BS. Vương Thị Ngọc Lan

Kyõ thuaät IVM laø moät trong nhöõng kyõ thuaät phöùc taïp vaø khoù trong caùc kyõ thuaät hoã trôï sinh saûn. Hieän nay, kyõ thuaät naøy ñöôïc ñaùnh giaù laø moät kyõ thuaät nhieàu trieån voïng trong thuï tinh trong oáng nghieäm (IVF) ñoái vôùi beänh nhaân bò hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang, trong ñoù, khoâng caàn phaûi söû duïng phaùc ñoà kích thích buoàng tröùng thoâng thöôøng.

Kyõ thuaät tröôûng thaønh tröùng non trong oáng nghieäm (IVM) nhaèm nuoâi caáy vaø tröôûng thaønh caùc tröùng non ôû giai ñoaïn tuùi maàm (germinal vesical - GV) laáy ñöôïc töø buoàng tröùng khoâng kích thích baèng thuoác ñeán giai ñoaïn metaphase II (M II). Tæ leä thaønh coâng khi thöïc hieän IVM cho nhöõng tröôøng hôïp beänh nhaân hội chứng buoàng tröùng ña nang, phaûi thöïc hieän IVF, laø khoûang 15-20%.

GIÔÙI THIEÄU

Hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang (PCOS) laø moät trong nhöõng roái loaïn noäi tieát sinh saûn thöôøng gaëp nhaát ôû phuï nöõ trong tuoåi sinh saûn. Caùc phuï nöõ coù hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang bò voâ sinh chuû yeáu do khoâng phoùng noaõn. Kích thích phoùng noaõn ôû nhöõng beänh nhaân PCOS laø phöông aùn ñieàu trò voâ sinh cho nhöõng beänh nhaân naøy. Clomiphene citrate laø moät loaïi thuoác uoáng thöôøng ñöôïc choïn ñaàu tay ñeå kích thích phoùng noaõn ôû nhöõng beänh nhaân naøy, tuy nhieân, moät tæ leä lôùn caùc beänh nhaân PCOS coù bieåu hieän khaùng clomiphene citrate (CC). Kích thích buoàng tröùng (KTBT) baèng tieâm thuoác FSH thöôøng seõ gaây ñöôïc phoùng noaõn ôû 75% caùc tröôøng hôïp khaùng CC (Healy vaø cs, 1980), tuy nhieân, theo doõi söï phaùt trieån nang noaõn caàn heát söùc chaët cheõ, bôûi vì nguy cô quaù kích buoàng tröùng luoân cao hôn caùc beänh nhaân bình thöôøng (Mac Dougall vaø cs, 1993).

Gaàn ñaây, kyõ thuaät choïc huùt laáy tröùng non sau ñoù tröôûng thaønh tröùng non trong oáng nghieäm ñeå taïo phoâi (IVM) ñöôïc nghieân cöùu thaønh coâng vaø baét ñaàu ñöa vaøo ñieàu trò cho nhöõng beänh nhaân voâ sinh do hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang. Phöông phaùp naøy höùa heïn laø moät choïn löïa thay theá cho phöông phaùp IVF ñeå ñieàu trò voâ sinh cho beänh nhaân hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang do traùnh ñöôïc nguy cô quaù kích buoàng tröùng, tieát kieäm chi phí cho kích thích buoàng tröùng vaø ñôn giaûn hoùa qui trình ñieàu trò ôû nhöõng beänh nhaân naøy.

LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN KYÕ THUAÄT IVM

Kyõ thuaät IVM thaønh coâng ôû ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc baùo caùo naêm 1991 bởi Cha vaø cs. bằng caùch phẫu thuật xẻ moâ buồng trứng ñể lấy trứng non. Trouson vaø cs (1994) ñaõ phaùt trieån kyõ thuaät choïc huùt tröùng non ôû nhöõng beänh nhaân PCOS qua ngaû aâm ñaïo, döôùi höôùng daãn cuûa sieâu aâm ñaàu doø aâm ñaïo. Beù gaùi ñaàu tieân töø phöông phaùp naøy ñaõ ra ñôøi töø naêm 1996. Töø ñoù, choïc huùt tröùng non qua ngaû aâm ñaïo döôùi höôùng daãn sieâu aâm trôû thaønh thöôøng qui cho kyõ thuaät IVM.

