Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng, phụ nữ béo phì thường có khuynh hướng sử dụng biện pháp tránh thai kém hiệu quả hơn phụ nữ thừa cân trong vòng 12 tháng sau sinh, điều này dẫn đến tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.

Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Y khoa Durham Veterans và Đại học Duke Durham, Bắc Carolina, Hoa Kỳ, và từ Đại học Duke-National của Singapore đã phân tích dữ liệu thu thập được từ nghiên cứu “Bà mẹ đã quan hệ tình dục lại sau sinh” (Active Mothers Postpartum-AMP) - một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng về vấn đề giảm cân. Mẫu nghiên cứu bao gồm 361 phụ nữ thừa cân và 12 phụ nữ béo phì sau sanh 12 tháng. Tuổi trung bình của họ là 32,1; 43% mẫu là phụ nữ da đen.

Tổng cộng có 154 phụ nữ được xếp loại thừa cân (BMI 25-29,9 kg/m²⁾; 112 được xếp là béo phì mức độ I (BMI 30-34,9 kg/m² và 95 người béo phì mức độ II/III (BMI 35-39,9 kg/m² mức độ II, trên 40 kg/m² mức độ III)

Dựa vào bài báo mới được đăng trên tạp chí Contraception tác giả Chin JR và cộng sự cho thấy 45% phụ nữ sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả sau sinh. “Tránh thai hiệu quả” được định nghĩa là sử dụng các biện pháp nội tiết (như thuốc viên tránh thai, miếng dán tránh thai, vòng đặt âm đạo), dụng cụ tử cung hay triệt sản. “Tránh thai kém hiệu quả” là biện pháp rào chắn, tránh thai bằng phương pháp tự nhiên hay không sử dụng biện pháp nào.

Khi phân tích đa biến, sau khi hiệu chỉnh các yếu tố như tuổi, chủng tộc, số con, cho con bú, học vấn và những bệnh mãn tính, các nhà nghiên cứu nhận thấy những phụ nữ béo phì mức độ II/III thường ít sử dụng biện pháp “tránh thai hiệu quả” hơn đáng kể so với những phụ nữ thừa cân (tỷ số chênh OR = 0,5 khoảng tin cậy CI = 0,3 – 0,8)

Đồng thời cũng có khuynh hướng là những phụ nữ béo phì mức độ I ít sử dụng các biện pháp “tránh thai hiệu quả” khi so sánh với nhóm thừa cân, tuy nhiên sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê.

Bàn luận về kết quả của nghiên cứu, các nhà nghiên cứu cho biết: đây là nghiên cứu đầu tiên tránh thai trên những phụ nữ béo phì sau sinh. Họ cũng thảo luận những nguyên nhân khiến phụ nữ béo phì, đặc biệt là những người béo phì mức độ nặng có khuynh hướng ít sử dụng biện pháp “tránh thai hiệu quả”. Ví dụ như họ thường phải đối đầu với những vấn đề nguy cơ cao đi kèm béo phì như đái tháo đường, cao huyết áp nên tại các buổi khám thai và tái khám sau sinh, thời gian họ có rất ít để được tư vấn về các biện pháp tránh thai.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng những phụ nữ trong nhóm có can thiệp về giảm cân trong nghiên cứu AMP áp dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả sau sinh 12 tháng cao hơn đáng kể so với những phụ nữ trong nhóm chứng. Điều này nói lên “những lợi ích của việc giảm cân có thể nhân rộng ra và tạo những thói quen sức khỏe khác cho phụ nữ béo phì, đây là lĩnh vực cần khảo sát thêm”.

Kết luận của nghiên cứu: Để cải thiện sức khỏe sinh sản và sức khỏe chung cho phụ nữ thừa cân và béo phì, điều quan trọng là nhân viên y tế cũng như bệnh nhân phải trao đổi, thỏa thuận với nhau trong khi mang thai và ngay sau sinh về vấn đề giảm cân và vấn đề áp dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả nhằm tránh mang thai ngoài ý muốn về sau.

BS Phan Thị Ngọc Minh

Source: Contraception 2009; in press, Issue 12 – 22 June 2009