Khối máu tụ dưới màng đệm là hình ảnh thường được mô tả trên siêu âm giai đoạn thai sớm. Nhiều nghiên cứu trước đây đánh giá những nguy cơ liên quan tụ máu dưới màng đệm như sẩy thai, thai lưu, sinh non… nhưng kết quả còn nhiều tranh cãi. Tổng quan hệ thông và phân tích gộp công bố năm 2011 cho thấy máu tụ dưới màng đệm tăng nguy cơ sẩy thai, tuy nhiên, nhiều nghiên cứu sau này lại cho thấy dấu hiệu này không liên quan đến sẩy thai hoặc thai lưu, bất kể vị trí, thể tích khối máu.

Mới đây, một nghiên cứu mới về tụ máu dưới màng đệm vừa công bố trên tạp chí Obstetrics & Gynecology tháng 8/2019, cung cấp thêm bằng chứng cho thấy tụ máu dưới màng đệm không liên quan đến sẩy thai trên thai kỳ đơn thai.

Hình: Máu tụ dưới màng đệm trên thai 6 4/7 tuần – Nguồn: bệnh viện Mỹ Đức

Nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu trên tổng số 2568 thai kỳ đơn thai từ 6 0/7 tuần đến dưới 13 6/7 tuần được siêu âm đánh giá và so sánh tỷ lệ sẩy thai trước 20 tuần giữa hai nhóm có hoặc không có hiện diện dấu hiệu tụ máu dưới màng đệm. Những trường hợp tim thai chậm hoặc song thai bị loại khỏi nghiên cứu. Tụ máu dưới màng đệm được mô tả trên siêu âm bao gồm số lượng và kích thước khối máu tụ kèm dấu hiệu ra huyết âm đạo đi kèm nếu có.

Kết quả phân tích cho thấy không có sự khác biệt về tuổi mẹ, thai tự nhiên hoặc sau thụ tinh trong ống nghiệm, tiền sử sản khoa, BMI và bệnh lý đi kèm ở hai nhóm có và không có máu tụ dưới màng đệm. Phân tích đơn biến cho thấy tụ máu sau nhau tăng nguy cơ sẩy thai trước 20 tuần ở nhóm có máu tụ sau nhau và nhóm không có dấu hiệu này (tỷ lệ lần lượt là 7,5% so với 4,9%, p = 0,026). Tuy nhiên, sau khi hiệu chỉnh theo tuổi thai và triệu chứng ra huyết âm đạo, tụ máu dưới màng đệm không liên quan nguy cơ sẩy thai (OR hiệu chỉnh 1,13, 95% CI, 0,74 – 1,17). Trong 451 trường hợp có máu tụ dưới màng đệm, không có đặc điểm nào của khối máu tụ (bao gồm các đặc điểm như thể tích hoặc đường kính lớn nhất của khối máu, có ra huyết âm đạo đi kèm hay không, một hoặc nhiều khối máu tụ) liên quan đến nguy cơ sẩy thai.

Nghiên cứu kết luận xuất huyết dưới màng đệm ở thai kỳ đơn thai thời điểm thai nhỏ hơn 14 tuần không liên quan đến nguy cơ sẩy thai dưới 20 tuần.

Nhóm nghiên cứu nhìn nhận những điểm chưa mạnh của nghiên cứu như thiết kế hồi cứu, dữ liệu không đại diện cho nhóm dân số chung, bác sĩ khám và siêu âm có thể bị nhiễu bởi triệu chứng ra huyết âm đạo vì không làm mù, ... có thể ảnh hưởng đến chẩn đoán tụ máu dưới màng đệm. Việc ghi nhận dấu hiệu tụ máu dưới màng đệm chỉ tại một thời điểm mà không theo dõi có thể ảnh hưởng đến khả năng tiên lượng vì có thể khối máu tăng kích thước, tồn tại theo thời gian, … có ý nghĩa dự báo kết cục thai kỳ. Vì vậy, những nghiên cứu sau này có thể đánh giá tốt hơn khả năng dự báo những ảnh hưởng của máu tụ dưới màng đệm khi phân tích riêng lẻ từng nhóm.

BS. Lê Tiểu My
 
Lược dịch từ: Association Between First-Trimester Subchorionic Hematomas and Pregnancy Loss in Singleton Pregnancies – Obstetrics & Gynecology Vol.134 No.2 August 2019.