NHS. Lê Thị Minh Thương - IVFMD

Song thai liên quan đến tăng nguy cơ các biến cố bất lợi trong thai kỳ dẫn đến tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong chu sinh so với đơn thai. Ngoài ra, mang song thai ở phụ nữ lớn tuổi được ghi nhận liên quan đến nguy cơ tử vong mẹ cao hơn gấp ba lần so với những phụ nữ trẻ tuổi. Chiến lược lý tưởng nhất trong điều trị hỗ trợ sinh sản là nhắm đến kết cục mang đơn thai và sinh ra một em bé khoẻ mạnh, đủ tháng. Do đó, so với việc chuyển hai phôi (DET – double embryo transfer), việc chuyển đơn phôi chọn lựa (eSET – elective single embryo transfer) được khuyến cáo thực hiện nhiều hơn. Thurin và cộng sự (2004) đã đưa ra các khuyến nghị eSET nên được chỉ định ở phụ nữ <35 tuổi có tiên lượng tốt. Vậy đối với phụ nữ ≥35 tuổi có nên lựa chọn DET không?

Nghiên cứu hồi cứu công bố gần đây của tác giả Xue và cs. (2020) đã khảo sát số liệu liên quan đến 2.038 phụ nữ có độ tuổi  ≥35 tại thời điểm chọc hút noãn, và được chuyển hai phôi trữ lạnh tại Trung tâm Y học Sinh sản, Bệnh viện Sir Run Run Shaw, Trung Quốc từ tháng 1 năm 2013 đến tháng 12 năm 2016. Tất cả các phôi được chuyển đều ở giai đoạn phôi ngày 3. Mẫu được chia thành 3 nhóm theo tiên lượng: tốt, trung bình, kém.

• Nhóm tiên lượng tốt: (1) chuyển phôi lần đầu tiên và chuyển hai phôi chất lượng tốt, (2) đã chuyển phôi thành công trước đó và có ≥1 phôi chất lượng tốt.
• Nhóm tiên lượng trung bình: (1) chuyển phôi lần đầu và có ≤1 phôi chất lượng tốt, (2) thất bại với chu kỳ đầu tiên và có ≥1 phôi chất lượng tốt, (3) đã chuyển phôi thành công trước đó và không chuyển phôi chất lượng tốt.
• Nhóm tiên lượng kém: có ≥1 lần chuyển phôi thất bại và không chuyển phôi chất lượng tốt.

Kết cục của nghiên cứu là tỷ lệ thai lâm sàng và tỷ lệ trẻ sinh sống. Kết quả của nghiên cứu ghi nhận:

• Nhóm tiên lượng tốt: tỷ lệ thai lâm sàng là 46,1% (374/812), song thai là 27,3% (102/374) và trẻ sinh sống là 41,3% (335/812).
• Nhóm tiên lượng trung bình, tỷ lệ thai lâm sàng là 38,2% (346/906), song thai là 22,5% (78/346) và trẻ sinh sống là 35,1% (318/906).
• Nhóm tiên lượng kém có tỷ lệ thai lâm sàng, song thai và trẻ sinh sống lần lượt là 30,0% (96/320), 12,5% (12/96) và 25,3% (81/320).
• Sự khác biệt về tỷ lệ thai lâm sàng, song thai và trẻ sinh sống giữa ba nhóm là có ý nghĩa thống kê (P <0,01).

Để đánh giá thêm vai trò của tuổi mẹ đối với tỷ lệ song thai, bệnh nhân được chia theo độ tuổi thành ba nhóm: 35–37, 38–40 và >40 tuổi. Kết quả phân tích dưới nhóm ghi nhận, ở nhóm tiên lượng tốt và trung bình, tỷ lệ có thai tốt, nhưng kèm theo đó tỷ lệ song thai cao. Nhóm tiên lượng kém có tỷ lệ thai lâm sàng phù hợp với tỷ lệ mang song thai thấp (12,5%). Khi phân theo độ tuổi, ta thấy nhóm 35–40 tuổi có tiên lượng tốt và trung bình, tỷ lệ thai lâm sàng là tốt, nhưng tỷ lệ song thai cao đến hơn 20%. Những phụ nữ trên 40 tuổi tỷ lệ mang thai giảm dẫn đến tỷ lệ song thai thấp.

Từ những kết quả này, ta kết luận rằng những phụ nữ lớn tuổi (từ 35 tuổi trở lên) có tiên lượng tốt hoặc trung bình có nguy cơ mang song thai cao khi chuyển hai phôi. Từ đó, ta có thể ứng dụng trong thực hành lâm sàng: tư vấn thực hiện eSET ở phụ nữ có tiên lượng tốt hoặc trung bình và DET ở phụ nữ có tiên lượng kém và nhóm bệnh nhân >40 tuổi. Kết quả từ nghiên cứu này sẽ giúp các bác sĩ điều chỉnh tốt hơn chiến lược chuyển phôi cho các bệnh nhân trên 35 tuổi, nhằm giảm thiểu tình trạng đa thai và các biến chứng liên quan trong thai kỳ, giúp bệnh nhân có kết quả điều trị tốt.

Tài liệu tham khảo: Xue Y, Li K, Zhang S. The effect on twinning rate of transferring double vitrified-warmed embryos in women of advanced reproductive age: a retrospective study. PeerJ. 2020 Jan 6;8:e8308. doi: 10.7717/peerj.8308. PMID: 31934507; PMCID: PMC6951292.

Từ khóa: Tỷ lệ sinh đôi khi chuyển hai phôi ở phụ nữ hiếm muộn lớn tuổi