Ths. Bs. Dương Công Bằng  - IVF Mỹ Đức SIH - BV Phụ Sản Quốc Tế Sài Gòn

 
1. Giới thiệu
- Các dấu hiệu chỉ báo adenomyosis luôn được bác sĩ (BS) hỗ trợ sinh sản (HTSS) đặc biệt chú ý. Có trường hợp được phát hiện từ sớm, nhưng có những trường hợp sau trải qua một hành trình dài hay thậm chí khi thay đổi BS thì bệnh nhân (BN) mới được thông báo về các dấu hiệu đó. Điều này làm BN hết sức hoang mang và cũng tạo nên sự không nhất quán trong chẩn đoán của BS. Kết quả các nghiên cứu về mối liên quan giữa adenomyosis và kết cục IVF còn nhiều mâu thuẫn.
- Siêu âm 3 chiều ngả âm đạo (3D TVS) đang ngày càng được trang bị nhiều. Ngoài khả năng lưu trữ dữ liệu khối để hội chẩn thì có thể tái tạo mặt cắt đứng ngang (coronal) giúp khảo sát toàn bộ cấu trúc vùng nối (Juntional zone - JZ) và cơ tử cung. Và 3D TVS được nhận định có thể thay thế cho cộng hưởng từ trong quản lý adenomyosis.
- Chưa có nhiều nghiên cứu (NC) được thiết kế chặt chẽ để đánh giá tác động của những dấu hiệu chỉ báo adenomyosis phát hiện qua 3D TVS lên kết cục điều trị HTSS.
- Nghiên cứu của nhóm tác giả đến từ Mỹ được thực hiện với mục tiêu: 1) xác định tỉ lệ lưu hành của các dấu hiệu chỉ báo adenomyosis ở nhóm BN vô sinh điều trị IVF, 2) xác định mức độ nhất quán trong chẩn đoán các dấu hiệu của adenomyosis của cùng 1 bác sĩ và giữa các bác sĩ, 3) đánh giá tác động của các dấu hiệu đó lên kết cục điều trị HTSS sau khi chuyển 1 phôi nang chỉnh bội.
 
2. Thiết kế nghiên cứu
- Dân số NC: BN chuẩn bị chuyển phôi trữ (CPT) tại 1 trung tâm HTSS.
- Tiêu chuẩn nhận: BN đang lên kế hoạch chuẩn bị nội mạc tử cung để chuyển một phôi nang chỉnh bội.
- Tiêu chuẩn loại: 1) BMI ≥ 40, 2) dị dạng tử cung, 3) tiền sử mổ bóc u xơ tử cung, 4) mang thai hộ, 5) ứ dịch vòi tử cung thông thương với buồng tử cung.
- Thu nhận mẫu liên tiếp 638 BN và theo dõi tiến cứu 99 BN.
 
- Dấu hiệu chỉ báo adenomyosis theo tiêu chuẩn MUSA: 1) tử cung to dạng hình cầu, 2) thành tử cung không đối xứng, 3) mật độ cơ tử cung không đồng nhất, 4) JZ không đều, 5) nang trong cơ tử cung, 6) dấu hiệu rẻ quạt, 7) khối tổn thương trong cơ ranh giới không rõ và một số dấu hiệu chỉ báo khác của adenomyosis.
- Dữ liệu khối 3D TVS của mỗi case được lưu trữ và đánh giá bởi 5 chuyên gia về siêu âm sản phụ khoa (thực hiện > 1000 ca/năm). BN được chẩn đoán adenomyosis khi có ≥ 1 dấu hiệu chỉ báo và được xác nhận bởi ít nhất 3 chuyên gia siêu âm.
- Mức độ nhất quán trong chẩn đoán adenomyosis của cùng một chuyên gia siêu âm được đánh giá qua intra-rate và giữa các chuyên gia qua inter-rate, dựa theo chỉ số Kappa của Fleiss.
- Kết cục HTSS được đánh giá qua các tỉ lệ: thai lâm sàng, sẩy thai và sinh sống.
 
3. Kết quả nghiên cứu:
- Tỉ lệ adenomyosis trong dân số nghiên cứu là 15,3% (99/648).
- Mức độ nhất quán trong chẩn đoán adenomyosis của 1 chuyên gia siêu âm đạt mức trung bình (k = 0,58), nghĩa là khi được tái đánh giá lại các kết quả trước đó thì chỉ đồng nhất ở 85,6% số lần. Mức độ đồng thuận giữa các chuyên gia ở mức kém ((k = 0,23).
- Tỉ lệ thai lâm sàng giữa những BN có và không có adenomyosis tương ứng là 80,0% và 75,0% (P = 0,29). Tỉ lệ sẩy thai giữa 2 nhóm tương ứng là 10,5% và 7,7% (P = 0,29). Tỉ lệ thai sinh sống giữa 2 nhóm tương ứng là 69,5% và 66,5% (P = 0,57).
 
4. Bàn luận:
- Không nên khuyến cáo sàng lọc adenomyosis không triệu chứng cho nhóm BN hiếm muộn vô sinh đang lên kế hoạch CPT, với mục đích tiên lượng khả năng thành công.
 
Tài liệu tham khảo:
 
Neal, S., et al. "Three‐dimensional ultrasound diagnosis of adenomyosis is not associated with adverse pregnancy outcome following single thawed euploid blastocyst transfer: prospective cohort study." Ultrasound in Obstetrics & Gynecology 56.4 (2020): 611-617.