Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là công nghệ hỗ trợ sinh sản phổ biến nhất được sử dụng để điều trị vô sinh. Việc lựa chọn phôi để chuyển trong các chu kỳ IVF phụ thuộc vào việc đánh giá hình thái học của các chuyên viên phôi học, bằng cách đánh giá dưới kính hiển vi quang học hoặc gần đây là hệ thống nuôi cấy phôi kết hợp camera quan sát liên tục (Time-lapse system_TLS). Mặc dù có sự ra đời của TLS nhưng tỷ lệ thành công của IVF vẫn không cải thiện nhiều, do đó cần có các phương pháp thay thế.

Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng phôi cho kết cục mang thai thành công có sự khác biệt về hệ thống tiết chế và sự trao đổi chất so với phôi không làm tổ. Điều này, cho thấy rằng phân tích các phân tử trong môi trường nuôi cấy phôi có thể hỗ trợ việc lựa chọn phôi đơn lẻ không xâm lấn. Tuy nhiên, phương pháp này vẫn chưa được áp dụng trên lâm sàng do thiếu các công nghệ sàng lọc có độ nhạy cao thích hợp cần thiết để đánh giá các mẫu giới hạn về thể tích.

Nghiên cứu này đã phát hiện 3 protein hCGβ, IL-8 và TNFα trong môi trường nuôi cấy của các phôi người nuôi cấy đơn lẻ bằng cách sử dụng phổ tổng trở điện hóa. Các cảm biến miễn dịch đo trở lực cho thấy rằng các phôi khi đánh giá về hình thái là không tồn tại (là những phôi bào bị apoptosis, ngừng ở giai đoạn phân chia hay phôi dâu không phát triển lên phôi nang) sẽ có nồng độ IL-8 và TNFα cao hơn, liên quan đến sự phân chia tế bào bất thường và chết tế bào. Quan trọng hơn là nồng độ hCGβ có thể giúp phân biệt các phôi sống (là những phôi phát triển lên giai đoạn phôi nang) giống hệt nhau về mặt hình thái.

Tóm lại, protein hCGβ, IL-8 và TNFα trong môi trường nuôi cấy phôi là các dấu ấn sinh học lựa chọn phôi. Nghiên cứu này đã mở ra một khía cạnh khách quan cho việc lựa chọn phôi tiềm năng làm tổ không xâm lấn, có thể khắc phục những hạn chế lớn của việc lựa chọn phôi dựa trên hình thái học. Trong tương lai nên nghiên cứu việc xác định các dấu ấn sinh học này trong một cỡ mẫu lớn.

Nguồn: Non-invasive molecular assessment of human embryo development and implantation potential, 2020, Biosensors and Bioelectronics, doi: 10.1016/j.bios.2020.112144

Từ khóa: Đánh giá phân tử không xâm lấn về tiềm năng phát triển và làm tổ của phôi người