CNSH. Nguyễn Thị Minh Anh - IVFMD TÂN BÌNH

Sinh noãn là một quá trình năng động có tính chuyên biệt cao và đòi hỏi sự tham gia của nhiều hệ thống trong cơ thể. Ở những phụ nữ vô sinh, hormon FSH thường được sử dụng để kích thích buồng trứng, tuy nhiên vai trò của hormon LH vẫn còn tranh cãi. Nhiều nghiên cứu gần đây trên nhóm tiên lượng kém đặc biệt ở những bệnh nhân lớn tuổi đã cho thấy một số lợi ích của hormon LH trong việc kích thích buồng trứng. LH tạo ra một số ảnh hưởng trong vi môi trường của nang noãn từ đó có thể làm thay đổi đáng kể các phác đồ sử dụng hormon ngoại sinh.  
 
Tế bào cumulus là những tế bào có tính biệt hóa cao, có khả năng xuyên màng tạo các cầu nối với noãn. Khi sự tương tác của noãn và tế bào cumulus bị phá vỡ sẽ ảnh hưởng đến chất lượng noãn từ đó sẽ tác động đến sự phát triển của phôi. Một số tác giả cho rằng, biểu hiện gen trên tế bào cumulus có thể thay đổi tùy theo quy trình kích thích buồng trứng trong chu kì thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON), từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển của noãn, phôi và kết cục mang thai. Bên cạnh các mRNA thì microRNAs (miRNAs) cũng được cho là có vai trò trong quá trình sinh noãn. Nghiên cứu của Carletti và cộng sự (2008) cho thấy biểu hiện của 3 loại miRNA-21, miRNA-132 và miRNA -212 tăng ở tế bào cumulus khi nồng độ LH tăng. Dựa trên các dữ liệu trên, nhóm tác giả đưa ra giả thuyết rằng bổ sung FSH và LH trong phác đồ kích thích buồng trứng sẽ làm thay đổi biểu hiện gen trên tế bào cumulus thông qua các miRNA. Do đó, mục đích của nghiên cứu này là xác định cấu hình miRNA trong tế bào cumulus ở những bệnh nhân điều trị TTTON có kích thích buồng trứng bằng FSH kết hợp LH so với chu kì chỉ sử dụng FSH.
 
Đây là nghiên cứu tiến cứu thực hiện trên 13 bệnh nhân được chia thành 2 nhóm: 7 người được kích thích buồng trứng với hormon FSH liều 225 IU và 6 người kích thích buồng trứng bằng FSH + LH liều 150 IU+75 IU. Các tế bào cumulus lấy từ cụm noãn được phân tích bằng PCR.
 
Nghiên cứu thu nhận được một số kết quả như sau:

• Đặc điểm bệnh nhân ở 2 nhóm không có sự khác biệt, số lượng noãn thu được ở nhóm FSH là 14,9 ± 1,5 và nhóm FSH + LH là 13,1 ± 2,0. Tỷ lệ noãn trưởng thành ở 2 nhóm tương đương nhau lần lượt là 58,2% và 55,5%. Bên cạnh đó, mặc dù không nằm trong mục tiêu nhưng nghiên cứu cũng ghi nhận có 4 lần mang thai, 3 lần ở nhóm FSH và 1 lần ở nhóm FSH + LH.
• Trong số 84 miRNA được đánh giá, 11 loại có sự biểu hiện cao quá mức ở nhóm FSH + LH so với nhóm chỉ sử dụng FSH. Các miRNA này có liên quan đến con đường tín hiệu estrogen, sự giảm phân của noãn và biệt hóa tế bào gốc vạn năng.

 
Việc kích thích buồng trứng bằng FSH kết hợp LH dường như đã tạo ra những tương tác khác trên tế bào cumulus, làm thay đổi con đường truyền tín hiệu của estrogen và quá trình giảm phân của noãn, từ đó tác động vào quá trình sinh noãn. Dựa trên dữ liệu từ nghiên cứu, có thể thấy môi trường phân tử bên trong các tế bào cumulus đã bị biến đổi khi bổ sung LH vào quá trình kích thích buồng trứng. Sự biểu hiện quá mức một số miRNA ở nhóm FSH + LH có thể đã làm thay đổi một số khía cạnh của quá trình sinh noãn và làm ảnh hưởng đến tiềm năng của noãn. Tuy nhiên, sự thay đổi này tác động như thế nào đến kết cục lâm sàng thì cần có thêm nhiều nghiên cứu để làm sáng tỏ.
 
Nguồn: Francieli Maria Vigo MD, PhD , Renato Fraietta , Fernanda Rodrigues , Cristina V Carvalho , Tatiana CS Bonetti , Eduardo LA Motta , Cumulus cells microRNA expression when LH is added to controlled ovarian stimulation protocol: a pilot study, Reproductive BioMedicine Online (2021), doi: https://doi.org/10.1016/j.rbmo.2021.07.014.

Từ khóa: Sự biểu hiện của miRNA trên tế bào cumulus khi bổ sung LH vào phác đồ kích thích buồng trứng: một nghiên cứu sơ bộ