Statins – nhóm thuốc làm giảm cholesterol máu – có thể làm tăng nguy cơ đái tháo đường (ĐTĐ) ở phụ nữ trung niên và lớn tuổi, theo một nghiên cứu ở Mỹ. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thấy rằng ích lợi do thuốc mang lại vẫn có giá trị cao đối với những người có yếu tố nguy cơ.

Nghiên cứu được đăng trên Archives of Internal Medicine cho thấy trong số hàng ngàn phụ nữ có sử dụng bất kỳ loại statin nào từ khi bắt đầu nghiên cứu (kéo dài 6-7 năm), được chẩn đoán ĐTĐ nhiều hơn nhóm không sử dụng statin đến gần 50%.

Theo Yunsheng Ma và các cộng sự đến từ Đại học Y khoa Massachusetts ở Worcester, việc sử dụng các thuốc statin ở thời kỳ mãn kinh làm tăng nguy cơ ĐTĐ ở phụ nữ.

Nhóm của ông sử dụng nguồn dữ liệu từ Women's Health Initiative, gồm 150.000 phụ nữ không bị ĐTĐ trong các độ tuổi 50-79.

Như một phần của thử nghiệm lớn hơn, một nhóm phụ nữ được hướng dẫn thay đổi chế độ ăn hoặc áp dụng liệu pháp hormone thay thế hàng ngày hoặc sử dụng vitamins, trong khi số còn lại không phải thay đổi lối sống hay chế độ ăn.

Từ khi bắt đầu nghiên cứu vào khoảng giữa thập niên 90, họ phải trả lời bảng câu hỏi bao gồm có hay không việc sử dụng statins, cũng như các thông tin về yếu tố nguy cơ của ĐTĐ, như cân nặng và mức độ hoạt động. Các nhà nghiên cứu sau đó theo dõi họ trung bình khoảng 6-7 năm.

Tổng cộng, có hơn 10.200 phụ nữ bị ĐTĐ, trung bình 14 trường hợp nghiên cứu có 1 trường hợp bị ĐTĐ. Trong đó những người sử dụng statins nhiều hơn nhóm không dùng statin khoảng 48%.

Kết quả này có được sau khi đã xem xét các yếu tố nguy cơ khác của ĐTĐ.

Các nghiên cứu trước đây, hầu hết thực hiện trên nam giới, đều cho rằng nguy cơ ĐTĐ tăng khoảng 10-12% ở những người sử dụng statin, theo Naveed Satter, một nhà nghiên cứu về chuyển hóa và ĐTĐ ở Đại học Glasgow, người không tham gia vào nghiên cứu này.

Ông cho rằng: những số liệu nghiên cứu này có lẽ chính xác hơn bởi vì nó được rút ra từ các thử nghiệm, trong đó người tham gia được lựa chọn ngẫu nhiên để dùng statin hay không. Điều này giải thích cho sự khác nhau có thể có giữa các nhóm bệnh nhân. Ông cũng lưu ý rằng nghiên cứu quan sát loại này không thể chứng minh được mối liên hệ nhân quả.

Tuy nhiên, có thể công bố rộng rãi kết luận rằng statins có thể làm tăng đáng kể nguy cơ ĐTĐ.

Ông nói thêm, nguyên nhân hiện vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng tác dụng của statins lên cơ và gan có thể dẫn đến tăng tạo đường nhiều hơn một chút, hoặc khiến cho người dùng ít vận động hơn một chút.

Trong khi điều này có nghĩa là cần đưa thêm một vài khuyến cáo vào hướng dẫn sử dụng statin, thì ích lợi của thuốc vẫn lớn hơn đối với những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao với bệnh tim.

Thay vào đó, người dùng statin nên cố gắng giảm nguy cơ ĐTĐ theo các cách khác, như giảm cân và vận động nhiều hơn, và nên thử đường huyết thường xuyên hơn.

Sattar khẳng định: “Nhìn tổng thể, kết luận vẫn không thay đổi, đó là những bệnh nhân đã có bệnh tim hoặc đột quỵ, vẫn nên tiếp tục dùng statins vì những lợi ích to lớn của nó.”

Dịch: BS Huỳnh Thanh Sơn

Nguồn: bit.ly/fO01ME