Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TPHCM
HOSREM - Ho Chi Minh City Society for Reproductive Medicine

Tin chuyên ngành
on Saturday 12-05-2007 2:38pm
Viết bởi: Administrator
BS Tạ Thi Thanh Thủy, BV Hùng Vương

TOÙM TAÉT

Coù raát nhieàu phöông phaùp ñieàu trò u xô töû cung. Ñieàu trò kinh ñieån vaãn laø caét töû cung hoaøn toaøn khi beänh nhaân ñaõ lôùn tuoåi vaø ñuû con. Caùc phöông phaùp ñieàu trò baûo toàn chính bao goàm ñieàu trò noäi khoa, ñieàu trò phaãu thuaät boùc nhaân xô vaø thuyeân taéc ñoäng maïch töû cung. Ngoaøi ra gaàn ñaây coù moät soá taùc giaû ñeà nghò phöông phaùp ñieàu trò baèng soùng sieâu aâm  hoaëc laser döôùi höôùng daãn cuûa MRI.

ABSTRACT

There are many treatment methods for uterine fibroma. Conventional treatment is total hysterectomy, indicated  for aged women who have no desire of children. Conservative treatments include medical management, operative myomectomy and uterine artery embolisation. Recently, some authors  suggest new technique, either MRI – guided focused ultrasound or MRI – guided laser ablation.

MÔÛ ÑAÀU

U xô töû cung (hay nhaân xô töû cung) laø moät trong nhöõng loaïi böôùu laønh tính phoå bieán trong phuï khoa, chieám khoaûng 20 – 40 % soá phuï nöõ trong thôøi kyø hoaït ñoäng sinh duïc. Chuùng xuaát phaùt töø lôùp cô trôn töû cung, coù theå 1 nhaân hay nhieàu nhaân. Vò trí nhaân xô coù theå naèm trong lôùp cô töû cung, hay naèm döôùi lôùp thanh maïc, hay döôùi nieâm maïc, hoaëc thaäm chí naèm trong loøng töû cung. Caùc trieäu chöùng baát thöôøng gaây ra bôûi nhaân xô töû cung thöôøng lieân quan ñeán ñoä lôùn cuûa böôùu, soá löôïng böôùu vaø vò trí cuûa böôùu: kinh baát thöôøng, ñau, cheøn eùp, bí tieåu hoaëc voâ sinh.

Vaán ñeà ñieàu trò u xô töû cung hieän nay vaãn coøn nhieàu baøn caõi, vaø ngaøy nay coù söï xuaát hieän cuûa caùc phöông phaùp vôùi nhieàu höùa heïn mang laïi chaát löôïng cuoäc soáng cao cho phuï nöõ maéc beänh.

PHAÂN BIEÄT U XÔ TÖÛ CUNG VAØ BEÄNH TUYEÁN CÔ TÖÛ CUNG

Beänh tuyeán cô töû cung ñöôïc ñònh nghóa laø moâ noäi maïc töû cung laïc choã, töông töï nhö laïc tuyeán noäi maïc töû cung nhöng naèm saâu trong cô töû cung. Theo Lyons, moät trong nhöõng caùch ñôn giaûn ñeå phaân bieät beänh tuyeán cô vôùi u xô töû cung laø ñaùnh giaù daáu hieäu ñau cuûa beänh nhaân. Ñieàn naøy deã thöïc hieän baèng caùch duøng ñaàu doø aâm ñaïo hoaëc ngoùn tay khaùm trong aâm ñaïo ñeå tìm vuøng ñau khu truù trong töû cung, vaø thoâng thöôøng töông öùng vôùi vuøng phaûn aâm baát thöôøng thaáy treân sieâu aâm.

Neáu chuùng ta thaáy ñöôïc daáu hieäu ñau, ñieàu ñoù coù nghóa laø beänh tuyeán cô. Bôûi vì u xô töû cung thöôøng khoâng bao giôø gaây ñau, ngoaïi tröø 2 tröôøng hôïp: trong thai kyø hoaëc nhaân xô bò nhoài maùu.

