Hợp tử đơn tiền nhân (1PN) có thể là kết quả của sự hình thành PN không đồng bộ, sự hợp nhất PN của mẹ và bố, hoặc PN bị vỡ sớm. Những hợp tử này thường được coi là thụ tinh bất thường và không có khả năng phát triển thành phôi bình thường. Hầu hết các nghiên cứu cho thấy chúng có nhiều khả năng là lệch bội so với phôi từ hợp tử 2PN. Do các lo ngại về sự an toàn và tình trạng của trẻ sinh ra từ hợp tử bất thường 1PN, chúng thường không được chọn để chuyển phôi. Hơn nữa, các dữ liệu về trẻ sinh sống từ hợp tử 1PN ít được báo cáo nên các rủi ro liên quan đến kết cục sơ sinh của phôi 1PN không rõ ràng.

Gần đây, bài nghiên cứu hồi cứu của Si và cộng sự được đăng trên tạp chí Fertility and Sterility đã trả lời cho câu hỏi về kết cục sinh sống của phôi từ hợp tử 1PN. Nghiên cứu này sử dụng dữ liệu từ 1526 chu kì chuyển phôi trữ với phôi được tạo từ kĩ thuật IVF cổ điển, bao gồm 4 nhóm: phôi phân chia từ 1PN, phôi phân chia từ 2PN, phôi nang từ 1PN và phôi nang từ 2PN. Tất cả các chu kì chuyển phôi trữ trong nghiên cứu đều là chuyển đơn phôi.
 

Nghiên cứu đã chứng minh rằng tỉ lệ thai lâm sàng, tỉ lệ làm tổ và tỉ lệ trẻ sinh sống giảm đáng kể sau khi chuyển phôi giai đoạn phân chia từ hợp tử 1PN so với 2PN (LBR: 14% so với 23,7%; P = 0,009). Ngược lại, không có sự khác biệt đối với các tỉ lệ trên sau khi chuyển phôi nang từ hợp tử 1PN so với 2PN (LBR: 37,3% so với 33,1%; P= 0,32). Phôi từ 1PN và 2PN không có sự khác biệt về tỉ lệ sẩy thai bất kể giai đoạn phôi phân chia hay phôi nang. Không có sự khác biệt ở phôi từ 1PN và 2PN về mức độ dị tật bẩm sinh và khiếm khuyết trong phát triển tâm thần vận động của trẻ sau 2 tuổi.

Chuyển phôi từ hợp tử 1PN là vấn đề gây tranh cãi và ở một số trung tâm đã loại bỏ hợp tử 1PN sau khi kiểm tra thụ tinh. Tuy nhiên, kết quả của nghiên cứu này đã cho thấy phôi nang từ hợp tử 1PN thụ tinh bằng IVF cổ điển cho kết quả lâm sàng tương đương phôi nang từ hợp tử 2PN mà không làm tăng nguy cơ sẩy thai hay các khiếm khuyết sau sinh. Mặc dụ mắc phải một số hạn chế của nghiên cứu hồi cứu, đây là nghiên cứu có số liệu lớn từ kết quả lâm sàng cho đến kết cục trẻ sinh sống ở phôi bắt nguồn từ hợp tử 1PN. Các nghiên cứu sâu hơn cần được thực hiện để đánh giá hiệu quả và an toàn của chuyển phôi nang có nguồn gốc từ hợp tử 1PN.
 
CVPH. Phạm Hoàng Huy – IVFMD Phú Nhuận