CVPH. Trịnh Thị Thùy Trang – IVFVH

 
Kháng thể kháng tinh trùng (antisperm antibodies -ASA) là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. ASA được tạo ra là do sự tắc nghẽn hoặc thắt ống dẫn tinh, nhiễm trùng hay viêm đường sinh dục nam, tổn thương hàng rào máu tinh hoàn, rối loạn miễn dịch tinh hoàn và phản ứng chéo giữa các kháng nguyên của vi sinh vật và kháng nguyên tinh trùng, tuy nhiên những nguyên nhân này còn đang tranh cãi. Hơn nữa, có ít bằng chứng cho thấy mối quan hệ giữa ASA và những bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh (varicocele), tinh hoàn lạc chỗ (cryptorchidism), chấn thương tinh hoàn, phẫu thuật, khối u và hoạt động tình dục liên quan đến giao hợp hậu môn không được bảo vệ. Trong phần lớn các trường hợp, việc tạo ra ASA tự nhiên là tự phát.
 

ASA xuất hiện trong cơ thể làm giảm vận động của tinh trùng, tăng số lượng tinh trùng không hoạt động, can thiệp vào quá trình tiếp xúc liên kết giữa noãn với tinh tinh trùng, làm biến đổi phản ứng cực đầu hay tác động trực tiếp vào chất nhầy cổ tử cung. Bài nghiên cứu được thiết kế để phân tích mối quan hệ giữa mức độ tự miễn dịch của tinh trùng đối với thụ tinh tự nhiên và IUI thông qua xét nghiệm MAR (Mixed antiglobulin reaction) theo cơ chế tinh trùng ngưng kết với hồng cầu trong kháng huyết thanh do sự hiện diện của IgG và IgA. Liệu MAR dương tính 100% có liên quan tới thụ tinh tự nhiên thấp hay không khi so sánh với mức độ dương tính thấp hơn (99%-50%) và hiệu quả của điều trị IUI liên quan đến mức độ tự miễn của tinh trùng.
Đây là một nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu trên 108 bệnh nhân nam thực hiện IUI và đánh giá sau giao hợp (post-coital test – PCT) có MAR dương tính ≥50%. Bệnh nhân chia làm 2 nhóm: Nhóm 1 MAR 100% và Nhóm 2 MAR dương tính từ 50-99%.

Tổng cộng có 84 người đàn ông chấp nhận tham gia nghiên cứu. Trong đó 44 người có MAR 100% và những người còn lại cho kết quả xét nghiệm MAR thấp hơn. Các cặp vợ chồng nhóm 1 cho thấy tỷ lệ sinh sống (LBR) tự nhiên thấp hơn so với nhóm 2 (4.5% so với 30%; P=0.00001). Hai nhóm có sự khác biệt đáng kể trong đánh giá PCT, kết quả kém đối với nhóm 1. Kết quả PCT tốt hơn có liên quan thuận với sự xuất hiện các ca sinh tự nhiên. Điều trị IUI cho 38 trên 44 bệnh nhân ở nhóm 1 có 14 ca sinh sống (36.8%). Ở nhóm 2, LBR sau IUI (26.9%) tương tự như LBR tự nhiên trong nhóm này (30%).

Những phát hiện của nghiên cứu có ý nghĩa đối với lâm sàng. Xét nghiệm MAR 100% có giá trị tiên lượng rất cao có thể được điều trị thành công bằng IUI. Mặt khác, mức độ tự miễn dịch tinh trùng thấp hơn (xét nghiệm MAR 50%-99%) chỉ có thể là yếu tố góp phần gây vô sinh của một cặp vợ chồng, chỉ định điều trị hoặc chờ đợi cũng phụ thuộc vào việc đánh giá các yếu tố tiên lượng thông thường, bao gồm cả kết quả PCT. Nên sử dụng thường xuyên xét nghiệm IgG-MAR vì nó ảnh hưởng đến việc ra quyết định điều trị.

Nguồn: Relationship between natural and intrauterine insemination-assisted live births and the degree of sperm autoimmunization. Human Reproduction, pp. 1–8, 2020. doi:10.1093/humrep/deaa070