh đầu tiên cả trước và sau khi lọc rửa (P < 0,05). Mặt khác, so với nhóm xuất tinh thứ nhất, sự phân mảnh DNA tinh trùng của nhóm xuất tinh thứ hai giảm đáng kể cả trước và sau khi lọc rửa (P < 0,05). 

Về sự phát triển phôi thai và kết quả lâm sàng giữa hai nhóm không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ thụ tinh 2PN (75,83% so với 78,12%), tỷ lệ phôi tốt ngày 3 (68,79% so với 69,06%), và tỷ lệ hình thành phôi nang (66,67% so với 71,43%) giữa hai nhóm (P>0,05). Tuy nhiên, tỷ lệ phôi nang chất lượng tốt (24,79% so với 14,67%), tỷ lệ phôi nang hữu dụng (57,56% so với 48,44%) và tỷ lệ noãn sử dụng (52,93% so với 45,29%) cao hơn đáng kể ở nhóm xuất tinh thứ hai so với nhóm xuất tinh thứ nhất (P < 0,05). Ngoài ra, không có sự khác biệt đáng kể về các thông số động học hoặc tỷ lệ phôi phân chia bất thường giữa hai nhóm (P > 0,05).

Tổng cộng có 41 chu kỳ chuyển phôi tươi, nhóm xuất tinh lần đầu và nhóm xuất tinh thứ hai lần lượt là 19 và 22 chu kỳ. Tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể (P > 0,05) về số lượng phôi trung bình được chuyển (1,79 ± 0,42 so với 1,73 ± 0,46). Nhưng tỷ lệ mang thai sinh hóa (63,64% so với 57,89%), tỷ lệ mang thai lâm sàng (59,09% so với 47,37%), tỷ lệ làm tổ (42,11% so với 32,35%) và tỷ lệ sinh sống (40,91% so với 31,58%) ở nhóm xuất tinh thứ hai cao hơn so với nhóm xuất tinh thứ nhất. 

Tóm lại, thông qua nghiên cứu chia noãn dựa trên nam giới mắc chứng Oligoasthenozoospermia thấy rằng lần xuất tinh thứ hai trong khoảng thời gian ngắn giúp cải thiện khả năng di động, tỷ lệ hình thái bình thường, tính toàn vẹn DNA của tinh trùng, và cải thiện sự phát triển phôi thai, đặc biệt là hiệu quả hình thành phôi nang. Đối với nam giới có chất lượng tinh trùng kém, lần xuất tinh thứ hai trong khoảng thời gian ngắn là một chiến lược không xâm lấn và đơn giản nhưng hiệu quả để cải thiện kết quả lâm sàng.

TLTK: Li, Y., et al. "Short-interval second ejaculation improves sperm quality, blastocyst formation in oligoasthenozoospermic males in ICSI cycles: a time-lapse sibling oocytes study." Frontiers in Endocrinology 14 (2023): 1250663-1250663.

Từ khóa: thời gian kiêng xuất tinh, chất lượng tinh trùng, sự phát triển của phôi, nghiên cứu chia noãn, time-lapse.