CNSH. Nguyễn Thị Ngọc Huệ - IVFMD Bình Dương

Đồng hồ sinh học cho phép các loài thích ứng các chức năng sinh lý khi có những thay đổi từ môi trường bên ngoài, trong đó có con người. Sự thay đổi về môi trường sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ sinh vật, đặc biệt là các tuyến nội tiết và tuyến sinh dục. Vùng dưới đồi-tuyến yên-tuyến sinh dục cực kì nhạy cảm với nhịp sinh học thông qua việc điều chỉnh hormone, giúp tối ưu hóa thời gian sinh sản để đảm bảo duy trì sự sống cho thế hệ tiếp theo. Mặc dù ở người không có sự thay đổi về mùa sinh sản, tuy nhiên nhiều báo cáo đã chứng minh sự thay đổi theo mùa có thể ảnh hưởng đến các thông số tinh dịch, đặc biệt là ở khí hậu ôn đới đặc trưng bởi sự chênh lệch nhiệt độ theo mùa rõ ràng (Santi, 2018). Một số nghiên cứu cho thấy một số thông số tinh dịch có sự thay đổi đáng kể theo mùa, chẳng hạn như mật độ và di động của tinh trùng giảm đáng kể từ mùa xuân đến mùa hè (Levitas, 2013). Tuy nhiên, các kết quả này vẫn còn tranh cãi, một số nghiên cứu cho kết quả không có sự thay đổi về các thông số này ở các mùa trong năm. Vì vậy, nghiên cứu này được thực hiện để đánh giá sự tác động theo mùa lên các thông số tinh dịch với khoảng thời gian dài trong tám năm liên tiếp.

Nghiên cứu hồi cứu được thực hiện từ tháng 11 năm 2012 đến tháng 4 năm 2020 trên dữ liệu 6116 mẫu tinh dịch, loại trừ nhóm bệnh nhân azoospermia và nhóm bệnh nhân có mật độ tinh trùng dưới 4 triệu/mL, tổng cộng có 4874 mẫu được đánh giá, trong đó có nhóm oligozoospermia (n=582) (4triệu/mL<mật độ<15 triệu/mL) và nhóm normozoospermia (n=4292) (mật độ ≥15 triệu/mL). Mùa được xác định như sau: mùa đông (từ tháng 12 đến tháng 2), mùa xuân (từ tháng 3 đến tháng 5), mùa hè (từ tháng 6 đến tháng 8) và mùa thu (từ tháng 9 đến tháng 11).  Tuổi trung bình tham gia nghiên cứu là 33,03 ± 6,86 tuổi.

Kết quả cho thấy:
- Có sự khác biệt đáng kể giữa các tháng đối với mật độ tinh trùng (p<0,0001), tổng số tinh trùng  (p<0,0001), số tinh trùng di động tiến tới (p<0,0001) và hình thái tinh trùng bình thường (p=0,028), cụ thể:
  + Mật độ và tổng số tinh trùng thấp hơn đáng kể vào tháng 7 và tháng 8 so với tháng 12, tháng 5 và tháng 6.
  + Tổng số tinh trùng di động tiến tới thấp hơn 23,6% vào tháng 10 so với tháng 5 (p = 0,026).
  + Mật độ, tổng số tinh trùng và tổng số tinh trùng di động thấp nhất vào những tháng của mùa hè.
  + Tỉ lệ hình dạng tinh trùng bình thường thấp nhất vào tháng 7 và cao nhất vào tháng 3
  + Số lần sinh trong năm cao nhất vào mùa hè và có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về số lần sinh giữa các mùa (p = .0001).

Như vậy, các kết quả từ nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt đáng kể ở mỗi tháng và mùa trong năm về mật độ, số lượng và khả năng di động của tinh trùng. Dù không có kết luận chắc chắn về nguyên nhân dẫn đến các giá trị về thông số tinh dịch giảm trong những tháng mùa hè, tuy nhiên các tác giả dự đoán nhiệt độ môi trường vào mùa hè tăng có thể là một yếu tố bất lợi ảnh hưởng đến thông số tinh dịch.
 
Tài liệu tham khảo
Cihan Kabukçu, Nazlı Çil, Tahir Turan và cộng sự. Do seasonal variations in ambient temperature, humidity and daylight duration affect semen parameters?. A retrospective analysis over eight years. Andrologia. 2020;00:e13777.

Từ khóa: Sự thay đổi theo mùa về nhiệt độ, độ ẩm và độ dài ngày có ảnh hưởng đến các thông số tinh dịch - Một nghiên cứu phân tích hồi cứu hơn 8 năm