Phaân bieät nhaân xô töû cung vaø beänh tuyeán cô qua baûng 1.1

Baûng 1.1: Chaån ñoaùn phaân bieät nhaân xô töû cung vaø beänh tuyeán cô töû cung:

Daáu hieäu phaân bieät Beänh tuyeán cô töû cung U xô töû cung
Daáu hieäu cô naêng

Caáu truùc phaûn aâm

Ñau vuøng chaäu

Rong kinh/rong huyeát

Phaûn aâm khoâng ñoàng nhaát lan toaû # ña nhaân xô

Coù caáu truùc nang trong cô

Coù theå coù nhaân khu truù

Maïch maùu trung taâm

Boùng löng keû soïc

Khoâng coù calci hoaù

Noäi maïc töû cung daày

Khoâng ñau

Rong kinh/ rong huyeát

Caáu truùc cô phaûn aâm keùm, daày hoaëc saùng

Maïch maùu ngoaïi bieân

Boùng löng ôû phaàn xa

Coù calci hoaù

Noäi maïc bò ñeø eùp moûng

Phaân bieät u xô töû cung vaø beänh tuyeán cô raát quan troïng vì chaån ñoaùn khaùc nhau seõ coù phöông phaùp ñieàu trò khaùc nhau. Nhöõng phöông phaùp ñieàu trò u xô töû cung ñoâi khi khoâng thích hôïp cho beänh tuyeán cô töû cung.

CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU TRÒ U XÔ TÖÛ CUNG

Ñieàu trò kinh ñieån vaãn laø caét töû cung hoaøn toaøn – moät phöông phaùp ñieàu trò trieät ñeå khoâng sôï taùi phaùt. Tuy nhieân neáu beänh nhaân quan taâm ñeán töông lai sinh saûn, hoaëc beänh nhaân quaù treû thì phöông phaùp naøy khoù ñöôïc chaáp nhaän. Maëc duø chaát löôïng cuoäc soáng lieân quan söùc khoeû sau khi  caét töû cung ñöôïc caûi thieän raát nhieàu, nhöng phaàn lôùn caùc nghieân cöùu cuõng cho thaáy khoaûng 10% phuï nöõ gaëp nhöõng vaán ñeà raéc roái nhö traàm caûm, roái loaïn tình duïc hoaëc nhöõng vaán ñeà taâm lyù khaùc. Ngoaøi ra coøn nhieàu yeáu toá xaõ hoäi khaùc aûnh höôûng ñeán vieäc thay ñoåi khuynh höôùng ñieàu trò hieän nay. ÔÛ caùc nöôùc tieân tieán, löùa tuoåi laäp gia ñình cuõng nhö tuoåi mang thai ngaøy caøng lôùn daàn, taäp trung nhieàu ôû löùa tuoåi 30 – 40. Trong khi ñoù, tyû leä beänh u xô töû cung cuõng taêng daàn theo tuoåi, vaø neáu u xô töû cung ñi keøm thai kyø seõ gaây neân nhieàu nguy cô nhö sanh non, saåy thai hoaëc thaäm chí voâ sinh. Nhöõng nhaân xô töû cung naèm saâu trong cô hay quaù to thöôøng gaây cheøn eùp vaø bieán daïng loøng töû cung, caûn trôû quaù trình thuï tinh cuûa tröùng hoaëc laøm toå cuûa phoâi. Vì vaäy vaán ñeå ñieàu trò baûo toàn trong nhaân xô töû cung ñöïôïc ñaët ra nhö moät thaùch thöùc lôùn cho caùc  thaày thuoác saûn phuï khoa.

ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA

Ña soá caùc tröôøng hôïp u xô töû cung (70 - 80%) laø khoâng coù trieäu chöùng vaø ñöôïc phaùt hieän tình côø qua khaùm ñònh kyø. Nhöõng beänh nhaân nhö vaäy thöôøng ñöôïc khuyeân neân taùi khaùm vaø theo doõi ñònh kyø

Chöa coù phöông phaùp ñieàu trò noäi khoa naøo coù theå cho keát quaû khoûi beänh hoaøn toaøn. Caùc phöông phaùp ñieàu trò noäi khoa chæ coù vai troø hoaëc trì hoaõn taïm thôøi, hoaëc hoã trôï cho phöông phaùp phaãu thuaät boùc nhaân xô.