QUI TRÌNH THÖÏC HIEÄN KYÕ THUAÄT IVM

1. Choïn löïa beänh nhaân: thoâng thöôøng kyõ thuaät IVM döôïc thöïc hieän ôû nhöõng beänh nhaân hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang vì nhöõng beänh nhaân naøy coù soá nang noaõn thöù caáp nhoû nhieàu hôn bình thöôøng (Chian vaø cs, 2004).
2. Theo doõi sieâu aâm vaø choïn löïa thôøi ñieåm ñeå choïc huùt laáy tröùng: thoâng thöôøng khi coù khoaûng 10 nang < 10 mm ôû 2 buoàng tröùng vaø NMTC daøy töø 7 mm trôû leân.
3. Choïc huùt tröùng non töø buoàng tröùng khoâng kích thích cuûa beänh nhaân qua ngaû aâm ñaïo, 36 giôø sau tieâm hCG 5000 ñôn vò.
4. Chuaån bò NMTC thöôøng söû duïng estradiol ngoaïi sinh baét ñaàu sau khi choïc huùt tröùng.
5. Tröôûng thaønh tröùng trong oáng nghieäm baèng caùch caáy tröùng trong moâi tröôøng chuyeân bieät, tuû caáy 37⁰C, 5% CO2 trong 24 giôø.
6. Kieåm tra söï tröôûng thaønh cuûa tröùng.
7. Thuï tinh tröùng baèng phöông phaùp ICSI.
8. Caáy phoâi.
9. Chuyeån phoâi vaøo buoàng töû cung (thöôøng vaøo ngaøy 3 sau choïc huùt tröùng non).

CAÙC ÖU ÑIEÅM CUÛA KYÕ THUAÄT IVM

Do IVM ñöôïc thöïc hieän ôû caùc chu kyø khoâng kích thích buoàng tröùng, neân IVM coù nhöõng öu ñieåm nhö:

- Traùnh quaù kích buoàng tröùng, nhaát laø beänh nhaân hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang.

- Tieát kieäm chi phí tieâm thuoác kích thích buoàng tröùng.

- Giaûm thôøi gian ñieàu trò vaø thôøi gian theo doõi beänh nhaân.

Ngoaøi ra, khaû naêng phaân laäp tröùng non töø moâ buoàng tröùng vaø tröõ laïnh tröùng non ôû nhöõng beänh nhaân ung thö caàn hoùa hay xaï trò laø moät phöông phaùp höùa heïn trong töông lai.

KEÁT QUAÛ CUÛA KYÕ THUAÄT IVM

Hieän nay, chæ coù moät soá trung taâm hoã trôï sinh saûn lôùn treân theá giôùi môùi coù ñuû ñieàu kieän thöïc hieän thaønh coâng kyõ thuaät IVM. Soá lieäu töø caùc trung taâm naøy cho thaáy tæ leä coù thai töø 15% ñeán 40%, tuøy theo trung taâm vaø ñoái töôïng beänh nhaân. Caùc baùo gaàn ñaây coù khuynh höôùng cho tæ leä thaønh coâng ngaøy caøng cao.

SÖÏ AN TOAØN CUÛA KYÕ THUAÄT IVM

Theo y vaên, ñaõ coù hôn 400 em beù ra ñôøi töø kyõ thuaät IVM treân toaøn theá giôùi. Khoâng coù baùo caùo naøo ghi nhaän coù söï gia taêng tæ leä baát thöôøng hay roái loaïn phaùt trieån ôû caùc treû naøy (SV Otte, 2005).

KEÁT LUAÄN

Kyõ thuaät IVM coù nhieàu öu ñieåm so vôùi kyõ thuaät IVF coå ñieån coù kích thích buoàng tröùng cho beänh nhaân hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang. Keát quaû töø kyõ thuaät IVM cho thaáy IVM höùa heïn laø moät choïn löïa trong töông lai ñeå ñieàu trò beänh nhaân hoäi chöùng buoàng tröùng ña nang thay theá cho kyõ thuaät IVF coå ñieån coù kích thích buoàng tröùng.

Taøi lieäu tham khaûo

1. Fertility and Sterility (2000); 73: 978-983.
2. Reproductive BioMedicine Online (2004); 8: 148-166.
3. Reproductive BioMedicine Online (2005); 10: 75-82.
4. Reproductive BioMedicine Online (2006); 13: 340-348.