CTV Nguyễn Vĩnh Xuân Phương

Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy tình trạng dinh dưỡng tiền thai kỳ của cả cha và mẹ đều có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi cũng như sức khoẻ dài hạn của trẻ. Những năm gần đây, một số nghiên cứu quan sát cho thấy sự thay đổi trong chế độ ăn có thể ảnh hưởng đến sự phân chia phôi sớm, đặc biệt là chế độ ăn “Địa Trung Hải”. Một nghiên cứu quan sát tiến cứu báo cáo rằng chế độ ăn “Địa Trung Hải” giàu dầu thực vật, cá, rau và ít carbohydrate có liên quan đến hàm lượng folate và vitamin B6 trong máu và trong dịch nang noãn, và gia tăng khả năng thụ thai lên 40%.

Nhóm nghiên cứu của Alexandra J và cộng sự (2020) đã thực hiện nghiên cứu này nhằm khảo sát tác động của việc tăng sử dụng acid béo omega-3, vitamin D và dầu oliu trong 6 tuần trước khi thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI) lên các marker động học của giai đoạn phát triển phôi sớm. Đây là một thử nghiệm ngẫu nhiên mù đôi có đối chứng trên 111 cặp đôi thực hiện IVF hoặc ICSI. Có 55 cặp đôi được bổ sung hàng ngày trong 6 tuần thức uống giàu acid béo omega-3, vitamin D, dầu oliu và chất phết bánh giàu oliu và 56 cặp đôi nằm trong nhóm đối chứng. Sự tuân thủ chế độ ăn của đối tượng nghiên cứu được theo dõi hàng tuần qua điện thoại hoặc email.

Kết cục chính của nghiên cứu này là thời gian hoàn thành chu kì tế bào thứ hai sau thụ tinh (CC2). Các kết cục phụ bao gồm thời gian hoàn thành chu kì 3 và 4 (CC3 và CC4), sự đồng bộ của các chu kỳ tế bào 2 và 3 (S2 và S3) và điểm dữ liệu làm tổ ngày 3 và 5 (Known Implantation Data Scores - KIDScores).

Hơn 90% dân số nghiên cứu là người da trắng Châu Âu, đại diện cho chủng tộc tại địa phương. Không có sự khác biệt về tuổi, BMI, điểm số chế độ ăn, lượng rượu và caffeine tiêu thụ và số giờ tập thể dục giữa hai nhóm. Quá trình theo dõi không ghi nhận đối tượng nghiên cứu có các thay đổi lối sống nào khác trong thời gian nghiên cứu từ tháng 02/2014 đến tháng 11/2015. Có 62% phụ nữ và 50% nam giới tuân thủ can thiệp tuyệt đối. Không có sự khác biệt về tỉ lệ tuân thủ chế độ ăn giữa hai nhóm cũng như giữa nhóm nam và nhóm nữ. Tỉ lệ tuân thủ trung vị đối với thức uống được chỉ định sử dụng là 100% đối với nữ và 99,3% đối với nam.

Không có sự khác biệt về số noãn thu được và số noãn thụ tinh bình thường giữa hai nhóm. Có 750 phôi được phân tích. Trong số này, có 742 phôi phân chia đến giai đoạn 2 tế bào, 719 phôi phân chia đến giai đoạn 4 tế bào và 610 phôi đến giai đoạn 8 tế bào. Ngoài ra, 487 phôi đến giai đoạn phôi nang. Không có khác biệt giữa hai nhóm về số lượng phôi phân chia.

Không có sự khác biệt CC2 giữa 2 nhóm. Tuy nhiên, CC4 tăng nhanh trong nhóm nghiên cứu 19,34h (95%CI: 16,79 – 23,07) so với nhóm đối chứng 21,94h (95% CI: 18,51 – 26,48) và S3 ngắn hơn đáng kể (4,67h vs 5,84h, p = 0,02) cũng như có sự gia tăng KIDScore vào ngày thứ 3 (IQR 3-5 vs 2-5, P = 0,05), cho thấy chất lượng phôi được cải thiện trong nhóm nghiên cứu.

Nghiên cứu này cho thấy rằng khoảng thời gian ngắn bổ sung dinh dưỡng đã thay đổi tỉ lệ phân chia phôi. Hạn chế của nghiên cứu là cỡ mẫu nhỏ và tỉ lệ tuân thủ tuyệt đối chế độ ăn chưa cao. Cần thêm các nghiên cứu để khảo sát các cơ chế điều hòa tác động này và liệu sự tác động này lên sự phát triển phôi có cải thiện kết cục lâm sàng hay không.

Nguồn: Alexandra J. Kermack et al. (2020). Effect of a 6-week ‘‘Mediterranean’’ dietary intervention on in vitro human embryo development: the Preconception Dietary Supplements in Assisted Reproduction double-blinded randomized controlled trial. Fertility and Sterility® Vol. 113, No. 2, February 2020 0015-0282.

Từ khóa: Ảnh hưởng của chế độ ăn ‘‘Địa Trung Hải’’ lên sự phát triển của phôi người trong ống nghiệm: một thử nghiệm ngẫu nhiên mù đôi có đối chứng