Đáp ứng kém với kích thích buồng trứng thường khó xác định trước khi bắt đầu kích thích buồng trứng cho dù đã có các gợi ý từ tuổi tác và xét nghiệm dự trữ buồng trứng. Khi đối mặt với một trường hợp đáp ứng kém, các bác sĩ thường khó khăn khi đưa ra quyết định: (1) tiếp tục chọc hút noãn, (2) chuyển sang bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hay (3) huỷ chu kỳ.
Dennis T. Fujii và cộng sự thực hiện một tổng quan hệ thống để trả lời cho câu hỏi trên. Tổng hợp 14 nghiên cứu, có 8 nghiên cứu phù hợp tiêu chuẩn nhận loại gồm 1 nghiên cứu RCT và 7 nghiên cứu hồi cứu. Đáp ứng kém được định nghĩa khi có 4 noãn được chọc hút.

Kết quả có 3387 bệnh nhân đáp ứng kém khi kích thích buồng trứng trong đó 2060 bệnh nhân tiếp tục IVF và 1327 bệnh nhân chuyển sang IUI. Độ tuổi trung bình của hai nhóm IVF và IUI là tương đương nhau.

So sánh về tỷ lệ thai
Tỷ lệ thai cao hơn có ý nghĩa thống kê ở nhóm tiếp tục IVF so với nhóm chuyển sang IUI (40% vs 12%) trong nghiên cứu RCT duy nhất. Hai nghiên cứu hồi cứu cũng báo cáo tỷ lệ thai nhóm tiếp tục IVF cao hơn IUI (25.7% vs 5.2%; 9.1% vs 3.6%) có ý nghĩa thống kê. Hai nghiên cứu hồi cứu cho tỷ lệ IVF cao hơn IUI nhưng không khác biệt có ý nghĩa thống kê (13.9% vs 4.6%; 17% vs 11%). Hai nghiên cứu cho kết quả IUI cao hơn IVF nhưng sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê (12.5% vs 7.7%; 14.9% vs 7%).

So sánh tỷ lệ thai sinh sống
Chỉ có 5 nghiên cứu báo cáo tỷ lệ thai sinh sống. Cả 5 nghiên cứu đều cho thấy tiếp tục IVF cho tỷ lệ thai sinh sống cao hơn chuyển sang IUI, trong đó hai nghiên cứu có ý nghĩa thống kê (40% vs 6%; 19.8% vs 4.1%).

So sánh tỷ lệ thai và thai sinh sống dựa theo số nang noãn
Bốn nghiên cứu có báo cáo tỷ lệ thai lâm sàng dựa theo số nang noãn. Khi chỉ có duy nhất một nang phát triển, tỷ lệ thai lâm sàng không khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa tiếp tục IVF và chuyển sang IUI. Khi có hai hoặc ba nang phát triển thì tiếp tục IVF cho tỷ lệ thai lâm sàng cao hơn.
Ba nghiên cứu có báo cáo tỷ lệ thai sinh sống dựa theo số nang noãn. Tương tự kết quả thai lâm sàng, nếu chỉ có một nang phát triển thì tỷ lệ thai sinh sống không khác biệt giữa hai nhóm. Khi có từ 2 nang noãn trở lên phát triển, tỷ lệ thai sinh sống cao hơn có ý nghĩa thống kê khi tiếp tục IVF.

Chi phí – hiệu quả
Kết quả phân tích chi phí từ các nghiên cứu cho thấy, tiếp tục IVF có thể là lựa chọn tốt cả về mặt lâm sàng và chi phí đối với nhóm đáp ứng kém khi kích thích buồng trứng.
Từ khoá: đáp ứng kém, tiếp tục IVF, chuyển sang IUI

BS. Lê Long Hồ
IVFMD – Bệnh viện Mỹ Đức

Nguồn: Fujii, Dennis T., Jodi L. Quesnell, and Ryan J. Heitmann. "Conversion to IUI versus continuance with IVF in low responder patients: a systematic review." European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology (2018).

Từ khóa: IUI vs IVF, đáp ứng kém, tiếp tục IVF, chuyển sang IUI