Ñieàu trò noäi khoa ñaõ ñöôïc nghieân cöùu qua nhieàu naêm. Khoâng coù baèng chöùng uûng hoä vieäc ñieàu trò u xô töû cung baèng Danazol hoaëc baát kyø moät loaïi Progestins naøo.

GnRH

Raát nhieàu nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän ñeå ñaùnh giaù taùc duïng cuûa chaát ñoàng vaän GnRG treân u xô töû cung.  Chaát ñoàng vaän keát hôïp vôùi receptor cuûa GnRH ,gaây neân 2 hieäu quaû: giai ñoaïn taêng taïm thôøi möùc gonadotropins vaø Gonadal steroids (giai ñoaïn ñoàng vaän), sau ñoù theo sau bôûi giai ñoaïn öùc cheá laâu daøi gonadotropins vaø gonadal steroid (giai ñoaïn öùc cheá). Trong voøng 1 – 3 tuaàn, giai ñoaïn öùc cheá haï ñoài baét ñaàu vaø keùo daøi trong suoát thôøi gian ñieàu trò, nhöng tình traïng naøy sôùm hoài phuïc sau khi ngöng ñieàu trò. Ñieàu trò ñoàng vaän GnRH ñöa ñeán keát quaû nhö moät tình traïng “caét buoàng tröùng baèng thuoác” vaø “maõn kinh baèng thuoác”: boác hoaû, khoâ aâm ñaïo, ñau khôùp, nhöùc moûi cô … Caùc trieäu chöùng naøy seõ töï bieán maát sau khi ngöng thuoác 3 – 6 thaùng.  Dawood & cs. moâ taû hieän töôïng giaûm maät ñoä xöông # 1%/ thaùng ôû nhöõng ngöôøi ñöôïc ñieàu trò trong 6 thaùng. Hieän töôïng naøy ñoâi khi toàn taïi vónh vieãn, nhöng cuõng coù khi hoài phuïc ñöôïc.

Friedman & cs. tìm thaáy nhaân xô giaûm theå tích khoaûng 40 – 50% sau 3 -6 thaùng ñieàu trò. Phaàn lôùn ñaùp öùng xaûy ra trong voøng 12 tuaàn ñaàu, vaø ñaùp öùng naøy raát thay ñoåi vaø khoâng haèng ñònh. Khoâng coù yeáu toá naøo giuùp tieân löôïng khaû naêng co nhoû cuûa töû cung sau khi ñieàu trò.

Khi coù u xô töû cung ñi keøm rong kinh nhieàu thì thoâng thöôøng GnRH ñöôïc chæ ñònh ñieàu trò keøm vôùi Saét. Vaøo khoaûng  2/3 soá beänh nhaân seõ voâ kinh, soá coøn laïi coù kinh raát ít. Chu kyø kinh coù ruïng tröùng seõ trôû laïi trong khoaûng 3 – 24 tuaàn sau laàn chích muõi thuoác sau cuøng. Stovall vaø cs. Chöùng minh raèng GnRH keát hôïp vôùi Fe cho keát quaû khaû quan hôn ñieàu trò saét ñôn thuaàn trong nhöõng tröôøng hôïp thieáu maùu do rong baêng kinh. Chính nhôø vaäy ñaõ giuùp giaûm thieåu nhöõng tröôøng hôïp thieáu maùu traàm troïng phaûi truyeàn maùu.

Ñieàu trò GnRH coøn ñöôïc chæ ñònh trong nhöõng tröôøng hôïp chuaån bò phaãu thuaät nhaèm laøm giaûm kích thöôùc töû cung vaø giaûm löôïng maùu maát cho vieäc phaãu thuaät caét töû cung hoaëc boùc nhaân xô. Vieäc söû duïng GnRH tröôùc phaãu thuaät coøn giuùp taêng tyû leä caét töû cung ngaõ aâm ñaïo, giaûm caét töû cung qua ngaõ buïng. Tuy nhieân phöông phaùp naøy laøm taêng chi phí do söû duïng thuoác.

