CVPH. Lê Thị Bích Phượng - IVFMD Phú Nhuận

Thụ tinh trong ống nghiệm ngày càng phát triển và được thực hiện phổ biến hơn trước nhờ sự ra đời và tiến bộ của các kỹ thuật IVF cổ điển, IVM, ICSI. Phôi tạo từ những kỹ thuật trên được hình thành dựa vào việc kích hoạt chương trình phát triển phôi ở noãn trưởng thành thông qua kích thích sinh học/ sinh lý dựa trên cơ chế xâm nhập của tinh trùng vào noãn hoặc bởi các tác nhân vật lý/ hoá học thông qua kỹ thuật hoạt hoá noãn nhân tạo. Kết quả hình thành phôi cũng có liên quan đến cơ chế thượng di truyền từ bộ gen của noãn và tinh trùng. Một số nghiên cứu cho thấy sự tương tác giữa các DNA nhân và DNA ti thể  cũng như cơ chế chết theo chương trình (apoptosis) có liên quan mật thiết tới quá trình thụ tinh và hình thành phôi.



Những năm gần đây, một số nghiên cứu cho thấy các đặc điểm gen và thượng di truyền ở lớp tế bào hạt của noãn có tương quan với chất lượng và sự trưởng thành về tế bào chất của noãn, từ đó việc đánh giá sự biểu hiện gen của lớp tế bào hạt có thể dự đoán được khả năng thụ tinh, sự phát triển của phôi, chất lượng phôi và sau đó là đánh giá sâu hơn về khả năng làm tổ cũng như mang thai. Vì vậy Azita Faramarzi và cộng sự đã thực hiện nghiên cứu này nhằm đánh giá mối tương quan giữa các gen điều hoà apoptosis biểu hiện trên lớp tế bào hạt với động học phôi nhằm xây dựng phương pháp lựa chọn phôi không xâm lấn.

Nghiên cứu hồi cứu thực hiện trên 269 phôi của 90 bệnh nhân từ 26-37 tuổi, đánh giá trên các thông số động học giai đoạn phôi phân chia như tPB2 (thời gian tống xuất thể cực thứ 2), tPN (thời gian hình thành tiền nhân), tPNf (thời gian biến mất tiền nhân), t2-t8 (thời gian phân chia hoàn toàn từ 2 đến 8 phôi bào) với các kiểu phân chia bất thường của phôi.

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự biểu hiện của các gen Bax, Caspase 3, Bcl2, Bax/Bcl2 trên lớp tế bào hạt có tương quan với thông số động học t2 (p = 0,000 với r = 0,286; p = 0,000 với r=0,392; p=0,04 với r=−0,134; p=0,00 với r=0,278). Ngoài ra, có mối tương quan giữa dạng phân chia không đồng đều với sự biểu hiện của một số gen điều hoà apoptosis trên lớp tế bào hạt mà điển hình là gen Bax và Caspase 3 (p = 0,007, p = 0,000).

Nghiên cứu này cho thấy động học phôi cũng như dạng phân chia của phôi có tương quan với sự biểu hiện gen điều hoà apoptosis trên lớp tế bào hạt. Kết quả từ nghiên cứu này cung cấp thêm một công cụ lựa chọn phôi không xâm lấn dựa trên đánh giá động học time-lapse kết hợp với phân tích sự biển hiện gen ở lớp tế bào hạt.

Nguồn: Is there any correlation between apoptotic genes expression in cumulus cells with embryo morphokinetics? Molecular Biology Reports. doi.org/10.1007/s11033-019-04781-z 2019.