Sử dụng aspirin liều thấp dự phòng tiền sản giật ở các phụ nữ có nguy cơ từ lâu đã được y văn chứng minh có hiệu quả. Thực hành lâm sàng hiện nay với các đối tượng có nguy cơ cao tiền sản giật xác định qua combined test trong tam cá nguyệt 1, liều aspirin là 150mg/ngày bắt đầu từ tuần thai 11-14 đến tuần 36. Mới đây các nhà khoa học đã thực hiện phân tích gộp và tổng quan hệ thống về hiệu quả của aspirin liều thấp bắt đầu từ trước tuần thai 11 trên các phụ nữ có nguy cơ tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, hoặc các bệnh lý tăng huyết áp khi mang thai. Kết cục phụ của nghiên cứu là sinh non < 37 tuần và thai chậm tăng trưởng trong tử cung.
Dữ liệu được thu thập từ PubMed, EMBASE, CENTRAL (Cochrane Central Register of Controlled Trials), ClinicalTrials.Gov và WHO-ICTRP (the World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform) từ 1985 đến tháng 11/2018. Tiêu chuẩn chọn là các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng đánh giá hiệu quả aspirin khi dùng trước tuần thai 11 trong dự phòng tiền sản giật và hoặc các bệnh lý tăng huyết áp thai kỳ hoặc cải thiện các kết cục thai kỳ ở các phụ nữ tiền căn sẩy thai tái diễn so với nhóm giả dược hoặc không dùng thuốc. Từ đó có 8 nghiên cứu với 1426 bệnh nhân được chọn vào phân tích.
Kết quả nghiên cứu cho thấy:

• Với các phụ nữ có tiền sử sẩy thai, thai lưu tái diễn hoặc có hỗ trợ sinh sản (IVF), hoặc mắc hội chứng kháng phospholipid, bệnh lý huyết khối: sử dụng aspirin liều thấp từ trước tuần thai 11 giảm không có ý nghĩa thống kê nguy cơ tiền sản giật (RR 0.52; 95% CI: 0.23-1.17, P=0.115), tăng huyết áp thai kỳ (RR 0.49; 95% CI: 0.20-1.21; P=0.121), và các bệnh lý tăng huyết áp thai kỳ khác (RR 0.59; 95% CI: 0.33-1.04, P=0.067).
• Sử dụng aspirin liều thấp trước tuần thai 11 giảm nguy cơ sinh non (RR 0.52; 95% CI: 0.27-0.97, p=0.040), nhưng không tác động đến nguy cơ thai chậm tăng trưởng trong tử cung (RR 1.10; 95% CI 0.58-2.07, P=0.775).

Do cỡ mẫu nhỏ, một số nghiên cứu không báo cáo tỷ lệ tiền sản giật, phân biệt tiền sản giật với tăng huyết áp thai kỳ và thời gian dùng aspirin nên cần có thêm các nghiên cứu trong tương lai làm rõ các kết luận trên.

Tóm lại, sử dụng aspirin liều thấp từ trước tuần thai 11 ở các phụ nữ nguy cơ cao không làm giảm nguy cơ tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, hoặc các bệnh lý tăng huyết áp thai kỳ và thai chậm tăng trưởng trong tử cung. Tuy nhiên aspirin có thể giảm nguy cơ sinh non ở các đối tượng trên.

Lược dịch từ: Does low-dose aspirin initiated before 11 weeks’ gestation reduce the rate of preeclampsia? AJOG September 2019. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ajog.2019.08.047

Từ khóa: Khởi phát aspirin liều thấp trước tuần thai 11 có làm giảm tỷ lệ tiền sản giật?