Song thai chiếm khoảng 3% tổng số sinh sống nhưng tỷ lệ nhập đơn vị săn sóc tích cực lên đến khoảng 15%, tỷ lệ tử vong chu sinh và bệnh suất đều cao hơn so với thai kỳ đơn thai. Việc lựa chọn thời điểm thích hợp để chấm dứt thai kỳ (CDTK) ở song thai là một trong những yếu tố quan trọng trong quản lý và cải thiện kết cục thai kỳ. Tuy nhiên, vấn đề lựa chọn thời điểm lý tưởng để CDTK ở song thai vẫn chưa được đồng thuận. Các khuyến cáo về CDTK ở song thai của một số hiệp hội, tổ chức ở Anh và Mỹ như hướng dẫn của Viện Y tế và chất lượng điều trị quốc gia – NICE và Hội y học mẹ và thai- SMFM/ACOG đều dựa trên số liệu của các nghiên cứu mô tả và chưa đánh giá các ảnh hưởng dài hạn ở trẻ. Để đánh giá thêm thời điểm lý tưởng CDTK, các nhà nghiên cứu tại Scotland đã thực hiện một nghiên cứu đoàn hệ liên kết dữ liệu, dựa trên dân số thu thập số liệu từ 43.133 trẻ song sinh ở tuổi thai từ 34 tuần trở lên và công bố kết quả phân tích tháng 3/2020 trên JAMA Pediatrics.

Tỷ lệ tử vong chu sinh theo tuổi thai lúc sinh lần lượt là: 2,2% khi 34 tuần; 1,7% - 35 tuần; 1,3% -  36 tuần; 0,7% - 37 tuần; 0,7% - 38 tuần; 0,9% -39 tuần và 1,1% khi ≥ 40 tuần. Sinh ở bất kỳ tuổi thai nào từ 34 đến 37 tuần đều tăng tỷ lệ tử vong chu sinh (AOR 1,99; 95% CI, 1,53-2,69 ở tuần thứ 36 [n = 8056]) và tăng nguy cơ cần giáo dục chuyên biệt (AOR 1,39; 95% CI, 1,11-1,74, khi sinh 36 tuần so với 37 tuần). Nguy cơ thai chết lưu và tử vong sơ sinh được cân bằng ở tuần thứ 37 (chênh lệch nguy cơ 2,05; 95% CI, 0,8-3,3).

Phân nhóm 9519 song thai DCDA (xác định dựa trên sự khác biệt giới tính) được đánh giá về nhu cầu giáo dục đặc biệt, bao gồm các vấn đề chậm phát triển trí tuệ, giảm khả năng vận động hoặc thể chất, rối loạn ngôn ngữ hoặc giọng nói, rối loạn phổ tự kỷ và các khó khăn về hoạt động xã hội, cảm xúc hoặc hành vi. Tần suất cần giáo dục chuyên biệt ở trường theo tuổi thai lúc sinh là 14,4% khi sinh lúc thai 34 tuần, 14,7% - 35 tuần, 15,1% - 36 tuần, 11,4% - 37 tuần, 10,9% - 38 tuần, 11,9% - 39 tuần) và 12,2% khi ≥ 40 tuần.

Do đó, khả năng tử vong chu sinh thấp nhất đối với song thai sinh ở tuần 37 và 38 và cần giáo dục chuyên biệt là ít nhất đối với song thai sinh ở tuần 38. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy, để giảm các ảnh hưởng ngắn hạn và dài hạn trên thai kỳ song thai không biến chứng, không nên sinh trước 37 tuần. Thông tin này góp phần rất quan trọng trong quyết định lựa chọn thời điểm tối ưu để CDTK ở song thai không biến chứng.
 
Lược dịch từ: Association of Gestational Age at Birth With Risk of Perinatal Mortality
And Special Educational Need Among Twins. JAMAPediatr. 2020;174(5):437-445. Published online March 9, 2020. doi:10.1001/jamapediatrics.2019.6317

Từ khóa: Tương quan giữa tuổi thai lúc sinh với tỷ lệ tử vong chu sinh và nhu cầu giáo dục đặc biệt ở song thai