Tỷ lệ mổ lấy thai có khuynh hướng gia tăng trên toàn thế giới, đáng chú ý là có không ít trường hợp chủ động mổ lấy thai mà không có chỉ định. Nhiều nghiên cứu khảo sát những ảnh hưởng bất lợi của mổ lấy thai và sức khỏe của trẻ cho thấy rằng mổ lấy thai không có chỉ định sản khoa chính đáng có thể gây nhiều ảnh hưởng bất lợi cho trẻ như béo phì, nguy cơ dị ứng, hen, đái tháo đường,… Tuy nhiên bằng chứng về các vấn đề liên quan rối loạn tâm thần và mổ lấy thai vẫn chưa sáng tỏ và vẫn được tiếp tục khảo sát.

Một nhóm các nhà nghiên cứu ở châu Âu đặt vấn đề về mối liên quan giữa mổ lấy thai và bệnh tự kỷ (ASD), rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHA) ở trẻ. Kết quả khảo sát lại cho thấy có mối liên quan này. Đây là kết quả của tổng quan hệ thống và phân tích gộp của 61 nghiên cứu với 20 triệu thai phụ. Nghiên cứu công bố trên JAMA Network Open. Kết quả phân tích cho thấy:
Nhóm trẻ sinh ra từ mổ lấy thai tăng nguy cơ tự kỷ (OR, 1.33; 95% CI, 1.25-1.41; I² = 69.5%) và rối loạn tăng động giảm chú ý (OR, 1.17; 95% CI, 1.07-1.26; I 2 = 79.2%) so với sinh ngả âm đạo. Không có sự khác biệt về tỷ lệ thiểu năng trí tuệ (OR, 1.83; 95% CI, 0.90- 3.70; I² = 88.2%), rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OR, 1.49; 95% CI, 0.87-2.56; I² = 67.3%), rối loạn máy cơ mặt (OR, 1.31; 95% CI, 0.98-1.76; I² = 75.6%), và rối loạn ăn uống (OR, 1.18; 95% CI, 0.96-1.47; I² = 92.7%) giữa hai nhóm mổ lấy thai và sinh ngả âm đạo.

Đây là nghiên cứu đầu tiên phân tích về mổ lấy thai có đánh giá về mổ lấy thai chủ động và mổ lấy thai cấp cứu trong mối tương quan giữa mổ lấy thai và các rối loạn về phát triển tâm thần. Hạn chế lớn nhất trong nghiên cứu này là có sự khác biệt rất lớn giữa các kết cục khảo sát ngoại trừ trầm cảm và rối loạn tâm lý.

Từ kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả cho rằng mổ lấy thai có thể tăng nguy cơ tự kỷ và rối loạn tăng động giảm chú ý so với sinh ngả âm đạo, tuy nhiên lại không phân tích nguyên nhân cụ thể mối tương quan này.

Các tác giả thực hiện nghiên cứu hy vọng các nghiên cứu trong tương lai có thể điều chỉnh các yếu tố có thể gây nhiễu và xem xét các yếu tố về mặt di truyền, chẳng hạn như so sánh anh chị em hoặc nghiên cứu sinh đôi và nhận con nuôi.
 
Lược dịch từ: Association of Cesarean Delivery With Risk of Neurodevelopmental and Psychiatric Disorders in the Offspring A Systematic Review and Meta-analysis – JAMA Network Open – August 2019
 

Từ khóa: Mổ lấy thai có làm tăng nguy cơ tự kỷ ở trẻ?