Nhöôïc ñieåm lôùn cuûa GnRH trong ñieàu trò u xô töû cung laø taùc duïng phuï, ñaëc bieät laø nguy cô laøm giaûm maät ñoä xöông khoâng hoài phuïc. Vì vaäy ñieàu trò khoâng ñöôïc chæ ñònh quaù 6 thaùng. Tuy nhieân sau ñieàu trò vôùi GnRH, ngöôøi ta coù theå söû duïng theâm eatrogen + Progesterone nhaèm keùo daøi thôøi gian taùc duïng cuûa GnRH.

Chaát ñoái vaän GnRH  (Cetrorelix)  höùa heïn nhieàu trieån voïng. Thuoác cho taùc duïng nhanh vôùi khaû naêng laøm giaûm kích thöôùc nhaân xô ñeán 57% sau 14 ngaøy ñieàu trò. Thuoác coøn trong voøng  nghieân cöùu.

THUOÁC NGÖØA THAI

U xô töû cung laø moät loaïi böôùu leä thuoäc estro gen, vì vaäy ngöôøi ta raát ngaàn ngaïi chæ ñònh duøng thuoác ngöøa thai keát hôïp trong nhöõng tröôøng hôïp naøy.  Friedman vaø Thomas chöùng minh raèng thuoác ngöøa thai chöùa ethinyl estradiol 30 – 35 µg khoâng laøm taêng kích thöôùc  u xô töû cung. Vì vaäy thuoác ngöøa thai lieàu thaáp coù theå ñöôïc duøng ñeå ñieàu trò rong kinh trong u xô töû cung. Friedman vaø Thomas ñaõ chöùng minh thuoác ngöøa thai lieàu thaáp laøm giaûm löôïng maùu kinh vaø taêng hematocrit ôû nhöõng beänh nhaân u xô töû cung gaây rong kinh.

CAÙC LOAÏI THUOÁC KHAÙC

THUOÁC ÑOÁI KHAÙNG PROGESTERONE

Thuoác ñoái khaùng progesterone Mifepristone (RU486) coù nhieàu taùc duïng khaùc nhau: ñoái khaùng progesterone cuõng nhö ñoái khaùng glucocorticoid, nhöng khoâng öùc cheá buoàng tröùng. Moät soá taùc giaû cho raèng thuoác ñoái khaùng progesterone coù taùc duïng laøm giaûm u xô töû cung töông ñöông vôùi chaát ñoàng vaän GnRH maø khoâng laøm giaûm maät ñoä xöông. Tuy nhieân, thuoác laøm taêng tyû leä taêng sinh noäi maïc töû cung leân ñeán 4,8%. Theâm vaøo ñoù, coù tyû leä phaùt trieån laïi nhaân xô sau ngöng ñieàu trò trung bình # 9% moãi thaùng. Vieäc söû duïng thuoác cho ñieàu trò u xô töû cung coøn caàn phaûi nghieân cöùu theâm.

CHAÁT ÑIEÀU HOAØ THUÏ THEÅ PROGESTERONE COÙ CHOÏN LOÏC (SELECTIVE PROGESTERONE RECEPTOR MODULATOR SPRM)

Coù nhieàu höùa heïn cho vieäc ñieàu trò u xô töû cung maø khoâng öùc cheá löôïng estrogen noäi sinh cuõng nhö khoâng laøm taêng nguy cô taêng sinh noäi maïc töû cung.

CHAÁT ÖÙC CHEÁ AROMATASE (AROMATASE INHIBITORS)

Giaû thieát cho raèng teá baøo u xô töû cung döôùi taùc duïng cuûa Aromatase coù khaû naêng chuyeån Androstenendione thaønh estrone, sau ñoù chuyeån thaønh daïng hoaït ñoäng cuûa estrogen – estradiol (qua 17β-hydroxysteroid dehydrogenase type I). Thöïc nghieäm chöùng minh raèng estrogen taïi choã coù vai troø quan troïng trong söï phaùt trieån cuûa nhaân xô töû cung. Chaát öùc cheá Aromatase coù khaû naêng öùc cheá söï toång hôïp estrogen caû trong nhaân xô laãn trong buoàng tröùng, do ñoù coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ñieàu trò. Moät soá lieàu caïnh tranh cuûa Aromatase inhibitors coù theå öùc cheá hoaøn toaøn söï saûn xuaát estrogen trong nhaân xô töû cung, trong khi ñoù thì söï saûn xuaát estrogen cuûa buoàng tröùng chæ giaûm ôû möùc thaáp. Ñieàu naøy daãn ñeán lôïi ñieåm trong ñieàu trò: nhaân xô töû cung nhoû daàn maø beänh nhaân khoâng bò caùc taùc duïng baát lôïi cuûa söï thieáu huït estrogen. Vieäc söû duïng Aromatase inhibitors coøn ñang ñöôïc nghieân cöùu vaø coù nhieàu höùa heïn ñem laïi keát quaû toát ñeïp.

