Trữ lạnh noãn hiện nay được ứng dụng cho nhiều đối tượng với mục đích trữ dự phòng, trữ do bệnh lý (ung thư và không ung thư), thiết lập ngân hàng noãn, ...

Nhiều nghiên cứu trên noãn người và các động vật có vú khác thấy rằng độc tính của chất bảo quản lạnh có ảnh hưởng đến các siêu cấu trúc noãn: màng ZP (Khalili et al., 2012), vi sợi actin (Bogliolo et al., 2014), thoi vô sắc (Coticchio et al., 2009), ti thể (Jones et al., 2004), sự cân bằng Ca2+ nội bào (Gualtieri et al., 2011), quá trình kích hoạt và phóng thích các hạt vỏ (Nottola et al., 2009). Hơn nữa, đông lạnh chậm và thủy tinh hóa đều tác động xấu lên sự biểu hiện của các gen tham gia điều hòa cấu trúc DNA, chu trình tế bào, cân bằng ti thể nội bào và sản xuất năng lượng (Chamayou et al., 2011; Monzo et al., 2012).

Những thay đổi trên có thể ảnh hưởng khá nhiều đối với nhóm phụ nữ lớn tuổi, do chất lượng noãn giảm (Wilding et al., 2005), khả năng đáp ứng với stress thấp (Tatone, 2008), tỉ lệ giảm phân bất thường (Wilding et al., 2005) và lệch bội cao (Kurahashi et al., 2012).

Chính vì thế, một nhóm các nhà khoa học đến từ Tây Ban Nha, Ý và Pháp đã cùng thực hiện một nghiên cứu nhằm xác định liệu kỹ thuật thủy tinh hóa và lớn tuổi có phải là nguyên nhân gây stress oxi hóa, tác động xấu đến ti thể của noãn người hay không. Nghiên cứu được thực hiện trên 629 noãn MII không sử dụng, gồm ½ là noãn MII được nuôi trưởng thành từ noãn GV và ½ là noãn MII không thụ tinh sau ICSI 20h; 308 noãn thuộc nhóm phụ nữ 18 đến 26 tuổi và 321 noãn thuộc nhóm phụ nữ từ 37 đến 46 tuổi; 270 noãn tươi là nhóm chứng và 359 noãn trải qua quá trình trữ lạnh bằng phương pháp thuỷ tinh hoá và rã đông. Tình trạng oxi hóa khử, nồng độ ROS, hoạt động ti thể được đánh giá gián tiếp lần lượt thông qua tỉ lệ FAD/NAD(P)H tự phát huỳnh quang (autofluorescence), nhuộm đánh dấu carboxy-H2DCFDA và JC-1.

Kết quả cho thấy:

Như vậy, thủy tinh hóa ảnh hưởng đến trạng thái oxi hóa khử của noãn. Vì vậy, cần bổ sung chất bảo vệ chống oxi hóa vào môi trường thủy tinh hóa noãn. Nghiên cứu có mặt hạn chế là nguồn noãn MII bỏ đi không thể phản ánh đúng sinh lý của các noãn MII bình thường.
 
TRẦN HÀ LAN THANH - Chuyên viên phôi học – IVFMD Phú Nhuận
Nguồn: Impact of vitrification on the mitochondrial activity and redox homeostasis of human oocyte, Human Reproduction, 2016, doi:10.1093/humrep/dew130