ThS. BS. Lê Phạm Thu Hà
Bộ môn Nhi ĐHYD TP.HCM

Do ngày càng nhiều phụ nữ quyết định trở thành mẹ ở thởi điểm muộn hơn trước đây, nguy cơ trải qua các biến chứng thai kỳ cũng ngày càng gia tăng. Nghiên cứu mới phát hiện lý do tại sao xảy ra vấn đề này, gợi ý rằng có thể do chuyển dạ bị trì hoãn và kéo dài.
 
Nghiên cứu mới giải thích một số cơ chế bên dưới các biến chứng lúc sinh.
 
Ngày càng nhiều các phụ nữ lựa chọn có con đầu lòng muộn hơn trong cuộc đời. Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) báo cáo rằng trong 4 thập niên gần đây, số lượng phụ nữ lựa chọn có một đứa con ở tuổi từ 35 trở lên gia tăng một cách đáng kể - từ 1,7 trên 1.000 cuộc sinh vào năm 1973 lên tới 11 trên 1.000 vào năm 2012. Một số nghiên cứu gợi ý rằng việc gia tăng các cuộc sinh con so đối với những bà mẹ lớn tuổi cũng đồng thời đi kèm với một sự gia tăng các biến chứng thai kỳ. Tuổi mẹ lớn được xem như là một yếu tố trong thai kỳ nguy cơ cao, và những bà mẹ lớn tuổi thường có nhiều khả năng hơn cần sự trợ giúp của mổ lấy thai nhằm giúp đỡ sinh con. Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học King London (KCL) ở Vương quốc Anh đã điều tra các biến đổi sinh lý trong cơ thể bà mẹ có thể giải thích cho những biến chứng thai kỳ có liên quan tới cơn co tử cung. Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí “Physiology”, sử dụng mô hình chuột để kiểm tra mối quan hệ giữa tuổi mẹ và cấu trúc của tử cung.

Các nhà nghiên cứu, đứng đầu bởi TS. Rachel M. Tribe, phó giáo sư khoa Sức khoẻ phụ nữ tại KCL, sử dụng một mô hình chuột bầu nhằm mô phỏng lại tuổi mang thai của con người. Thông thường, khả năng sinh sản của một con chuột cái đạt đỉnh ở 3-5 tháng tuổi, do đó chuột 8 tháng tuổi được xem như tương đương với một bà mẹ ở tuổi 35. TS. Tribe và nhóm nghiên cứu phân tích các chức năng sinh lý của cổ tử cung và cơ tử cung ở chuột bầu. Họ quan sát xem những cơn co tử cung diễn ra như thế nào, cách tử cung đáp ứng với oxytocin, và số lượng ti thể sẵn có, cũng như tín hiệu của progesterone. Oxytocin là một hormone được cơ thể sản xuất ra một cách tự nhiên. Trong số rất nhiều chức năng của mình, oxytocin cũng đồng thời được phóng thích ra lúc sinh nhằm hỗ trợ các cơn co tử cung. Hormone này cũng có thể được tiêm vào cơ thể như một thuốc khởi phát chuyển dạ. Ti thể được gọi là nhà máy năng lượng của tế bào. Chúng là những phần nhỏ bên trong một tế bào và chịu trách nhiệm sản xuất ra năng lượng. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu kiểm tra ti thể nhằm khảo sát xem chúng cung cấp bao nhiêu năng lượng cho các cơn co cơ tử cung. Progesterone là một hormone được biết tới là đóng một vai trò quan trọng trong thai kỳ. Ngoài việc hỗ trợ cơ tử cung dày lên và sẵn sàng cho sự làm tổ của phôi thai, progesterone cũng đồng thời làm thành bụng mạnh hơn nhằm chuẩn bị cho các cơn co tử cung. Hormone này cũng chịu trách nhiệm làm giảm hoạt động tử cung, từ đó giữ cho tử cung “yên tĩnh” cho tới khi đủ tháng.
 
Các nhà nghiên cứu tìm thấy rằng những biến đổi trong các tín hiệu hormone và cấu trúc cơ có thể giải thích cho sự khởi phát bị trì hoãn của chuyển dạ. Ở những con chuột già hơn, khả năng co thắt của cơ tử cung bị giảm sút. Các cơ tử cung cũng đồng thời ít đáp ứng với hormone tăng co oxytocin và có số lượng ít hơn các ti thể sản xuất ra năng lượng. Các nhà nghiên cứu cũng thấy những biến đổi ở tín hiệu progesterone, họ tin điều này gây ra một chuyển dạ bị trì hoãn. “Nghiên cứu của chúng tôi nhấn mạnh rằng có những biến đổi quan trọng về mặt sinh lý và tế bào liên quan tới tuổi của bà mẹ ảnh hưởng lên rối loạn chức năng chuyển dạ. Thời gian sinh con và tiến trình chuyển dạ liên quan trực tiếp với tuổi mẹ và điều này có thể gây ra các biến chứng trong lúc sinh” – theo TS. Rachel M. Tribe.

TS. Rima Patel, cộng tác viên nghiên cứu tại Đơn vị Sức khoẻ Phụ nữ ở KCL, cũng là đồng tác giả của nghiên cứu, cũng nhấn mạnh đóng góp của nghiên cứu này. “Nghiên cứu của chúng tôi sử dụng mô hình chuột do đó các nghiên cứu sâu hơn về việc đo đạc hormone và phân tích mô tử cung ở thai phụ lớn tuổi hiện tại là cần thiết. Những nghiên cứu tương tự về tuổi mẹ là quan trọng nhằm cung cấp thông tin cho các chiến lược quản lý lâm sàng trong tương lai cho những bà mẹ lớn tuổi để đảm bảo những cuộc sinh không có rắc rối và thành công”.

(Nguồn: medicalnewstoday 1/2017)

Từ khóa: Nghiên cứu mới điều tra lý do tại sao những bà mẹ lớn tuổi lại gặp các biến chứng lúc sinh