Ths. Bs Hê Thanh Nhã Yến
 

Phụ nữ mang thai cần được tư vấn phương pháp ngừa thai sau sinh và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ. Trong các biện pháp ngừa thai, đặt vòng được đánh giá là đem lại hiệu quả tốt và mức hài lòng cao khi được áp dụng sớm sau sinh. Thực tế tỷ lệ đặt vòng tránh thai chứa nội tiết levonorgestrel (LNG-IUD) ngay sau sinh đang ngày càng gia tăng tại Mỹ. Mặt khác, chương trình nuôi con bằng sữa mẹ lại không mang đến kết quả khả quan. Theo thống kê tại Mỹ, 80% phụ nữ dự định cho con bú mẹ, tuy nhiên thực tế chỉ có 18,8% thực hiện được điều này. Vì vậy, câu hỏi đặt ra là liệu đặt LNG-IUD sớm có ảnh hưởng đến việc cho con bú mẹ so với đặt vòng muộn hơn hay không?

Để giải đáp vấn đề này, một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng được các bác sỹ tại Đại học Utah và Học viện khoa học Sức khoẻ New Mexico tiến hành trong thời gian hơn 2 năm từ tháng 2/2014 đến tháng 3/2016. Phụ nữ mang thai trong độ tuổi từ 18-40, nói tiếng Anh hoặc tiếng Tây Ban Nha, dự định nuôi con bằng sữa mẹ và có nguyện vọng đặt vòng tránh thai chứa nội tiết sau sinh, được lựa chọn tham gia vào nghiên cứu. Phụ nữ không được tuyển vào nghiên cứu khi có những vấn đề như: sinh non, nhiễm trùng ối, băng huyết sau sinh, chống chỉ định sử dụng vòng chứa nội tiết hoặc có bệnh lý nội khoa không thể cho con bú mẹ. Đối tượng nghiên cứu được chia ngẫu nhiên vào 2 nhóm: đặt vòng chứa nội tiết tại bệnh viện ngay sau sinh hoặc trong lần tái khám sau đó. Phụ nữ ở nhóm đầu được bác sỹ đỡ sanh đặt vòng trong vòng 30 phút sau pha sổ nhau, dưới hướng dẫn của siêu âm; còn nhóm sau được hẹn tái khám lúc 4-12 tuần để khám và đặt vòng. Các tác giả liên lạc với đối tượng qua điện thoại, tin nhắn, điện tín để ghi nhận thông tin về việc cho bú, loại sữa, thời gian ngừng cho bú. Tất cả phụ nữ đều được theo dõi đến 6 tháng và trả lời bảng câu hỏi cuối kỳ. Dữ liệu được phân tích dựa theo quyết định điều trị (intent-to-treat).

Trong thời gian nghiên cứu, tổng cộng có 132 đối tượng trong nhóm đặt vòng ngay sau sinh và 127 trong nhóm trì hoãn. Tỷ lệ đối tượng được ghi nhận có cho con bú mẹ tại thời điểm 8 tuần không nhiều hơn ở nhóm can thiệp ngay (79%; KTC 95%, 70-86%) so với nhóm trì hoãn (84%; KTC 95%, 76-91%). Phụ nữ trong 2 nhóm bắt đầu có sữa trong khoảng thời gian không khác biệt nhau, trung bình 64 giờ sau sinh. Có 24 trường hợp rơi vòng trong nhóm đặt ngay sau sinh, còn trong nhóm trì hoãn chỉ có 2 trường hợp. Tỷ lệ rơi vòng cao cũng được ghi nhận nhiều trong y văn đối với những trường hợp đặt dụng cụ tử cung sớm sau sinh. Trong nghiên cứu này, 71% phụ nữ bị rơi vòng đồng ý đặt lại sau đó và tỷ lệ hài lòng ở cả 2 nhóm tương đương nhau. Không có trường hợp nào thủng hoặc viêm tử cung trong nghiên cứu.

Điểm mạnh của nghiên cứu là thiết kế ngẫu nhiên, có nhóm chứng với phương pháp phân tích theo quyết định điều trị. Các tác giả cũng ghi nhận hạn chế về cỡ mẫu nhỏ và không ghi nhận thông tin về lượng sữa nên không thể đánh giá việc tiếp xúc với levonorgestrel sớm có thật sự làm giảm lượng sữa mẹ.

Như vậy, áp dụng biện pháp tránh thai hiệu quả cao và sớm ở phụ nữ sau sinh giúp hạn chế thai ngoài ý muốn và kết cục thai kỳ xấu do khoảng cách 2 lần mang thai quá gần. Việc cho con bú mẹ không khác biệt giữa nhóm đặt vòng ngay so với trì hoãn. Từ kết quả nghiên cứu, các tác giả kiến nghị đặt vòng tránh thai chứa nội tiết ngay sau sinh nên là một lựa chọn cung cấp cho phụ nữ mang thai ngay cả khi họ có dự định cho con bú mẹ.
 
Nguồn: David K. Turok, Immediate postpartum levonorgestrel intrauterine device insertion and breast-feeding outcomes: a noninferiority randomized controlled trial, AJOG, December 2017, 665.e1.