Các dữ liệu hiện nay đánh giá ảnh hưởng của COVID -19 lên thai phụ còn nhiều hạn chế. Một vài báo cáo cho thấy viêm phổi do virus tăng nguy cơ sinh non, thai chậm tăng trưởng và tử vong chu sinh. Năm 2004, báo cáo loạt ca 12 trường hợp nhiễm SARS-CoV ở Hong Kong, Trung Quốc có 3 trường hợp tử vong, 4 trong 7 trường hợp sẩy thai 3 tháng đầu, 3 trong 5 trường hợp sinh non và hai trường hợp thai chậm tăng trưởng sau khi mẹ bình phục. Những trường hợp nghi nhiễm/ có thể nhiễm hoặc xác định nhiễm nhưng không triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ cần khám định kỳ mỗi 2- 4 tuần, siêu âm đánh giá tăng trưởng thai nhi, thể tích nước ối và Doppler động mạch rốn nếu cần. Hiện tại vẫn chưa rõ có lây nhiễm dọc từ mẹ sang con hay không. Một báo cáo loạt ca 9 trường hợp mắc COVID – 19 ở ba tháng cuối thai kỳ, trong dịch ối, máu cuống rốn và mẫu phết họng trẻ trong 6 trường hợp âm tính với virus, cho thấy khả năng không có bằng chứng lây nhiễm trong tử cung qua lây truyền dọc. Tuy nhiên vẫn chưa có thông tin về kết cục sơ sinh của những trường hợp nhiễm bệnh ba tháng đầu thai kỳ hoặc giai đoạn sớm ba tháng giữa thai kỳ.
 
Nhiễm COVID-19 không phải là chỉ định chấm dứt thai kỳ. Đối với các trường hợp có khả năng nhiễm hoặc xác định nhiễm COVID-19, theo dõi chuyển dạ sinh hoặc sinh phải được thực hiện trong phòng áp lực âm. Thời điểm và phương pháp sinh phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhân, tuổi thai và tình trạng thai nhi. Trong trường hợp chuyển dạ khởi phát tự nhiên và thuận lợi có thể theo dõi sinh ngả âm đạo. Có thể rút ngắn giai đoạn thứ hai bằng cách sinh thủ thuật, vì thai phụ rất khó rặn khi đeo khẩu trang.
 
Đối với một phụ nữ mang thai không có chẩn đoán nhiễm COVID-19, nhưng có thể là người đang mang virus, thở mạnh khi rặn có thể làm giảm đáng kể hiệu quả của khẩu trang trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus qua giọt bắn, có thể gia tăng nguy cơ cho nhân viên y tế nếu không có đồ bảo hộ cá nhân. Có thể xem xét khởi phát chuyển dạ khi cổ tử cung thuận lợi. Chỉ định mổ lấy thai cấp cứu khi có sốc nhiễm trùng, suy cơ quan cấp tính hoặc suy thai (hoặc chấm dứt thai kỳ ngay cả khi thai có thể không sống, nếu hợp pháp). Để bảo vệ nhân viên y tế, nên tránh sinh trong nước. Gây tê vùng và gây mê toàn thân tùy thuộc vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhân và sau khi tham khảo ý kiến ​​bác sĩ sản khoa.

Đối với những trường hợp sinh non, cần cân nhắc chỉ định steriods hỗ trợ phổi trong trường hợp bệnh nặng vì có thể làm tình trạng xấu hơn. Việc sử dụng steroid trước khi sinh nên hội chẩn với các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, bác sĩ Sản phụ khoa. Trong trường hợp một phụ nữ bị nhiễm bệnh chuyển dạ sinh non tự phát, không sử dụng thuốc giảm gò trì hoãn sinh để chờ tác dụng của steriods.

Mô nhau/thai trong trường hợp sẩy thai cần xử lý như mô bệnh nhiễm, nếu có thể cần xét nghiệm chẩn đoán COVID -19 bằng qRT-PCR.

Đối với các trường hợp mẹ nghi nhiễm/có khả năng nhiễm/ hoặc chẩn đoán xác định nhiễm COVID – 19, cần kẹp dây rốn ngay sau sinh và chuyển bé cho bác sĩ sơ sinh đánh giá. Không có bằng chứng cho thấy kẹp rốn muộn tăng nguy cơ nhiễm bệnh cho trẻ sơ sinh qua tiếp xúc trực tiếp, tuy nhiên các đơn vị có thực hành kẹp rốn muộn cần cân nhắc thực hiện.

Chưa có chứng cứ về thực hành cho con bú mẹ và cách ly mẹ và bé sau sinh. Nếu tình trạng mẹ nặng, cách ly có thể là phương án tốt và duy trì nguồn sữa mẹ bằng cách vắt sữa. Đối với bệnh nhân không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, việc cho trẻ bú mẹ cần sự phối hợp của nhân viên y tế. Điều cần lưu ý là sự lây truyền virus qua hô hấp chứ không phải qua sữa mẹ nên các bà mẹ cho con bú phải rửa tay sạch và đeo khẩu trang ba lớp khi tiếp xúc bé. Nôi của bé nên để cách mẹ 2 mét hoặc có các rào chắn vật lý như rèm.
 
Trích dịch từ: ISUOG interim guidance on 2019 novel coronavirus infection during pregnancy and puerperium: information for healthcare professionals.

Từ khóa: Quản lý thai phụ nhiễm covid – 19 - hướng dẫn tạm thời của isuog về nhiễm coronavirus trong thai kỳ và chu sinh dành cho nhân viên y tế