Những phụ nữ duy trì được mức độ vitamin D cao trong suốt giai đoạn mãn kinh giảm được hơn 40% nguy cơ gãy xương trong giai đoạn chuyển tiếp của thời kỳ mãn kinh so với những người có nồng độ thấp hơn, theo nghiên cứu mới được báo cáo trong hội nghị thường niên về Xương và mật độ xương Hoa Kỳ 2014 (ASBMR).

Theo tiến sĩ Jane Claudy – Trường Đại học y tế cộng đồng Pittsburgh, Pennsylvania – thì những phụ nữ ở tuổi trung niên có nồng độ 25(OH)D cao ít có nguy cơ bị gãy xương không do chấn thương trong giai đoạn chuyển tiếp sang mãn kinh, phụ thuộc vào mật độ khoáng của xương và các biến số khác.

Trong khi mức độ lưu hành của 25(OH)D được biết là có liên quan với nguy cơ gãy xương nói chung, và đặc biệt là gãy xương hông, hầu hết các nghiên cứu đều liên quan đến các đối tượng trong độ tuổi từ 65 trở lên. Theo tiến sĩ Claudy giải thích thì các câu hỏi về vai trò của vitamin D trong thời kỳ mãn kinh là thỏa đáng, tuy nhiên, những thay đổi trong giai đoạn này cũng làm cho người phụ nữ tăng nguy cơ bị gãy xương. Sự mất xương tăng nhanh trong giai đoạn chuyển sang mãn kinh và các nghiên cứu cho thấy sự thay đổi mật độ khoáng của xương trong giai đoạn mãn kinh có liên quan với sự thay đổi nồng độ estradiol và FSH.

Và các nghiên cứu cũng cho thấy phụ nữ cần nhiều hơn 500 mg canxi mỗi ngày để đạt được sự cân bằng canxi trung tính so với phụ nữ điều trị hormon thay thế.

Tiến sĩ Claudy và cộng sự đã thực hiện nghiên cứu đánh giá vai trò của 25(OH)D trên 1620 phụ nữ tham gia vào nhóm xương của Nghiên cứu sức khỏe phụ nữ trên toàn quốc (SWAN), được tài trợ bởi Viện Quốc Gia Y Tế Hoa Kỳ.

Hầu hết phụ nữ (74,5%) đang ở giai đoạn tiền mãn kinh hoặc mãn kinh sớm, 7,2% là tiền mãn kinh muộn và 4,8% là sau mãn kinh sớm trong quá trình nghiên cứu, 2 năm sau khi đăng ký tham gia.

Nồng độ 25(OH)D trung bình ở phụ nữ trong 2 năm là 21,6 ng/ml, tuy nhiên, có sự thay đổi đáng chú ý theo chủng tộc, với nồng độ trung bình trong nhóm người da trắng là 25,2 ng/ml, 14,1 ng/ml ở người da đen, 20,1 ng/ml ở nhóm người Trung Quốc và 23,5 ng/ml ở người Nhật Bản. Khoảng 703 (43%) phụ nữ có nồng độ trung bình dưới 20 ng/ml.

Tuổi trung bình của người phụ nữ tại thời điểm đo 25(OH)D là 48,5 tuổi, không có sự khác biệt theo chủng tộc.

Trong thời gian theo dõi trung bình là 9,5 năm, có 88 phụ nữ bị một biến cố gãy xương không do chấn thương. Tuy nhiên, ở những người vẫn duy trì được nồng độ 25(OH)D cao hơn 20 ng/ml có nguy cơ thấp hơn 45% bị gãy xương so với nhóm có nồng độ thấp hơn.

Ngay cả sau khi điều chỉnh các biến số quan trọng bao gồm mật độ xương (BMD), chỉ số khối cơ thể (BMI) và không bao gồm phụ nữ sau mãn kinh, các nhà nghiên cứu tìm thấy rằng tăng nồng độ 25(OH)D mỗi 10 ng/ml có liên quan đến giảm 25% nguy cơ bị gãy xương không do chấn thương. Ngoài ra người ta không tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ 25(OH)D và gãy xương do chấn thương.

Trong đánh giá tỷ lệ thay đổi mật độ xương ở xương cột sống và xương hông trong nhóm 791 phụ nữ mà dữ liệu đã có sẵn từ 5 năm đến 1 năm trước khi chu kỳ kinh nguyệt cuối cùng của họ, các nhà nghiên cứu không tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ 25(OH)D và mất xương xảy ra trong thời kỳ mãn kinh. Để trả lời cho câu hỏi về các cơ chế có thể giải thích vitamin D không liên quan đến mật độ xương nhưng có liên quan đến gãy xương không chấn thương, tiến sĩ Claudy suy đoán về vai trò ảnh hưởng của nó trên tính toàn vẹn của xương. Cô nói “Có thể vitamin D ảnh hưởng đến chất lượng xương nhưng chúng ta không thể đo lường được. Chúng tôi hi vọng sẽ có được các biện pháp đo mật độ xốp của xương ở các nghiên cứu trong tương lai và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này”.

Nguồn: American Society for Bone and Mineral Research 2014 Annual Meeting; September 13, 2014; Houston, Texas. Abstract 1076.

BS Vương Tú Như