Những phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PolyCystic Ovary Syndrome – PCOS) có thai sau khi điều trị hỗ trợ sinh sản được xếp vào nhóm thai kỳ nguy cơ cao. Tần suất sẩy thai, thai ngoài tử cung, nhau bong non, cao huyết áp thai kỳ xảy ra cao hơn, sanh non hoặc trẻ nhẹ cân nhiều hơn, chính vì vậy làm tăng tỷ lệ tử vong chu sinh.

Một số yếu tố nguy cơ cần lưu ý như sau:

1.      Sẩy thai:

Tỷ lệ sẩy thai sớm khoảng 15% và sẩy thai liên tiếp khoảng 1% ở nhóm thai phụ mắc PCOS. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do hầu hết phụ nữ hiếm muộn liên quan đến PCOS đều mang thai lần đầu khi đã lớn tuổi. Ngoài ra, nồng độ LH cơ bản cao, béo phì và kháng insulin gây ảnh hưởng đến chất lượng trứng và nội mạc tử cung. Một số nghiên cứu đã báo cáo tỷ lệ sẩy thai gia tăng ở nhóm phụ nữ béo phì do PCOS và cho thấy tập thể thao, thay đổi lối sống làm giảm tỷ lệ sấy thai ở nhóm phụ nữ này.

Điều đáng lưu ý nữa là ở bệnh nhân PCOS khi kích thích buồng trứng, khả năng quá kích buồng trứng (Ovarian HyperStimulation Syndrome – OHSS) rất cao, Nguyên nhân được giải thích là do sự gia tăng của hCG (human chorionic gonadotrophin) duy trì hoàng thể lâu hơn và tiết nhiều estrogen hơn. Tuy nhiên, OHSS không ảnh hưởng lâu dài đến thai nhi mà chỉ làm tăng tỷ lệ đa thai, từ đó làm gia tăng yếu tố nguy cơ trong thai kỳ.

Trước đây đã có một số báo cáo PCOS làm tăng tỷ lệ thai ngoài tử cung, nhưng gần đây các nghiên cứu lớn hơn đã bác bỏ kết luận này. Bệnh nhân PCOS dù mang thai tự nhiên hay có kích thích buồng trứng đều không có sự gia tăng khả năng thai ngoài tử cung.

2.      Tiểu đường trong thai kỳ:

Ở những thai phụ mắc tiểu đường trong thai kỳ (Gestational diabetes), thai thường phát triển nhanh và gây nên tình trạng đẻ khó do thai to. Nguy hiểm nhất là thai nhi thường đột ngột tử vong trong bụng mẹ ở những tháng cuối thai kỳ. Một số nghiên cứu công bố không có sự liên quan giữa tiểu đường thai kỳ và PCOS, thậm chí ở những bệnh nhân béo phì có liên quan đến PCOS, tuy nhiên vẫn nên tầm soát tiểu đường cho các thai phụ này bằng các xét nghiệm thường quy. Nếu phát hiện tiểu đường, thai phụ sẽ được theo dõi, kiểm soát đường huyết bằng chế độ ăn và có thể dùng insulin.

3.      Cao huyết áp do thai:

Cao huyết áp do thai, tiền sản giật nhẹ - nặng đều ảnh hưởng xấu lên thai nhi, làm thai chậm phát triển trong tử cung, nhau bong non, sinh non…làm tăng tỷ lệ tử vong mẹ và thai. Những phụ nữ mắc PCOS, có hay không có béo phì, tiểu đường, khi mang thai khả năng bị cao huyết áp do thai đều tăng do nồng độ insulin máu cao và tình trạng kháng insulin. Chính vì vậy luôn phải tầm soát và theo dõi huyết áp kỹ ở những thai phụ PCOS dù là thai tự nhiên hay sau hỗ trợ sinh sản.

Kết luận:

Hầu hết những phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang đều có thể mang thai bình thường và sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên vẫn phải công nhận rằng các thai phụ này đều gia tăng nguy cơ sẩy thai, đa thai sau kích thích buồng trứng, tiểu đường và cao huyết áp thai kỳ. Những yếu tố nguy cơ này có thể giảm nếu bà mẹ có lối sống lành mạnh, cân nặng thích hợp trước khi mang thai và theo dõi thai kỳ đều đặn.

BS. Lê Tiểu My

Nguồn: Gabor Kovacs & Jane Smith, A guide to the polycystic ovary – Its effects on health and fertility