Ung thư buồng trứng là một trong những loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ. Do khối u có thể tăng sinh không kiểm soát được trong ổ bụng mà không gây bất kỳ triệu chứng trầm trọng nào, vì thế bệnh nhân thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn và phải được phẫu thuật kèm hóa trị. Trong khi mổ, phẫu thuật viên cố gắng lấy tất cả những vùng ung thư xâm lấn để cải thiện tiên lượng bệnh. Tuy nhiên, để làm được điều này, họ chủ yếu dựa vào quan sát và sờ nắn – là một thách thức rất lớn đặc biệt trong trường hợp những khối u nhỏ hoặc diện cắt còn mô ác tính sau khi cắt u.

Tuy nhiên các phẫu thuật viên hiện nay có thể được hỗ trợ từ một hệ thống hình ảnh huỳnh quang đa phổ (multispectral fluorescence imaging system) được phát triển bởi một nhóm các nhà nghiên cứu tại Munich, đứng đầu là Vasilis Ntziachristos, Giáo sư Hình ảnh học Sinh học. Một nghiên cứu được thực hiện trên 9 bệnh nhân ung thư buồng trứng đã cho thấy hệ thống mới có thể sử dụng để định vị các tế bào ung thư trong khi mổ. Trước phẫu thuật, bệnh nhân được tiêm acid folic gắn với chất nhuộm huỳnh quang màu xanh lá cây. Hầu hết các khối u buồng trứng có một loại protein trên bề mặt gắn với acid folic, gọi là thụ thể folate alpha, và vận chuyển nó vào trong tế bào. Trong khi phẫu thuật vùng bụng, phẫu thuật viên có thể chiếu một loại ánh sáng laser đặc biệt vào buồng trứng bệnh nhân, làm acid folic được đánh dấu màu xanh lá cây trong tế bào ung thư phát sáng. Mô lành không thay đổi.

Hệ thống hình ảnh huỳnh quang đa phổ mới giúp nhìn thấy tế bào ung thư trong quá trình phẫu thuật.

Tuy nhiên, những tế bào ung thư huỳnh quang không thể phát hiện bằng mắt thường. Ba camera gắn vào một trục xoay phía trên bàn mổ, phát hiện những tín hiệu quang học và huỳnh quang với nhiều dải quang phổ và sau đó chỉnh màu sắc để cung cấp hình ảnh huỳnh quang chính xác mà có thể được thể hiện đồng thời bằng những hình ảnh có màu sắc tương ứng trên những thiết bị theo dõi trong phòng mổ. Nhờ đó phẫu thuật viên có thể kiểm tra liệu tất cả các tế bào ung thư đã được loại khỏi bằng việc kiểm tra ánh huỳnh quang còn sót lại. Với 8 trong số 9 bệnh nhân, các bác sĩ đã có thể loại bỏ những đám tế bào ung thư nhỏ có lẽ không thể phát hiện được nếu không dùng thiết bị này. Hệ thống hình ảnh huỳnh quang đa phổ do đó đã vượt qua kiểm tra OR đầu tiên. Tuy nhiên, nó cần chứng minh giá trị trong cải thiện kết quả lâm sàng với những phẫu thuật trong tương lai trước khi được triển khai cho tiến trình phẫu thuật thường quy.

Những nhà nghiên cứu tại Munich và Groningen cũng mong muốn phát triển hệ thống camera để có thể sử dụng phát hiện những loại khối u khác trong phẫu thuật. Khả năng cung cấp hình ảnh huỳnh quang chính xác có vai trò rất quan trọng đối với những cải tiến trong tương lai để dữ kiện thu thập được phản ánh đúng sự hiện diện của mô ung thư. “Việc sử dụng kĩ thuật quang học thời gian thực, tiên tiến cho phép chúng ta chuẩn hóa độ chính xác và việc thu thập dữ liệu để những nghiên cứu thực hiện tại nhiều trung tâm khác nhau có thể được phân tích và so sánh một cách chính xác”, giáo sư Vasilis Ntziachristos giải thích. Điều quan trọng là kĩ thuật này được lâm sàng và các cơ quan điều hành chấp nhận. Trong tương lai, việc lựa chọn bệnh nhân cho phẫu thuật dựa theo từng cá thể, như việc thu nhận thông tin mức độ phân tử của khối u, giúp cho phẫu thuật phù hợp với từng người với độ chính xác cao. Nhóm nghiên cứu cũng có kế hoạch xây dựng một phiên bản cho phẫu thuật can thiệp tối thiểu.

Nguồn: http://www.sciencedaily.com/releases/2011/09/110919101922.htm

Người dịch: Đặng Bích Thảo