Một nghiên cứu thăm dò đăng trên tạp chí BJOG tạp chí quốc tế về lĩnh vực sản phụ khoa đã cho thấy rằng những phụ nữ chuẩn bị vào chuyển dạ sanh non (thai trước 34 tuần) có nồng độ progesterone thấp trong nước bọt của họ và thêm vào đó là nồng độ này không gia tăng trong suốt thai kỳ theo cách bình thường.

Điều này đã đưa ra khả năng phát triển một xét nghiệm đơn giản không xâm lấn để xác định phụ nữ có nguy cơ sanh non cao.

Progesterone là một hormone giúp điều hoà chu kỳ kinh nguyệt nhưng có lẽ quan trọng nhất nó là hormone chủ yếu của thai kỳ. Progesterone được sản xuất ra tại bánh nhau với một lượng lớn và đóng vai trò ngăn tử cung co bóp.

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học học viện London và học viện nhà vua London đã thu thập các mẫu nước bọt của 92 phụ nữ tham gia thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng (nghiên cứu PREMET) về các phương pháp điều trị ngăn ngừa sanh non. Phụ nữ tham gia nghiên cứu đều có nguy cơ sanh non cao (họ được lựa chọn vào nghiên cứu dựa trên việc có ít nhất 1 yếu tố nguy cơ như tiền sử sanh non lần trước hay tiền sử sẩy thai muộn.). Mẫu nước bọt của những phụ nữ trên sẽ được lấy mỗi tuần kể từ thai 24 tuần cho đến khi thai được 34 tuần hay cho đến khi sanh và được đem phân tích. Những phụ nữ được chia thành 3 nhóm: sanh trước 34 tuần; sanh từ 34-37 tuần; sanh đủ tháng (sau 37 tuần).

Kết quả cho thấy nồng độ progesterone trong nước bọt của những phụ nữ sanh chuyển dạ tự nhiên trước 34 tuần thấp hơn đáng kể độ progesterone trong nước bọt của những phụ nữ sanh đủ tháng (sau 37 tuần) ở mọi tuổi thai từ tuổi thai 24 tuần trở đi. Các tác giả ghi nhận rằng progesterone được biết có đặc tính kháng viêm, họ đưa ra giả thuyết là nồng độ thấp hormone này trong máu mẹ có thể góp phần vào việc nhiễm khuẩn, một nguyên nhân được cho là gây sanh non. Dựa vào những kết quả của họ, các nhà nghiên cứu tin rằng progesterone trong nước bọt có thể là một chất tiên đoán hữu ích sanh non.

Tác giả chính Giáo sư Lucilla Poston từ Đơn vị Nghiên cứu Bà mẹ - Trẻ em trường học viện nhà vua London phát biểu “Đây là một nghiên cứu rất thú vị, nó hỗ trợ cho những nghiên cứu trước đây có đề cập về tầm quan trọng của nồng độ progesterone trong nước bọt thấp – một dấu hiệu của chuyển dạ khởi phát.

“Chúng tôi đang lên kế hoạch cho một nghiên cứu lớn hơn để công nhận các phát hiện sơ khởi này. Nước bọt rất dễ thu thập, không cần đến ống tiêm hay mẫu máu và sẽ rất kỳ dịu nếu trong tương lai, chúng ta chỉ yêu cầu thai phụ cung cấp một mẫu nước bọt nhỏ để biết liệu họ có nguy cơ sanh non không”

Jane Brewin cũng phát biểu thêm “Chúng tôi rất vui mừng vì kết quả của nghiên cứu khởi đầu này. Với nghiên cứu sâu hơn, chúng tôi hy vọng những phát hiện trên cũng sẽ có vai trò trong sự phát triển những phương pháp ngăn ngừa chuyển dạ sanh non”

Giáo sư Philip Steer Tổng biên tập BJOG phát biểu “Mặc dù những tiến bộ y học đạt được nhưng chúng ta vẫn còn rất xa trong con đường tìm hiểu về nguyên nhân sanh non ở loài người”

Nghiên cứu đầy hứa hẹn này tuy nhỏ nhưng đã cho thấy việc đo nồng độ progesterone trong nước bọt có thể hữu ích xác định sớm những phụ nữ có nguy cơ sanh non cao. Cần những nghiên cứu tiền cứu sâu hơn với cỡ mẫu lớn hơn.

BS. Phan Thị Ngọc Minh

Source: BJOG Date published: 22/07/2009