Thai chậm tăng trưởng trong tử cung có thể liên quan đến một số kết cục bất lợi như thai chết lưu trong tử cung, tử vong chu sinh – sơ sinh, chậm phát triển tâm thần và nhiều ảnh hưởng dài lâu khác về sau. Nếu không được theo dõi và đánh giá thích hợp có thể càng làm tăng tỷ lệ tai biến và biến chứng đối với những trường hợp thai chậm tăng trưởng. Phân loại thai chậm tăng trưởng trên lâm sàng hiện nay có hai nhóm: chậm tăng trưởng khởi phát sớm (được định nghĩa là khởi phát < 32 tuần) và chậm tăng trưởng khởi phát muộn.

Theo đồng thuận về đánh giá và theo dõi các trường hợp thai chậm tăng trưởng, Doppler động mạch tử cung là một trong những tiêu chuẩn chẩn đoán trong thai chậm tăng trưởng khởi phát sớm, nhưng chỉ số này không được sự đồng thuận của các chuyên gia trong đánh giá thai chậm tăng trưởng khởi phát muộn.

Đã có một số nghiên cứu cho thấy bất thường tưới máu tử cung làm tăng nguy cơ kết cục bất lợi cho thai bất kể trọng lượng thai nhi và các chỉ số Doppler não ở nhóm thai chậm tăng trưởng muộn. Một tổng quan hệ thống và phân tích gộp được thực hiện nhằm đánh giá lại vai trò Doppler động mạch tử cung ở nhóm theo dõi thai nhỏ so với tuổi thai giai đoạn muộn.

Tổng quan hệ thống này tổng hợp dữ liệu từ 17 nghiên cứu mô tả, bao gồm 7552 thai nhi và 4091 trẻ sinh sống được chẩn đoán thai nhỏ so với tuổi thai.

Kêt quả phân tích cho thấy: trong số các trường hợp theo dõi thai nhỏ so với tuổi thai, Doppler tử cung là yếu tố dự đoán tốt nhất cho tử vong chu sinh và kém nhất trong mổ lấy thai chủ động (CS-IFC), với diện tích dưới đường cong ROC lần lượt là 0,90 và 0.67. Tỷ số khả dĩ dương và khả dĩ âm tương ứng lần lượt là 16,5 và 0,6 trong tỷ lệ tử vong chu sinh và 1,48 và 0,88 đối với CS-IFC. Nguy cơ đối với các kết cục bất lợi kết hợp kết cục chu sinh, nhập đơn vị chăm sóc đặc biệt sơ sinh, mổ lấy thai chủ động, điểm Apgar thấp, nhiễm toan sơ sinh và tử vong chu sinh với Doppler bất thường và bình thường lần lượt là: 52,3% so với 20,2%, 48,6% so với 18,7%, 23,1% so với 15,2%, 3,59% so với 1,32%, 9,15% so với 5,12% và 31,4% so với 1,64%, tương ứng.

Nhóm nghiên cứu đi đến kết luận chỉ số đập (PI) của động mach tử cung có thể là yếu tố dự đoán giá trị trong quá trình theo dõi các trường hợp thai nhỏ so với tuổi thai. Tuy nhiên, các tác giả cũng khuyến cáo không thể chỉ dựa vào yếu tố duy nhất này để đánh giá mà cần kết hợp nhiều thông số khác để có can thiệp đúng đắn trên lâm sàng.
 
Lược dịch từ: Third-trimester uterine-artery Doppler for prediction of adverse outcome in late small-for-gestational-age fetuses: systematic review and meta-analysis – Accepted articles ISUOG Nov 2019 – doi:10.1002/uog.21940
 

Từ khóa: Tổng quan hệ thống và phân tích gộp giá trị dự đoán kết cục bất lợi của Doppler động mạch tử cung tam cá nguyệt ba của thai kỳ ở thai nhỏ so với tuổi thai