BS. Lê Tiểu My

 
Cytomegalovirus – CMV là loại thường gặp nhất trong các virus gây dị tật bẩm sinh, chiếm 0,2 – 2,2% tổng số trẻ sinh sống và là nguyên nhân hàng đầu gây khiếm thính thần kinh (sensorineural hearing loss – SNHL). Có khoảng 10 -15% trẻ nhiễm CMV bẩm sinh có biểu hiện triệu chứng lúc sinh và đến 25% trẻ chịu những ảnh hưởng dài hạn do nhiễm CMV bẩm sinh. Đặc điểm của thai nhiễm CMV bẩm sinh bao gồm thai nhỏ so với tuổi thai, tật đầu nhỏ, vàng da, xuất huyết dưới da, lách to… Năm 2016, bùng phát dịch Zika toàn cầu làm cho thuật ngữ “tật đầu nhỏ” trở nên phổ biến và Zika được truyền thông như là tác nhân chủ yếu gây dị tật này. Tuy nhiên một nghiên cứu mới công bố gần đây cho thấy CMV bẩm sinh – một bệnh lý ít được chú ý về lâm sàng và sức khoẻ cộng đồng lại là tác nhân gây tật đầu nhỏ nhiều hơn.

Đây là kết luận từ một nghiên cứu đoàn hệ trên cộng đồng tại Mỹ với tổng cộng 2.338.580 trường hợp được nhận vào nghiên cứu, trong đó có 88,7% thai phụ dưới 35 tuổi. Trong tổng số các trường hợp tham gia nghiên cứu có 336 trẻ (chiếm 0,014%) được chẩn đoán xác định nhiễm CMV bẩm sinh. Tỷ lệ mắc tật đầu nhỏ ở những trẻ sơ sinh được chẩn đoán CMV bẩm sinh là 655 trên 10.000 trẻ sinh sống và tỷ lệ này là 2,8/10.000 ở trẻ sơ sinh không được chẩn đoán CMV bẩm sinh (tỷ lệ hiện mắc 232; 95% CI, 154-350).

Sau khi giới hạn các bé sơ sinh được xét nghiệm CMV (572 trường hợp, tương đương 0,024%) để xét nghiệm ưu tiên đối với trẻ bị tật đầu nhỏ, tỷ lệ hiện mắc thay đổi là 15 (95% CI, 5,2-41). Tuy nhiên, tỉ lệ hiện mắc này bị sai lệch nếu các kết cục khác liên quan đến CMV bẩm sinh, ví dụ như mất thính giác, không được xét nghiệm, vì tỷ lệ trẻ CMV bẩm sinh được xét nghiệm có khoảng 46% bị tật đầu nhỏ hoặc 22/559 (khoảng 3,9%) không mắc tật đầu nhỏ, do vậy tỷ lệ hiện mắc sẽ cao trong quần thể nguồn. Theo kết quả phân tích khi so sánh tỷ lệ tật đầu nhỏ ở trẻ mắc CMV bẩm sinh khi so với tổng số trẻ sơ sinh được sàng lọc, các nhà nghiên cứu đã ước tính CMV bẩm sinh tăng tỷ lệ tật đầu nhỏ lúc sinh lên ít nhất 7 lần. Điều đó cho thấy dự phòng nhiễm CMV bẩm sinh có thể là phương án làm giảm tỷ lệ tật đầu nhỏ và các dị tật khác liên quan CMV, chẳng hạn như mất thính lực. Thông tin quan trọng khác là cho đến nay vẫn chưa có vaccine dự phòng CMV được cấp phép lưu hành, do vậy chiến lược quản lý tiền sản vẫn giữ vai trò quan trọng.
 
Lược dịch từ: Association Between Congenital Cytomegalovirus and the Prevalence at Birth of Microcephaly in the United States. JAMA Pediatr. Published online September 14, 2020. doi:10.1001/jamapediatrics.2020.3009