CTV Nguyễn Vĩnh Xuân Phương
 

Việc người cha có tiếp xúc trực tiếp với khói thuốc hoặc các thành phần của khói thuốc (CS) được chứng minh có liên quan đến vô sinh, khuyết tật bẩm sinh và ung thư ở trẻ nhỏ mặc dù cơ chế đằng sau mối quan hệ này vẫn chưa rõ ràng. Nam giới hút thuốc mạn tính dẫn đến chất lượng và số lượng tinh trùng kém chủ yếu qua stress oxi hóa và cũng do các tác động trực tiếp từ các hợp chất chuyển hóa qua CS.

Trong số nhiều thành phần sinh ung và gây quái thai của khói thuốc cô đặc (CSC), hydrocarbon nhân thơm đa vòng (PAHs) giữ một vai trò nổi bật thúc đẩy quá trình chết tế bào mầm thông qua yếu tố mã hóa tế bào chất, thụ thể hydrocarbon aryl (AHR). Các yếu tố này hiện diện trong tất cả các giai đoạn của quá trình sinh tinh. Trong khi sự hoạt hóa của AHR bằng các yếu tố tăng trưởng có lợi cho các chức năng tế bào bình thường, tác động này bởi CSC trong dòng tế bào sinh tinh [Gc2(spd)ts] lại gây ra ảnh hưởng có hại cho sự biểu hiện của các gene liên quan đến các cơ chế chống oxi hóa, sự tăng sinh và chết tế bào theo chương trình và chu kì tế bào. Ngoài ra, dưới ảnh hưởng của CSC, quá trình tương tác giữa AHR và NRF2 hoặc AHR-NRF2 và MAPKs ức chế sự tăng trưởng bình thường của các tế bào sinh tinh GC-2spd(ts) trong ống nghiệm và liên quan đến hiện tượng chết của tế bào tinh trùng ở người. Sự bất hoạt dược lý của AHR gây ra do CSC có thể ngăn chặn hư tổn DNA và màng tế bào Gc2(spd)ts.

Dữ liệu từ những nghiên cứu gần đây gợi ý rằng khói thuốc ảnh hưởng đến cả thành phần của hệ gen và thượng di truyền của tinh trùng, do đó có liên quan đến khuyết tật bẩm sinh của con cái. Bài tổng quan này của Esakky P và Moley KH cũng gợi ý đến các yếu tố thuộc về cơ chế có thể dẫn đến các khuyết tật bẩm sinh do ảnh hưởng từ người cha lên thế hệ con cái thông qua việc tiếp xúc với các thành phần trong thuốc lá.

Nguồn: Prabagaran Esakky, Kelle H Moley.  Paternal smoking and germ cell death: A mechanistic link to the effects of cigarette smoke on spermatogenesis and possible long-term sequelae in offspring. Mol Cell Endocrinol. 2016 Nov 5;435:85-93. doi: 10.1016/j.mce.2016.07.015. Epub 2016 Jul 14.