ThS. Lê Thị Bích Phượng- Chuyên viên phôi học- IVFMD Phú Nhuận

Song thai cùng trứng (MZT) diễn ra khi một hợp tử phân đôi trong giai đoạn phát triển sớm của phôi. Một số nghiên cứu cho thấy quy tình IVF làm tăng nguy cơ MZT lên khoảng 0,7-13,2%. MZT làm tăng đáng kể các nguy cơ cho mẹ và trẻ như hạn chế sự phát triển của thai nhi, sinh non hoặc tử vong chu sinh. Các cơ chế gây MZT vẫn chưa rõ ràng, một số yếu tố  được đánh giá làm tăng nguy cơ MZT đã được báo cáo như kích thích buồng trứng, hỗ trợ phôi thoát màng, tuổi mẹ, nuôi cấy dài ngày… Cho đến nay, các nghiên cứu về MZT vẫn còn bị giới hạn về số lượng cũng như kết quả nghiên cứu. Do đó Xitong Liu và cộng sự đã thực hiện nghiên cứu này nhằm so sánh tỉ lệ MZT ở những bệnh nhân thực hiện chuyển phôi tươi và phôi trữ.



Nghiên cứu hồi cứu trên 8459 chu kỳ chuyển đơn phôi từ năm 2014 đến năm 2018 trong đó có 3876 chu kỳ chuyển phôi tươi (ET) và 4583 chu kỳ chuyển phôi trữ (FET).

Theo dữ liệu nghiên cứu, có 223 thai MZT. Tỉ lệ MZT ở nhóm ET và FET tương ứng là 3,1% và 2,25%. Đánh giá trên đặc điểm nền của bệnh nhân cho thấy bệnh nhân ở nhóm FET có tuổi cao hơn, BMI thấp hơn, thu nhận được nhiều noãn hơn, số lượng noãn thực hiện ICSI nhiều hơn, cân nặng trẻ và tỉ lệ mổ lấy thai cao hơn nhóm ET (p<0,001). Tuy nhiên bệnh nhân ở nhóm FET có yếu tố vô sinh do ống dẫn trứng và trẻ có cân nặng nhẹ hơn so với tuổi thai thấp hơn nhóm ET (p<0,001). Phân tích đơn biến được thực hiện để đánh giá các yếu tố có thể ảnh hưởng đến tỉ lệ MZT cho thấy nguy cơ MZT giảm khi chuyển phôi trữ (OR 0,72; 95% CI, 0,55–0,94; p = 0,016) và tăng lên khi thực hiện quy trình kích thích nhẹ trong chu kỳ chuyển phôi tươi (OR 1,90; 95% CI, 1,04– 3,45, p = 0,036). Phân tích hồi qui đa biến cũng cho thấy chuyển phôi trữ có tương quan với việc giảm nguy cơ MZT (OR 0,66; 95% CI, 0,46–0,90, p = 0,011).

Nghiên cứu này thực hiện đánh giá nguy cơ song thai cùng trứng trong chu kỳ chuyển phôi tươi và phôi trữ cho thấy chuyển phôi trữ giúp giảm nguy cơ song thai cùng trứng cao hơn so với chuyển phôi tươi.

Nguồn: Double trouble? Impact of frozen embryo transfer on the monozygotic twinning rate: a retrospective cohort study from 8459 cycles. Journal of Assisted Reproduction and Genetics. 10.1007/s10815-020-01985-2 2020.