CNSH. Nguyễn Thị Minh Phượng, IVFMD Tân Bình
 
Hiện nay, ngày càng có nhiều các yếu tố ảnh hưởng tới tiên lượng sinh sản ở nữ giới được phát hiện như tuổi tác, bệnh huyết khối, bệnh lý nội mạc tử cung và lối sống không lành mạnh. Tuy nhiên, tác động của một số đột biến như BRCA1 và BRCA2 tới khả năng sinh sản ở người mang đột biến vẫn chưa rõ ràng. Một số nghiên cứu nhận định rằng những bệnh nhân mang đột biến dòng gen BRCA có đáp ứng buồng trứng kém trong quá trình điều trị, đây có thể là một dấu hiệu cho thấy nguồn noãn bào đang giảm dần ở những phụ nữ này. BRCA được biết đến có liên quan tới sự tái hổ hợp DNA tương đồng và đóng vai trò thiết yếu trong việc sửa chữa đứt gãy DNA sợi kép. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy đột biến BRCA có thể làm mất chức năng sửa chữa DNA, dẫn đến noãn có thể đi vào con đường chết theo chu trình (apoptotic) hoặc mất noãn sau điều trị ung thư vú và ung thư buồng trứng.
 
Trong dân số nói chung, đột biến BRCA1 và BRCA2 được ước tính dao động khoảng 0,2-1%. Do đó, việc đánh giá tác động của đột biến này trên khả năng sinh sản vô cùng quan trọng đối với một bộ phận đáng kể trong dân số, đồng thời việc tư vấn sinh sản cho nhóm phụ nữ có nguy cơ là thực sự cần thiết. Trong 5 năm qua, nhiều nghiên cứu về vô sinh và dự trữ buồng trứng ở phụ nữ có đột biến BRCA được báo cáo, tuy nhiên kết quả không đồng nhất. Một số nhận thấy nồng độ hormone anti-müllerian giảm ở phụ nữ mang đột biến BRCA1 và BRCA2, một số lại cho thấy không có sự khác biệt. Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá nồng độ hormone anti-müllerian ở những phụ nữ mang gen BRCA1 hoặc BRCA2 đột biến và so sánh với nhóm bình thường. Bên cạnh đó, nghiên cứu còn xác định tác động lâm sàng của nồng độ hormone anti-müllerian với kết quả sinh sản ở người mang đột biến BRCA.
 
Nghiên cứu được thực hiện bởi sự kết hợp giữa hai Bệnh viện Đại học tại Tây Ban Nha. Đối tượng tham gia vào nghiên cứu là những phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 45, mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2, những người họ hàng trong gia đình khỏe mạnh, không mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 được nhận vào nhóm chứng. Tiêu chí loại trừ: phụ nữ cắt bỏ một hoặc hai bên buồng trứng, xạ trị vùng chậu, ung thư, hóa trị và từ chối tham gia vào nghiên cứu. Dự trữ buồng trứng được chia làm 3 nhóm: “kém” (≤ 0,58 ng/mL), "bình thường"(>0,58 và ≤1,48 ng/mL) và “tốt” (> 1,48 ng/mL) (sử dụng phương pháp Miễn dịch Điện hóa Phát quang-ECLIA).
 
Một số kết quả thu nhận được:

• Trong tổng số 135 phụ nữ tham gia vào nghiên cứu: không mang đột biến BRCA, n=66; mang đột biến gen BRCA1, n=32, mang đột biến gen BRCA2, n=37.
• Nồng độ hormone anti-müllerian ở phụ nữ mang đột biến BRCA2 thấp hơn so với nhóm không mang đột biến và nhóm mang đột biến BRCA1.
• Trong số các phụ nữ cố gắng có con, tỷ lệ vô sinh ở các nhóm lần lượt là: 18,7% ở nhóm không mang đột biến gen BRCA, 22,2% ở nhóm mang đột biến BRCA1 và 30,8% ở nhóm mang đột biến BRCA2 (p=0,499).
• Phân tích đa biến cho thấy không có yếu tố phụ thuộc nào liên quan đến tình trạng vô sinh.

 
Tóm lại, kết quả hiện tại của nghiên cứu cho thấy nồng độ hormone anti-müllerian trong huyết thanh của phụ nữ mang đột biến BRCA2 thấp hơn khi so sánh với nhóm mang đột biến BRC1 và nhóm không mang đột biến. Tuy nhiên, sự khác biệt này dường như không ảnh hưởng tiêu cực tới kết quả sinh sản. Đây là điều quan trọng cần xem xét tại thời điểm tư vấn sinh sản cho phụ nữ mang gen đột biến BRCA1 hoặc BRCA2.
 
Nguồn: Ponce, J., Fernandez-Gonzalez, S., Calvo, I., Climent, M., Peñafiel, J., Feliubadaló, L., ... & Retamal, M. D. (2020). Assessment of ovarian reserve and reproductive outcomes in BRCA1 or BRCA2 mutation carriers. International Journal of Gynecologic Cancer, 30(1).

Từ khóa: Đánh giá dự trữ buồng trứng và kết quả sinh sản ở người mang đột biến BRCA1 hoặc BRCA2