Theo kết quả một nghiên cứu đoàn hệ được báo cáo trên số tháng 08/2009 tạp chí Pediatrics, việc đánh giá và xử trí sốt đối với các bệnh nhi nhỏ tuổi ở các đơn vị cấp cứu nhi khoa tại Canada vẫn chưa có được sự thống nhất với nhau dù đã có những hướng dẫn chung.

Tác giả của nghiên cứu, Th.S, BS Ran D. Goldman, làm việc tại bệnh viện nhi Columbia, Vancouver, cùng với các cộng sự làm việc tại đơn vị nghiên cứu sốt trẻ em, trung tâm nghiên cứu cấp cứu nhi khoa – Canada, nhận xét rằng sốt ở trẻ < 90 ngày tuổi khá thường gặp và có thể là biểu hiện của những bệnh lý nhiễm trùng nặng. Đồng thời ông cũng cho biết một số nghiên cứu hồi cứu gần đây đã nhận ra sự khác biệt trong điều trị trẻ sốt, mặc dù đã có những hướng dẫn lâm sàng có giá trị trong y văn.

Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm mô tả các khác biệt trong quyết định điều trị đối với trẻ nhỏ bị sốt tại các đơn vị cấp cứu nhi khoa – Canada và kiểm chứng mức độ khác biệt giữa các bác sĩ điều trị tại các đơn vị này.

Nghiên cứu bao gồm 257 trẻ < 90 ngày tuổi có sốt, xác định thông qua cặp nhiệt độ trực tràng > 38.0^oC, nhập vào 6 đơn vị cấp cứu nhi khoa tại Canada trong khoảng thời gian 2-4 tháng tùy đơn vị.

Một số điểm chính yếu được ghi nhận như sau:

Trung bình, 70% đến 90% bác sĩ điều trị đã được huấn luyện chuyên khoa cấp cứu. Tuy nhiên, tỷ lệ bác sĩ cấp cứu nhi đã qua huấn luyện khá thay đổi giữa các trung tâm,

Việc ghi nhận các yếu tố như tuổi thai, cân nặng lúc sinh, tuổi điều chỉnh, cân nặng hiện tại, giới tính, nhiệt độ tại nhà, thời gian sốt có tỷ lệ tương tự nhau giữa các đơn vị cấp cứu,

Sau khi khai thác bệnh sử và khám lâm sàng, chẩn đoán hướng về bệnh lý nhiễm vi trùng chiếm 30% và bệnh lý nhiễm siêu vi chiếm 66%,

Hầu hết các đơn vị đều thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu và tỷ lệ thực hiện các xét nghiệm này là tương tự nhau giữa các đơn vị,

Tuy nhiên, tỷ lệ chọc dò tủy sống (CDTS), xét nghiệm khảo sát virus đường hô hấp, Xquang lồng ngực khác nhau có ý nghĩa thống kê giữa các trung tâm,

Tỷ lệ CDTS trung bình là 42%, nhưng dao động từ 25%-62% tùy theo đơn vị cấp cứu, mặc dù theo khuyến cáo, CDTS nên thực hiện cho tất cả trẻ sốt có độ tuổi 0-28 ngày tuổi và cho trẻ từ 29-90 ngày tuổi dựa trên khai thác bệnh sử và khám lâm sàng,

Tỷ lệ chụp Xquang lồng ngực thay đổi từ 30%-62% tùy đơn vị cấp cứu,

Khoảng 55% trẻ được điều trị kháng sinh, thường gặp nhất là ampicillin, phù hợp với khuyến cáo chung,

Số loại và liều kháng sinh thay đổi tuỳ theo đơn vị,

Tỷ lệ nhập viện là tương tự nhau, khoảng 64%.

Nghiên cứu trên cho thấy có khá nhiều sự khác biệt trong tiếp cận và xử trí trẻ sốt tại các đơn vị cấp cứu tuyến trung ương, mặc dù đã có những hướng dẫn chung trên các y văn. Vẫn cần có thêm những nghiên cứu khác để có thể làm sáng tỏ nguyên nhân đưa đến sự khác biệt này, để từ đó có thể hình thành nên các chiến lược phù hợp hơn dành cho cán bộ y tế.

BS Nguyễn An Nghĩa

Pediatrics. 2009;124:439-445