NHS. Nguyễn Thị Cẩm Tú – Phòng khám Ngọc Lan

1. Tỷ lệ những người đang mang thai và mới mang thai có nguy cơ chuyển biến nặng do COVID-19 đang gia tăng

Mặc dù tỷ lệ chung khi mắc COVID-19 và trở nặng còn thấp nhưng những người đang mang thai và mới có thai sẽ có nguy cơ trở nặng do COVID-19 cao hơn những người không mang thai. Các tình huống trở nặng bao gồm bệnh cần nhập viện, chăm sóc đặc biệt, cần máy thở hoặc thiết bị đặc biệt để thở, hoặc thậm chí dẫn đến tử vong. Ngoài ra, những phụ nữ mang thai mắc COVID-19 bị tăng nguy cơ sinh non và tăng các nguy cơ liên quan thai kỳ so với những phụ nữ mang thai mà không mắc COVID-19.
 

2. Dữ liệu về sự an toàn và hiệu quả của việc tiêm ngừa vacxin COVID-19 trong quá trình mang thai

Mặc dù các bằng chứng về tính an toàn và hiệu quả của vacxin COVID-19 đối với những người mang thai còn hạn chế nhưng chúng ngày càng gia tăng. Những dữ liệu này cho thấy lợi ích của việc tiêm vacxin lớn hơn nhiều so với bất kì nguy cơ tiềm ẩn hoặc đã biết của vacxin mang lại trong suốt quá trình mang thai.
 

• Không có bất kỳ mối lo ngại nào về tính an toàn được tìm thấy trên các nghiên cứu trên động vật: Các nghiên cứu được thực hiện trên động vật với các loại vacxin như Moderna, Pfizer-BioNTech hay Johnson & Johnson (J&J)/Janssen không cho thấy bất kỳ mối nguy cơ nào trước và trong quá trình mang thai và trên cả những đứa con.
• Các thử nghiệm lâm sàng trước đây cũng không cho thấy bất kỳ ảnh hưởng nào liên quan đến thai kỳ trong việc sử dụng cùng một nền tảng vacxin như J&J/Janssen: Các loại vacxin sử dụng cùng loại vector virus đã được tiêm cho những thai phụ ở cả ba tam cá nguyệt, bao gồm thử nghiệm tiêm ngừa Ebola quy mô lớn. Không có kết quả bất lợi nào liên quan đến thai kỳ, bao gồm cả những kết quả ảnh hưởng đến em bé, liên quan đến việc tiêm chủng trong những thử nghiệm này.
• Vacxin COVID-19 không gây nhiễm bệnh cho thai phụ và thai nhi: Không có vacxin COVID-19 nào chứa virus sống gây bệnh COVID-19 vì vậy vacxin COVID-19 không gây bệnh cho thai phụ hoặc con của họ.
• Các dữ liệu ban đầu giúp giới khoa học tạm yên tâm về tính an toàn của vacxin mRNA COVID-19 (Moderna hoặc Pfizer) trong thời kỳ mang thai:
  • CDC của Mỹ đã công bố các dữ liệu đầu tiên về an toàn của việc tiêm vacxin mRNA COVID-19 cho người đang mang thai. Các báo cáo đã được phân tích từ ba hệ thống giám sát an toàn để thu thập thông tin về tiêm chủng COVID-19 trong thai kỳ. Kết quả là không tìm thấy bất kỳ mối lo ngại nào cho những người mang thai đã được tiêm ngừa hay cho đứa bé.
  • Một báo cáo khác trên những thai phụ tiêm vacxin trước 20 tuần đầu của thai kỳ cũng không tìm thấy nguy cơ sẩy thai tăng lên ở những người này.
  • Hệ thống giám sát an toàn vẫn đang tiếp tục thu thập thông tin của những người đã được tiêm ngừa trong cả ba tam cá nguyệt của thai kỳ. CDC sẽ tiếp tục theo dõi để hiểu rõ hơn về những ảnh hưởng có thể xảy ra đối với người mẹ và em bé.
• Dữ liệu ban đầu cho thấy tiêm vacxin mRNA COVID-19 trong khi mang thai giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh: Một nghiên cứu gần đây được thực hiện ở Israel đã so sánh những người đang mang thai được tiêm vacxin mRNA COVID-19 với những người không tiêm. Các nhà khoa học thấy rằng việc tiêm ngừa sẽ giảm nguy cơ nhiễm COVID-19.
• Tiêm phòng cho thai phụ tạo ra các kháng thể có thể bảo vệ em bé: Việc tiêm vacxin mRNA COVID-19 trong thời kỳ mang thai sẽ giúp cơ thể của những người mẹ tạo ra kháng thể chống lại COVID-19. Các kháng thể này được tìm thấy trong máu của dây rốn. Điều này có nghĩa là những người mẹ có tiêm ngừa trong thời kỳ mang thai cũng có thể bảo vệ em bé của họ chống lại COVID-19. Cần thêm các nguồn dữ liệu cho các nghiên cứu để xác định các loại kháng thể này có trên các loại vacxin khác hay không nhằm đảm bảo cung cấp sự bảo vệ cho em bé.

