Hội chứng song thai thiếu máu đa hồng cầu (Twin anemia Polycythemia sequence – TAPS) là một trong những biến chứng của song thai một bánh nhau làm tăng nguy cơ tử vong và bệnh suất chu sinh. Cơ chế của TAPS được giải thích là do sự thông nối mạch máu nhỏ giữa hai thai trong vòng tuần hoàn rốn, có thể xảy ra tự nhiên hoặc sau điều trị truyền máu song thai bằng laser.

Hội siêu âm Sản Phụ khoa -  ISUOG khuyến cáo theo dõi TAPS ở các thai kỳ song thai một bánh nhau từ khoảng 20 tuần, đặc biệt ở các trường hợp truyền máu song thai điều trị bằng laser. Tuy nhiên, các hướng dẫn thực hành hiện nay có sự khác biệt về chẩn đoán và theo dõi TAPS, nguyên nhân chưa đủ dữ liệu để đưa ra khuyến cáo dựa trên bằng chứng. Tạp chí ISUOG vừa công bố đồng thuận từ 132 chuyên gia về tiêu chuẩn chẩn đoán và theo dõi TAPS theo quy trình Delphi. Theo đó, các chuyên gia thống nhất:

• Chẩn đoán TAPS trước sinh: kết hợp chênh lệch vận tốc đỉnh tâm thu động mạch não giữa (PVS-MCA) của hai thai, PSV-MCA thai cho ≥ 1.5MoM và PSV-MCA thai nhận ≤ 0.8MoM. Ngoài ra, bất tương xứng PSV-MCA ≥ 1MoM cũng có thể sử dụng chẩn đoán TAPS.
• Chẩn đoán TAPS sau sinh: chênh lệch nồng độ hemoglobin giữa hai thai ≥ 8 g/dL và tỷ lệ hồng cầu lưới giữa hai thai ≥ 1.7
• Theo dõi song thai TAPS: thai kỳ song thai một bánh nhau nên siêu âm mỗi 2 tuần và chẩn đoán TAPS dựa trên doppler động mạch não giữa nhưng vẫn chưa thống nhất thời điểm bắt đầu đánh giá. Khi đã chẩn đoán TAPS nên siêu âm mỗi tuần và phân loại mức độ nặng TAPS dựa trên thông số PSV-MCA.

 
Về phân loại mức độ TAPS hiện nay có thể sử dụng tiêu chuẩn của F. Slaghekke và cộng sự:

Giai đoạn	Trước sinh	Sau sinh Chênh lệch nồng độ hemoglobin giữa hai thai
1	MCA-PSV >1.5 MoM ở thai cho và <1.0 MoM ở thai nhận, không kèm bất thường nào khác ở thai	> 8 g/dL
2	MCA-PSV >1.7 MoM ở thai cho và <0.8 MoM ở thai nhận, không kèm bất thường nào khác ở thai	> 11 g/dL
3	Độ 1 hoặc 2 kèm với tổn thương tim, chủ yếu là Doppler bất thường nghiêm trọng như: mất hoặc đảo ngược sóng tâm trương động mạch rốn, tĩnh mạch rốn có phổ dạng mạch đập, tăng PI hoặc dòng chảy đảo ngược trong ống tĩnh mạch.	> 14 g/dL
4	Phù thai cho	> 17 g/dL
5	Chết một hoặc cả hai thai	> 20 g/dL

 
 
Lược dịch từ:
1. Consensus diagnostic criteria and monitoring of twin anemia polycythemia sequence: a Delphi procedure – Accepted articles Oct 2019 - doi: 10.1002/uog.21882
2. F. Slaghekke et al., Twin anemia polycythemia sequenc: diagnostic criteria, classification, perinatal management and outcome. Fetal Diagn Ther 2010;27:181–190 DOI:10.1159/000304512
 

Từ khóa: Đồng thuận Delphi về tiêu chuẩn chẩn đoán và theo dõi song thai thiếu máu đa hồng cầu