CN. Phạm Bích Vân - IVF Tâm Anh
 
Các nhà khoa học và bác sĩ đang ngày càng chú trọng phát triển các phương pháp chuẩn bị tinh trùng bởi do sự gia tăng các vấn đề liên quan đến sinh sản nam giới. Ban đầu, thụ tinh ống nghiệm chủ yếu tập trung vào các trường hợp vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn trứng ở nữ giới, nhưng sự gia tăng các trường hợp ở nam giới có chất lượng tinh trùng kém đã thúc đẩy sự phát triển các phương pháp chuẩn bị tinh trùng để chọn lọc ra tinh trùng có khả năng di động và cải thiện chức năng của tinh trùng từ mẫu tinh dịch. Các phương pháp chuẩn bị tinh trùng đầu tiên bao gồm rửa mẫu và sử dụng phương pháp "swim-up", nhưng qua thời gian, các kỹ thuật tiên tiến hơn đã được phát triển để đảm bảo có đủ tinh trùng di động và chức năng cho IVF. Các kỹ thuật này không chỉ cải thiện khả năng di động của tinh trùng mà còn bảo vệ chúng khỏi tác hại của các gốc tự do và các yếu tố môi trường.

Lòng đỏ trứng được sử dụng để bảo vệ tinh trùng trong quá trình bảo quản lạnh, và nghiên cứu cho thấy lòng đỏ trứng có thể tăng tỷ lệ thụ tinh ở một số nhóm bệnh nhân vô sinh. Quá trình sinh tinh và các hoạt động sinh lý khác dẫn đến sản xuất các gốc tự do (Reactive oxygen species - ROS), có thể gây tổn thương DNA và ảnh hưởng đến chức năng của tinh trùng. Vì vậy, cần có các chất chống oxy hóa để bảo vệ tinh trùng. Selenium là một yếu tố quan trọng giúp bảo vệ tinh trùng khỏi stress oxy hóa, hỗ trợ enzyme glutathione peroxidase (GPX) giảm các chất oxy hóa như hydrogen peroxide và lipid hydroperoxides, giúp bảo vệ các phân tử như DNA và protein khỏi bị oxy hóa. Vì vậy, nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả của việc bảo quản tinh trùng bằng lòng đỏ trứng và bổ sung selenium trong việc cải thiện chất lượng tinh trùng và nâng cao kết quả của phương pháp tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI), tập trung vào sự trưởng thành của noãn, phát triển phôi và tỷ lệ mang thai.
 
Phương pháp:
Đây là một thí nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi và có nhóm đối chứng giả dược, bao gồm 263 cặp vợ chồng điều trị vô sinh nam trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2021 đến tháng 12 năm 2023. Các cặp vợ chồng được chia làm 3 nhóm dựa trên phương pháp và kỹ thuật sử dụng cho chuẩn bị tinh trùng:

1. Phương pháp thang nồng độ
2. Phương pháp môi trường có bổ sung Selenium
3. Phương pháp bảo quản lạnh với lòng đỏ trứng

Trong đó, nhóm đối chứng gồm một nửa mẫu tinh trùng được chuẩn bị bằng phương pháp bảo quản lạnh với lòng đỏ trứng, nửa còn lại được xử lý bằng phương pháp chuẩn thang nồng độ. Nhóm selenium gồm một nửa mẫu tinh trùng được chuẩn bị với môi trường có bổ sung selenium, nửa còn lại sử dụng phương pháp thang nồng độ. Kết quả của ICSI được đánh giá bằng các tham số bao gồm tỉ lệ thụ tinh, chất lượng phôi và tỉ lệ mang thai.
 
Kết quả:
Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm thang nồng độ và nhóm bảo quản lạnh về số lượng noãn được tiêm, noãn đã thụ tinh hay tỉ lệ thụ tinh. Tuy nhiên, ở nhóm đối chứng, tinh trùng được bảo quản lạnh trước khi ICSI cho thấy có tỉ lệ phôi phân chia tốt hơn so với phương pháp thang nồng độ (p=0,02). Thêm vào đó, phương pháp bảo quản lạnh cũng có số lượng phôi chuyển cao hơn đáng kể so với phương pháp thang nồng độ (p<0,001). Tương tự, ở nhóm selenium cũng cho thấy số lượng noãn phân chia và tỉ lệ phân chia cao hơn so với phương pháp thang nồng độ (p=0,04 và p<0,001, tương ứng). Số lượng phôi chuyển ở phương pháp selenium cũng cao hơn đáng kể so với phương pháp thang nồng độ .
 
Bàn luận
Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ARTs) đòi hỏi quá trình chuẩn bị và lấy mẫu tinh trùng, trong đó tinh trùng đôi khi được ủ trong môi trường in vitro trong vài giờ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong thời gian này, tinh trùng có thể bị tổn thương và suy giảm chức năng do sự mất cân bằng khả năng chống oxy hóa và sự gia tăng hình thành các gốc oxy hóa tự do (ROS). Để khắc phục tình trạng này, nhiều nghiên cứu đã tập trung vào việc bổ sung các chất chống oxy hóa hoặc các yếu tố thiết yếu khác để duy trì chức năng của tinh trùng ở trạng thái khỏe mạnh. Mặc dù có sự khác biệt trong các nghiên cứu trước đây về tác dụng của các phương pháp này, nghiên cứu hiện tại cho thấy phương pháp bảo quản lạnh tinh trùng với lòng đỏ trứng hoặc bổ sung selenium đều có tác dụng tích cực đối với tỉ lệ phôi phân chia, chất lượng phôi và tỉ lệ phôi chuyển. Tuy nhiên, các phương pháp này không có ảnh hưởng đáng kể đến tỉ lệ thụ tinh hoặc tỉ lệ thai. Các kết quả này cho thấy rằng mặc dù các phương pháp bảo quản tinh trùng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi và tỷ lệ thành công trong hỗ trợ sinh sản, nhưng tác dụng của chúng vẫn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như thiết kế nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu và phương pháp sử dụng. Do đó, cần nghiên cứu thêm để tối ưu hóa các phương pháp này nhằm cải thiện kết quả thụ thai trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
 
Kết luận
Việc bảo quản lạnh tinh trùng với lòng đỏ trứng và bổ sung selenium đều làm cải thiện tỉ lệ phôi phân chia và số lượng phôi được chuyển, tuy nhiên tỉ lệ thai vẫn tương đương với phương pháp thang nồng độ. Hiệu quả của việc bổ sung các chất vào môi trường chuẩn bị tinh trùng có thể cải thiện kết quả ICSI, nhưng hiệu quả vẫn còn phụ thuộc vào loại chất bổ sung và đặc điểm từng bệnh nhân.
 
Nguồn: ADLY, Mohamed Ashraf; SAAD, Ahmed Samy; ABOU-EL-NAGA, Amoura. Comparing the effect of addition of different supplements to sperm preparation media on intracytoplasmic injection outcome. The Journal of Basic and Applied Zoology, 2025, 86.1: 3.
 

Từ khóa: Kết quả ICSI, Chất chống oxy hóa, Chuẩn bị tinh trùng, Selenium supplementation, Môi trường bảo quản lạnh.