ThS. Hồ Lan Trâm - IVFMD Tân Bình
 
Tổng quan
Không bào là dạng thể vùi chứa chất lỏng hiện diện ở tế bào chất, có đặc tính khúc xạ mạnh. Không bào có thể xuất hiện từ giai đoạn noãn bào đến phôi nang. Các giả thuyết về nguồn gốc không bào hình thành từ các bất thường trong tống xuất thể cực thứ I, từ sự vỡ màng bào tương trong quá trình tiêm tinh trùng vào bào tương noãn, hoặc từ sự hợp nhất của các túi tiết của các bào quan. Một số nghiên cứu cho thấy sự xuất hiện của không bào ở noãn là một dấu hiệu của sự lão hoá, liên quan đến tỷ lệ mang thai thấp và không bào xuất hiện càng muộn thì tác động đối với sự hình thành phôi nang càng nghiêm trọng.

Trong nghiên cứu này, tác giả Longbin Chen và cộng sự đã tìm hiểu mối liên hệ giữa quá trình hình thành không bào của phôi vào ngày 3 và 4 với các yếu tố liên quan đến phác đồ kích thích buồng trứng, sự phát triển của phôi, kết quả lâm sàng và trẻ sơ sinh.

Thiết kế nghiên cứu

Đây là một nghiên cứu hồi cứu trên các bệnh nhân thực hiện PGT-A và nuôi cấy phôi thông qua timelapse từ 8/2017-9/2021. Các phôi xuất hiện không bào đầu tiên vào ngày 3 và 4, tổng số không bào và tỷ lệ tế bào bị ảnh hưởng bởi không bào sẽ được ghi nhận. Nhóm đối chứng là phôi không có sự hiện diện của không bào.

Kết quả

Kết quả phôi học cho thấy các phôi chứa không bào có tỷ lệ tạo phôi nang và phôi nang chất lượng tốt thấp hơn đáng kể so với phôi nang không có không bào, tương ứng 50,6% so với 54,8% và 46,7% so với 53,4%.

Chất lượng phôi nang tốt giảm từ 26% xuống 20,4% khi số lượng không bào tăng từ 1- 2 lên 11-30 không bào trong một phôi. Bên cạnh đó, kích thước không bào tăng cũng làm giảm tỷ lệ phôi nang chất lượng tốt từ 29,5% xuống còn 15,1%.

Tỷ lệ nguyên bội và khảm không có sự khác biệt giữa 2 nhóm. Tỷ lệ làm tổ, thai diễn tiến và trẻ sinh sống, các tiêu chí về cân nặng, chiều dài lúc sinh, sinh non, di tật bẩm sinh tương đương giữa 2 nhóm.

Trong nghiên cứu này có 796 phôi có sự hiện diện của không bào, và 600 phôi phát triển đến giai đoạn nén (75,4%). Trong đó, 120 phôi nén hoàn toàn bao gồm phôi bào chứa không bào (VAC+C), 480 phôi nén nhưng không bao gồm phần phôi bào chứa không bào (VAC-C).

Tỷ lệ khảm ở nhóm VAC+C cao nhất ở 3 nhóm. Tỷ lệ làm tổ, tỷ lệ thai diễn tiến và tỷ lệ trẻ sinh sống ở nhóm đối chứng cao hơn đáng kể so với nhóm VAC+C nhưng tương đương VAC-C. Kết cục trẻ sinh của các nhóm tương đương nhau.

Bàn luận

Kết luận

Tóm lại, nghiên cứu cho thấy sự xuất hiện của không bào phôi vào ngày 3 và 4 được phát hiện có liên quan đến nồng độ LH vào ngày trigger hCG và số lượng noãn được lấy ra. Bên cạnh đó, hiện diện của không bào tác động đến sự hình thành và chất lượng phôi nang, nhưng không ảnh hưởng đến sự phát triển phôi sau đó. Việc những phôi bào chứa không bào không tham gia vào quá trình nén có thể là một cơ chế tự điều chỉnh cho phép phôi tiếp tục phát triển.

Tài liệu tham khảo: Vacuolization in embryos on days 3 and 4 of in vitro development: Association with stimulation protocols, embryo development, chromosomal status, pregnancy and neonatal outcomes. Chen L, Zhang S, Gu Y, Peng Y, Huang Z, Gong F, Lin G. Front Endocrinol (Lausanne). 2022 Oct 19;13:985741. doi: 10.3389/fendo.2022.985741. PMID: 36339415; PMCID: PMC9627164.