 

3. Những người đang mang thai

Tiêm ngừa vacxin COVID-19 được khuyến cáo cho tất cả mọi người từ 12 tuổi trở lên bao gồm phụ nữ đang mang thai. Những người đang mang thai nên liên hệ cơ sở y tế gần nhất để họ theo dõi và cung cấp thông tin thêm về việc tiêm vacxin trong quá trình mang thai.
 
Những người có thai sau khi đã tiêm mũi đầu tiên của loại vacxin COVID-19 yêu cầu 2 liều như Pfizer hoặc Moderna, nên tiêm mũi thứ hai để được bảo vệ tốt hơn. Nếu bị sốt sau khi tiêm ngừa, nên sử dụng acetaminophen (Tylenol®) – vì nếu sốt vì bất cứ lý do gì – đều ảnh hưởng đến kết quả bất lợi của thai kì.
 

4. Những người đang cho con bú

Tiêm phòng COVID-19 được khuyến khích cho tất cả mọi người từ 12 tuổi trở lên, bao gồm cả phụ nữ đang cho con bú. Các thử nghiệm lâm sàng đối với vacxin COVID-19 hiện đang được sử dụng ở Mỹ không bao gồm những người đang cho con bú. Vì vacxin chưa được nghiên cứu ở những người đang cho con bú nên có rất ít dữ liệu về:

• Tính an toàn của vacxin COVID-19 ở những người đang cho con bú
• Ảnh hưởng của việc tiêm phòng đối với trẻ bú sữa mẹ
• Ảnh hưởng đến sản xuất hoặc bài tiết sữa

 
Vacxin COVID-19 không gây nhiễm bệnh cho bất kỳ ai, kể cả mẹ hoặc con. Các báo cáo gần đây chỉ ra rằng những bà mẹ đang cho con bú được tiêm vacxin mRNA COVID-19 có kháng thể trong sữa từ đó bảo vệ con của họ. Cần thêm dữ liệu để xác minh tính hiệu quả mà kháng thể này cung cấp cho bé.
 

5. Những người đang muốn mang thai

Tiêm ngừa vacxin COVID-19 được khuyến cáo cho tất cả mọi người từ 12 tuổi trở lên bao gồm những người đang muốn có thai hay có thể mang thai trong tương lai, cũng như bạn tình.  
 
Các tổ chức y tế chuyên phục vụ những người trong độ tuổi sinh sản, bao gồm cả thanh thiếu niên, nhấn mạnh rằng không có bằng chứng nào cho thấy tiêm ngừa vacxin COVID-19 gây mất khả năng sinh sản.
 
Các hiệp hội về sinh sản nam giới cũng khuyến cáo rằng những người đàn ông muốn có con trong tương lai nên tiêm vacxin COVID-19. Không có bằng chứng nào cho thấy vacxin COVID-19 gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản của nam giới.
 

6. Tác dụng phụ của vacxin

Các tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm bất kỳ loại vacxin COVID-19 nào đang có hiện tại, nhất là sau khi tiêm liều thứ hai ở vacxin yêu cầu hai liều. Chưa có báo cáo nào về việc người đang mang thai có các tác dụng phụ khác so với người không mang thai với vacxin mRNA (Moderna và Pfizer-BioNTech). Nếu bị sốt sau khi tiêm ngừa, nên sử dụng acetaminophen – vì dù sốt do bất cứ lý do gì – đều ảnh hưởng đến kết quả bất lợi của thai kì.
 
Mặc dù hiếm gặp nhưng một số người đã có phản ứng dị ứng sau khi tiêm vacxin COVID-19. Trao đổi với cơ quan chăm sóc sức khỏe nếu bạn có tiền sử dị ứng với bất kỳ loại vacxin hoặc liệu pháp tiêm nào khác trước đây (tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm dưới da).
 
Tham khảo: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/pregnancy.html?fbclid=IwAR36NQLXkMXrdFY65m42HxivZeJ4H6nOehb_dbW88G3BvgBuPpGpuZwdrtU

Từ khóa: Vacxin COVID-19 đối với thai phụ và phụ nữ cho con bú: Nên hay không nên?