Viêm màng não vi trùng là một trong những bệnh lý có tiên lượng nặng nề đối với bệnh nhân. Tỷ lệ tử vong nếu không điều trị đạt đến 100%. Mặt khác, việc chẩn đoán phân biệt giữa viêm màng não vi trùng và viêm màng não vô trùng luôn là một thách thức trên lâm sàng.

Với những lý do trên, mặc dù phần lớn các trường hợp viêm màng não nhập viện không phải do vi trùng, kháng sinh vẫn thường được chỉ định cho bệnh nhân viêm màng não.

Việc phân biệt giữa viêm màng não vi trùng và viêm màng não vô trùng có thể giúp tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị cũng như tránh được các trường hợp nhập viện không cần thiết. Cũng từ vấn đề này, tác giả Dr. Gonzalo Agüero và cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu tiền cứu nhằm xác nhận giá trị của thang điểm đánh giá viêm màng não vi trùng.

Nghiên cứu bao gồm các bệnh nhân < 19 tuổi được chẩn đoán viêm màng não. Tất cả đối tượng này sẽ được thu thập dịch não tủy (DNT) và công thức máu, đồng thời được đánh giá điểm số theo thang điểm viêm màng não mủ (Bacterial Meningitis Score-BMS), được mô tả bởi Nigrovic, thang điểm này bao gồm các tiêu chuẩn chính:

·  Kết quả nhuộm Gram DNT (+): 2 điểm

·  Số lượng bạch cầu đa nhân trung tính DNT ≥ 1000 tế bào/ mm^3: 1 điểm

·  Đạm DNT ≥ 80 mg/dl: 1 điểm

·  Bạch cầu đa nhân trung tính máu ngoại biên ≥ 10.000/ mm³ : 1 điểm

·  Co giật: 1 điểm

Từ các thông tin thu được, các tác giả sẽ tính độ nhạy (S), độ đặc hiệu (E), giá trị tiên đoán dương (PPV), giá trị tiên đoán âm (NPV), tỷ số nguy cơ dương và âm (PLR và NLR) tương ứng đối với BMS trong tiên đoán viêm màng não vi trùng.

Kết quả ghi nhận bao gồm một số điểm chính như sau:

·  Có tất cả 70 bệnh nhi viêm màng não tham gia nghiên cứu, bao gồm 14 trường hợp viêm màng não vi trùng,

·  Khi tính BMS, 25 bệnh nhi có BMS = 0 điểm, 11 BMS = 1 điểm, 34 BMS ≥ 2 điểm,

·  BMS = 0 điểm tương ứng tiên đoán viêm màng não vô trùng với S: 100%, E: 44%, PPV: 31%, NPV: 100%, PLR: 1,81 NLR: 0,

·  BMS ≥ 2 điểm tương ứng tiên đoán viêm màng não vi trùng với S: 100%, E: 64%, PPV: 41%, NPV: 100%, PLR: 2.8, NLR:0.

Kết quả trên cho thấy BMS là một thang điểm khá đơn giản, dễ sử dụng, cho phép xác định những trẻ có nguy cơ thấp bị viêm màng não vi trùng. Đây có thể xem là một công cụ hữu ích trong hỗ trợ chẩn đoán và điều trị lâm sàng các trường hợp viêm màng não.

(Nguồn: Arch. argent. pediatr. vol.108 no.1 Buenos Aires Jan./Feb. 2010)

BS. Nguyễn An Nghĩa