CNSH. Nguyễn Thị Cẩm Nhung – IVFMD Tân Bình

“Gender dysphoria” là một thuật ngữ chỉ sự đau khổ xuất phát từ những khó khăn trong việc xác định giới tính ở cộng đồng LGBT. Tại Hà Lan, tỷ lệ gender dysphoria ở nam giới là 1/2800 (Wiepjes và cs., 2018). Những người nam này bắt đầu điều trị y tế bằng cách dùng thuốc kháng androgen kết hợp với estrogen hay thậm chí là phẫu thuật chuyển giới để có thể sống đúng với giới tính họ mong muốn. Tuy nhiên, việc điều trị hormone ở người chuyển giới đi kèm với việc giảm dần khả năng sinh tinh. Đặc biệt, việc phẫu thuật chuyển giới liên quan đến phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn, dương vật hay phẫu thuật tạo hình âm đạo, sẽ làm mất khả năng sinh sản vĩnh viễn. Dù vậy, những người phụ nữ chuyển giới vẫn mong muốn có gia đình và có con trong tương lai, khoảng 69,9% muốn có con và 76,6% muốn bảo tồn khả năng sinh sản trước khi điều trị chuyển giới (Auer và cs., 2018). Việc đông lạnh tinh dịch trước khi chuyển giới là phương pháp thường dùng nhằm bảo tồn khả năng sinh sản cho những người chuyển giới.

Những dữ liệu trước đây cho thấy chất lượng các mẫu tinh dịch ở phụ nữ chuyển giới tương đối thấp, tuy nhiên những nghiên cứu này có cỡ mẫu nhỏ (Hamada và cs., 2015; Li và cs., 2018; Marsh và cs., 2019), thiếu kết quả nội tiết, thiếu dữ liệu lâm sàng về lối sống cũng như độ tuổi, tình trạng béo phì và hút thuốc lá (Sermondade và cs., 2013; Johnson và cs., 2015; Sharma và cs., 2016). Vì vậy mục đích của nghiên cứu này là đánh giá đầy đủ chất lượng tinh dịch ở nhóm phụ nữ chuyển giới, và xác định các yếu tố lối sống ảnh hưởng đến chất lượng tinh dịch nhằm tối ưu hóa việc cải thiện chất lượng tinh dịch trước trước khi bảo tồn khả năng sinh sản.

Thiết kế nghiên cứu
Đây là một nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu được thực hiện từ năm 1972 đến 2017 ở 11 trung tâm hỗ trợ sinh sản tại Hà Lan. Tổng cộng có 260 phụ nữ chuyển giới từ 16 – 52 tuổi và 748 mẫu tinh dịch được lưu trữ được đánh giá trong nghiên cứu.

Kết quả
Chất lượng tinh dịch ở phụ nữ chuyển giới thấp hơn đáng kể so với dân số chung theo dữ liệu của WHO. Tổng cộng, 21 phụ nữ chuyển giới có mẫu tinh dịch azoospermia. Chất lượng tinh dịch của những đối tượng còn lại so với dân số chung như sau: thể tích 2,7 so với 3,2 ml (P<0,05), nồng độ tinh trùng 40 so với 64 triệu/ml (P<0,05), tổng số tinh trùng 103 so với 196 triệu (P<0,05) và tỉ lệ di động tiến tới 41% so với 57% (P <0,05). Việc hút thuốc và tuổi cao đã được chứng minh có liên quan đến khả năng di động của tinh trùng. Mười hai phụ nữ chuyển giới được báo cáo sử dụng thuốc kháng androgen và estrogen, tuy nhiên tất cả đã ngừng sử dụng ít nhất 3 tháng trước khi tiến hành trữ đông tinh dịch. Không tìm thấy sự tương quan giữa việc sử dụng hormone và tình trạng giảm chất lượng tinh dịch. Tổng số tinh trùng di động sau rã đông là 1 triệu trên một đơn vị thể tích và chỉ 26,4% mẫu tinh dịch sau rã đông đủ điều kiện để thực hiện IUI.

Kết luận
Chất lượng tinh dịch ở phụ nữ chuyển giới thấp hơn so với dân số chung. Mặc dù ảnh hưởng tiêu cực của việc hút thuốc đã được quan sát, nhưng không đủ mạnh để chứng minh chất lượng tinh dịch giảm trong đoàn hệ này. Bên cạnh đó, chất lượng tinh dịch thấp trước khi trữ lạnh sẽ dẫn đến chất lượng tinh dịch sau rã đông cũng thấp, vì vậy phần lớn phụ nữ chuyển giới cần một phương pháp điều trị can thiệp như ICSI hay cIVF để tối ưu hóa việc có con trong tương lai.
 
Nguồn: de Nie, I., A. Meißner, E. Kostelijk, A. Soufan, I. Voorn-de Warem, M. den Heijer, J. Huirne & N. J. H. R. van Mello (2020) Impaired semen quality in trans women: prevalence and determinants. Human Reproduction 35, 1529-1536. doi:10.1093/humrep/deaa133

Từ khóa: Tinh dịch đồ, chuyển giới, hút thuốc, trữ tinh trùng