CVPH. Huỳnh Trọng Kha – IVFMD Tân Bình
 

Suy buồng trứng sớm (Primary ovarian insufficiency - POI) là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nữ, chiếm 1% dân số. Hiện nay, việc cấy ghép mô buồng trứng để khôi phục lại khả năng sinh sản và nội tiết đang đem lại hiệu quả cao trong điều trị POI. Tuy nhiên, việc cấy ghép mô buồng trứng truyền thống cho hiệu quả thấp đối với nhóm bệnh nhân này vì đa phần nang noãn còn lại là những nang không hoạt động. Năm 2010, các nhà nghiên cứu đã áp dụng hai nhóm enzyme là nhóm enzyme ức chế (Phosphatase và Tesin Homolog (PTEN)) và nhóm enzyme kích hoạt (phosphatidylinositol-3 kinase) để kích hoạt những nang noãn không hoạt động. Nghiên cứu của Zhai và cộng sự (2016), tác giả bước đầu ứng dụng phương pháp tái cấy ghép mô buồng trứng có kích hoạt nang noãn in vitro (In Vitro activation - IVA) để điều trị cho những bệnh nhân POI.

Nghiên cứu tiến hành từ 8/2014 đến 7/2015 trên 14 bệnh nhân POI với các tiêu chuẩn: dưới 40 tuổi, vô kinh ít nhất một năm, FSH>35 IU/l, nồng độ Estradiol dưới 20 pg/ml và tất cả các bệnh nhân này không đáp ứng với phác đồ kích thích nang noãn bằng gonadotropin. Bệnh nhân sau khi được nội soi cắt buồng trứng, tiến hành loại vùng tủy và thu vùng vỏ với kích thước 1x1 mm². Cuối cùng, tiến hành IVA một số mảnh mô trong 2 ngày và cấy ghép những mảnh mô này vào lại bệnh nhân, những mảnh mô dư tiến hành trữ lạnh. Sau cấy ghép, cứ theo dõi hai tuần một lần qua siêu âm ngả âm đạo, độ dày nội mạc tử cung và xét nghiệm nội tiết (Gonadotropin, Estradiol).

Kết quả cho thấy sau một năm theo dõi, 6 trong số 14 bệnh nhân có xuất hiện 15 chu kỳ phát triển nang noãn và có nang đạt đến giai đoạn phóng noãn. Trong đó, có 4 bệnh nhân tiến hành IVF, phôi được chuyển vào ngày 2 và một số được trữ lạnh, kết quả một bé trai khỏe mạnh được sinh ra. Tuy nhiên, khi so sánh nồng độ AMH và FSH huyết thanh ở những bệnh nhân này thì không cho sự tương quan giữa trước và sau IVA, tái cấy ghép mô buồng trứng. Điều này có thể do nang noãn còn lại ở nhóm bệnh nhân này tương đối ít. Vì vậy, khó phản ánh sự khác biệt.

Nghiên cứu giúp chứng minh kĩ thuật IVA kích hoạt hiệu quả nang noãn còn lại ở những bệnh nhân POI và giúp họ khôi phục khả năng có con của chính mình cũng như duy trì sản sinh nội tiết. IVA là một phương pháp mới và đã đạt được những thành công ban đầu trong điều trị vô sinh cho bệnh nhân POI. Cần có nhiều cải tiến hơn nữa ở IVA để nó trở thành một liệu pháp tiềm năng cho bệnh nhân đáp ứng kém, bệnh nhân giảm dự trữ buồng trứng và những người đã điều trị hết bệnh ung thư.

Nguồn: Zhai, J., Yao, G., Dong, F., Bu, Z., Cheng, Y., Sato, Y., Hu, L., Zhang, Y., Wang, J., Dai, S., Li, J., Sun, J., Hsueh, A. J., Kawamura, K., & Sun, Y. (2016). In Vitro Activation of Follicles and Fresh Tissue Auto-transplantation in Primary Ovarian Insufficiency Patients. The Journal of clinical endocrinology and metabolism, 101(11), 4405–4412.