Bs Lê Văn Khánh – Nhóm Rối loạn huyết áp và thai kỳ BV Mỹ Đức

Theo khuyến cáo trong hướng dẫn lâm sàng vừa được công bố trên tạp chí Annals of Internal Medicine của Trung tâm dịch vụ dự phòng Hoa Kỳ US (Preventive Services Task Force – USPSTF), những thai phụ nằm trong nhóm có nguy cơ tiền sản giật cao (TSG) nên sử dụng aspirin liều thấp hàng ngày từ sau 12 tuần tuổi thai để giảm tỷ lệ bệnh suất cũng như các biến chứng của TSG.

Khuyến cáo mới này có giá trị mạnh hơn khuyến cáo cách đây khoảng 1 năm rưỡi của Hội sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG). Khuyến cáo về việc sử dụng aspirin liều thấp cho cho những thai phụ có nguy cơ TSG cao của ACOG chỉ có độ mạnh ở mức trung bình do những bằng chứng cho thấy tác động này chỉ lảm giảm một ít nguy cơ TSG. Tuy nhiên, theo dữ liệu trong khuyến cáo mới nhất của USPSTF đưa ra, việc sử dụng aspirin liều thấp ở nhóm phụ nữ nguy cơ TSG cao giúp giảm 24% nguy cơ TSG (RR 0,76; 95 CI 0,62 – 0,95).

USPSTF khuyến cáo nhóm thai phụ chỉ cần có từ 1 trong những yếu tố nguy cơ TSG cao nên được sử dụng aspirin, các yếu tố đó bao gồm: tiền căn TSG, đặc biệt đã từng có kết cục xấu của thai kỳ; đa thai; THA mạn; tiểu đường, kể cả type 1 hoặc 2; bệnh thận; hoặc bệnh tự miễn như lupus hệ thống, hội chứng antiphospholipid. 

Đối với nhóm thai phụ có những yếu tố nguy cơ TSG mức độ trung bình, khuyến cáo mới cho rằng việc sử dụng aspirin liều thấp hay không cần được thảo luận thêm với bệnh nhân sau khi tư vấn đầy đủ các lợi ích và nguy cơ của việc sử dụng thuốc. Các yếu tố nguy cơ TSG trung bình là: con so, béo phì, mẹ hoặc chị em gái bị TSG, tiền căn bản thân có kết cục thai kỳ xấu, cân nặng lúc sinh thấp, hoặc cân nặng lúc sinh nhỏ hơn tuổi thai; khoảng cách lần mang thai này với lần mang thai trước xa hơn 10 năm; da màu; mức sống thấp; lớn hơn hoặc bằng 34 tuổi.

Ngoại trừ giảm nguy cơ TSG, theo chứng cứ từ phân tích gộp trong khuyến cáo nêu ra, việc sử dụng aspirin liều thấp cho nhóm phụ nữ có nguy cơ TSG còn giúp cải thiện dự hậu của thai kỳ như giảm nguy cơ sinh non 14%, giảm nguy cơ thai chậm tăng trưởng trong tử cung 20%.

Khuyến cáo cũng cho biết việc sử dụng aspirin liều thấp cho thai phụ không làm tăng nguy cơ nhau bong non, băng huyết sau sinh, ảnh hưởng bất lợi cho thai (như xuất huyết não, dị tật).

Liều aspirin được khuyến cáo đưa ra là từ 60 – 150 mg/ngày, thời điểm bắt đầu sử dụng nên tử 12 đến 28 tuần. Việc sử dụng aspirin sớm hơn không mang lại thêm ích lợi gì cho thai phụ nên không được khuyến cáo. 

Những khuyến cáo mới về việc sử dụng aspirin liều thấp hàng ngày cho những thai phụ có nguy cơ TSG cao của USPSTF giúp các bác sỹ lâm sàng có thêm nhiều bằng chứng để có thể dự phòng tốt hơn tình trạng TSG, một bệnh lý khá thường gặp và cũng gây nhiều biến chứng nguy hiểm ở phụ nữ mang thai.

Nguồn: Ann Intern Med. Published online September 9, 2014