Năm 2016, thế giới công nhận mối liên quan giữa tật đầu nhỏ và nhiễm Zika bẩm sinh, tuy nhiên, biểu hiện của hội chứng Zika bẩm sinh được thừa nhận là chưa được đánh giá đầy đủ. Những bất thường khác được ghi nhận bao gồm: bệnh lý võng mạc, khiếm thính và các dị tật ở chi.

Đến nay, tiêu chuẩn chẩn đoán xác định hội chứng Zika bẩm sinh bao gồm các tiêu chí sau: (1) hình ảnh học thần kinh gợi ý do nhiễm trùng bẩm sinh; (2) khảo sát đầy đủ loại trừ các nguyên nhân chính gây tật đầu nhỏ do nhiễm trùng; (3) phát hiện kháng thể kháng Zika trong huyết thanh và/hoặc dịch não tuỷ, cả IgM (Zika MAC-Elisa) và/hoặc PR-NT.

Lần đầu tiên, một khảo sát được công bố ghi nhận não úng thuỷ có thể là biểu hiện lâm sàng của hội chứng Zika bẩm sinh và cần thiết phải khảo sát, chẩn đoán.

Mô tả loạt ca này thu thập dữ liệu của 308 bệnh nhân được chẩn đoán não úng thuỷ sinh từ tháng 10 – 11/2015 và theo dõi đến giữa năm 2017 tại hai trung tâm lớn nhất của Brazil. Trẻ tham gia vào nghiên cứu được xác định nhiễm Zika bẩm sinh với triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm, chẩn đoán não úng thuỷ bằng hình ảnh học và tăng áp lực nội sọ có dẫn lưu giải áp. Trong 308 trẻ có 24 trẻ đủ điều kiện khảo sát, tuổi từ 3- 18 tháng.

Tất cả những bệnh nhân này đều có ít nhất một kết quả xét nghiệm kháng thể kháng Zika dương tính trong huyết thanh hoặc dịch não tuỷ và có những biểu hiện điển hình của hội chứng Zika bẩm sinh. Ngay tại thời điểm chẩn đoán não úng thuỷ, chỉ có 14/24 trường hợp (khoảng 58%) có triệu chứng của tràn dịch não (chủ yếu là co giật diễn tiến, nôn ói, kích thích, và/ hoặc đột ngột tăng vòng đầu). Có 2/24 bệnh nhân (8%) hoàn toàn không có triệu chứng lâm sàng nhưng có giảm khối lượng mô não trên khảo sát hình ảnh liên tục. 18/23 bệnh nhân có thiểu sản tiểu não hoặc thân não trên khảo sát hình ảnh ban đầu. Trên kết quả cắt lớp điện toán lần thứ hai, tất cả bệnh nhân đều có sự gia tăng đáng kể não thất, tương đương với não úng thuỷ và giảm mô não.

Kết quả của khảo sát này cho thấy não úng thuỷ có thể là một biến chứng của hội chứng Zika bẩm sinh. Phổ lâm sàng của hội chứng này vẫn tiếp tục được đánh giá, tuy nhiên những dấu hiệu và triệu chứng của não úng thuỷ có thể khó chẩn đoán. Nhóm tác giả đề nghị các nhà lâm sàng nên lưu ý đánh giá, theo dõi sát trên những bệnh nhân nhiễm Zika bẩm sinh.
 
BS. Lê Tiểu My – Bệnh viện Mỹ Đức
Lược dịch từ: Association of Severe Hydrocephalus With Congenital Zika Syndrome – JAMA Neurol Nov - 2018-11-23
 

Từ khóa: