Vô sinh và rối loạn chức năng tuyến sinh dục có thể xảy ra do các liệu pháp gây độc tuyến sinh dục, tiếp xúc với môi trường độc hại, lão hóa hoặc di truyền. Ở nam giới, vô tinh không do tắc (obstructive azoospermia- NOA) là kết quả của các khiếm khuyết trong quá trình sinh tinh có thể liên quan đến các tế bào gốc sinh tinh (spermatogonial stem cell – SSC). Trong khi hỗ trợ sinh sản và ngân hàng tinh trùng có thể bảo tồn khả năng sinh sản (fertility preservation – FP) ở nam giới trong độ tuổi sinh sản có nguy cơ vô sinh, thì bảo tồn khả năng sinh sản cho bệnh nhân trước tuổi dậy thì vẫn còn là thử nghiệm. Mặc dù các lựa chọn điều trị cho bệnh nhân NOA còn nhiều hạn chế nhưng sự tiến bộ nhanh chóng của các nghiên cứu về tế bào gốc và công nghệ gen có thể mở ra những cơ hội mới cho FP của những bệnh nhân này. Tế bào gốc đa năng (iPSC), các tế bào mầm sinh tinh (SSC) và các ổ tế bào tinh hoàn cũng như các tế bào mô đệm trung mô (hay còn gọi là tế bào tín hiệu, MSCs) đã được nghiên cứu về khả năng sử dụng trong chiến lược FP của nam giới.

Tác giả Gauthier và cộng sự đã tiến hành phân tích các lợi ích và thử thách trên chiến lược FP cho nam giới, tập trung vào vai trò đầy tiềm năng của các tế bào MSC có nguồn gốc từ dây rốn, đặc biệt là tế bào quanh mạch dây rốn người (HUCPVC). Cách tiếp cận như sau: (1) phân lập và nhân rộng các SSC tự thân ex vivo cho việc cấy ghép in vivo hoặc sinh tinh in vitro; (2) Biệt hóa in vitro các tế bào mầm và dòng tế bào sinh dưỡng của tinh hoàn từ các SSC tự thân hoặc các tế bào mầm như iPSC hoặc MSC, và (3) bảo vệ hoặc tái tạo các ổ sinh tinh sau khi gây độc tuyến sinh dục in vivo.

Kết quả phân tích cho thấy hiện nay có nhiều thử nghiệm khôi phục khả năng sinh sản và chức năng tuyến sinh dục dựa trên tế bào gốc và các thành tựu về cấy ghép mô tinh hoàn trữ đông, cấy ghép các tế bào sinh tinh dựa trên các kỹ thuật tạo mô và tái tạo tinh trùng trong ống nghiệm. Tuy nhiên, tính an toàn và hiệu quả của các phương pháp này cần nghiên cứu nhiều hơn. Trong số các nghiên cứu này, việc sử dụng MSC hứa hẹn mang lại nhiều hiệu quả, trong đó việc kết hợp SSC tự thân và các iMSC hoặc MSC toàn năng có thể được chứng minh là tối ưu. Kết quả cũng cho thấy HUCPVC là nguồn tế bào tiềm năng có thể sử dụng rộng rãi trong chiến lược bảo tồn khả năng sinh sản của nam giới.

Nguồn: Potential use of stem cells for fertility preservation. Gauthier‐Fisher, A., Kauffman, A. and Librach, C.L. (2020). Andrology, 8: 862-878. doi:10.1111/andr.12713

Từ khóa: Tiềm năng sử dụng tế bào mầm trong bảo tồn khả năng sinh sản