Tình trạng đau đầu ảnh hưởng đến 15%-20% phụ nữ trên thế giới, nhưng lại có rất ít nghiên cứu liên quan đến điều trị vấn đề này. Các bệnh nhân thường được cho dùng thuốc giảm đau có tính chất gây nghiện (narcotic). Vấn đề đặt ra là: Nếu kê đơn những loại thuốc này, về lâu dài, bệnh nhân có thể bị lạm dụng thuốc.

Nhiều nghiên cứu trước đây cho thấy: Một số thuốc chống nôn, khi kết hợp với các thuốc kháng histamine, có thể giảm nhẹ những cơn đau đầu cấp tính ở những người không mang thai tại khoa cấp cứu.

Metoclopramide và diphenhydramine tương đối rẻ tiền, được sử dụng rộng rãi và được xem là an toàn đối với phụ nữ mang thai, nên nhiều nhà lâm sàng đã sử dụng 2 thuốc này để điều trị tình trạng đau đầu.

Kết quả nghiên cứu do tiến sĩ Katherine Scolari Childress trình bày tại Hội nghị thường niên của Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ năm 2015 cho thấy: So với codein, sử dụng metoclopramide và diphenhydramine truyền tĩnh mạch rất hiệu quả trong việc giảm đau đầu ở phụ nữ mang thai. Đồng thời, sự kết hợp này cũng an toàn, ít tốn kém và nhất là không gây nghiện cho bệnh nhân.

Hiệu quả giảm đau đầu ở phụ nữ mang thai khi sử dụng metoclopramide với diphenhydramine đã được ghi nhận trong nhiều thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trước đây (NCT02295280).

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã tiến hành phân tích lại các dữ liệu để đánh giá xem việc kết hợp hai thuốc này có gây tốn kém cho người bệnh hơn so với codein hay không?

Đối tượng trong nghiên cứu này bao gồm những phụ nữ có huyết áp bình thường trong tam cá nguyệt 2 và 3, bị đau đầu không đáp ứng với acetaminophen đường uống liều từ 650 mg đến 1000 mg.

Những người này được phân thành hai nhóm. Một nhóm (n=23) được điều trị với metoclopramide 10mg kết hợp diphenhydramine 25mg đường tĩnh mạch. Nhóm còn lại (n=21) được cho dùng codein 30 mg.

Đặc điểm nhân trắc học, số lần sinh, số lần mang thai, tuổi thai, béo phì, tăng huyết áp và hút thuốc lá ở nhóm được điều trị kết hợp tương tự nhóm được điều trị đơn độc bằng codein.

Kết quả cho thấy: dự hậu ở nhóm dùng metoclopramide và diphenhydramine tốt hơn so với nhóm dùng codein.

Bảng kết quả nghiên cứu
 

Thời gian phân định và cảm nhận bớt đau không khác biệt giữa 2 nhóm. Ở nhóm điều trị phối hợp, cần phải sử dụng catheter để thiết lập đường truyền tĩnh mạch.

Chi phí trung bình của điều trị kết hợp cao hơn so với nhóm điều trị đơn độc (1.54$ so với 0.84$). Tuy nhiên, do hiệu quả vượt trội mà phương pháp phối hợp mang lại, thì chi phí tăng thêm này thực chất không có ý nghĩa.

Hạn chế của nghiên cứu này ở chỗ: Sử dụng 2 thuốc truyền tĩnh mạch làm tăng chi phí điều trị và giới hạn số bệnh nhân có thể tiếp cận với phương pháp điều trị này. Ngoài ra, những bệnh nhân được điều trị bằng đường tĩnh mạch, sẽ có cảm giác được điều trị tốt hơn so với đường uống. Vì thế, sẽ rất khó để đánh giá chính xác hiệu ứng giả dược trong các trường hợp này.

Do đó, trong tương lai, cần có thêm những nghiên cứu đánh giá về hiệu quả giảm đau khi sử dụng metoclopramide và diphenhydramine bằng đường uống và có thể bao gồm nhóm bệnh nhân bị tăng huyết áp - vốn bị loại trừ khỏi nghiên cứu này.

BS. Phạm Thị Ngọc Bích
Nguồn: http://www.medscape.com/viewarticle/844773