PHAÃU THUAÄT BOÙC NHAÂN XÔ TÖÛ CUNG

Phaãu thuaät boùc nhaân xô töû cung laø moät phöông phaùp ñieàu trò xaâm laán, coù theå ñöôïc thöïc hieän qua ngaõ buïng, noäi soi oå buïng, hoaëc soi buoàng töû cung hoaëc qua ngaõ aâm ñaïo. Ñaây laø phöông phaùp ñieàu trò kinh ñieån, ñöôïc chæ ñònh khi ngöôøi phuï nöõ coøn muoán giöõ khaû naêng sinh saûn.  Moät hay nhieàu nhaân xô ñöôïc boùc taùch ra khoûi töû cung, vaø cô töû cung ñöôïc may phuïc hoài laïi theo caáu truùc cô theå hoïc bình thöôøng.

Nguy cô lôùn cuûa phaãu thuaät boùc nhaân xô laø chaûy maùu trong luùc moå, ñaëc bieät laø nhöõng tröôøng hôïp ña nhaân xô töû cung. Vì vaäy coù nhieàu phöông phaùp ñöôïc ñeà nghò nhaèm haïn cheá löôïng maùu maát luùc moå. Vieâm dính sau moå cuõng laø ñieàu caàn traùnh ñeå baûo toaøn khaû naêng sinh saûn cho beänh nhaân sau naøy.  Phaãu thuaät vieân coù kinh nghieäm thöôøng haïn cheá laøm toån thöông lôùp thanh maïc töû cung ñoàng thôøi duøng chæ tan maûnh vaø ít phaûn öùng ñeå may phuïc hoài lôùp thanh maïc töû cung. Nhaân xô maët sau töû cung thöôøng taïo daõi dính nhieàu hôn caùc vò trí khaùc.

Phaãu thuaät boùc nhaân xô töû cung bò haïn cheá trong nhöõng tröôøng hôïp beänh nhaân coù quaù nhieàu nhaân xô. Theâm vaøo ñoù, ñoái vôùi nhöõng tröôøng hôïp ña nhaân xô töû cung, khaû naêng taùi phaùt sau khi moå thöôøng khaù cao (coù theå leân ñeán 61%) do caùc nhaân xô quaù nhoû khoâng thaáy ñöôïc trong luùc moå ñaõ buøng phaùt sôùm sau ñoù.

PHAÙ HUÛY NHAÂN XÔ QUA NOÄI SOI OÅ BUÏNG (MYOLYSIS)

Ñöôïc moâ taû bôûi Goldfarb. Coù theå duøng Laser Nd:YAG hay ñieän löôõng cöïc xaâm nhaäp vaøo nhaân xô ôû nhieàu vò trí theo höôùng truïc 90o so vôùi töû cung. Keát quaû nhaân xô töû cung seõ teo nhoû daàn. Phöông phaùp döïa treân giaû thieát raèng döôùi taùc duïng cuûa laser hoaëc ñieän löôõng cöïc, moâ ñeäm cuûa nhaân xô seõ bò hoaïi töû, laøm thay ñoåi baûn chaát protein, phaù huûy maùu nuoâi u xô. Chæ ñònh lyù töôûng khi nhaân xô coù kích thöôùc 3 – 10 cm ñöôøng kính hoaëc kích thöôùc töû cung < thai 14 tuaàn. Neáu keát hôïp vôùi ñoát nieâm maïc töû cung thì tyû leä voâ kinh sau moå # 36,5 – 57% vaø giaûm tyû leä moå caét töû cung töø 38% xuoáng coøn 12,5%. Vieâm dính sau moå cuõng ñöôïc ghi nhaän, coù theå do lôùp thanh maïc bò boûng do ñoát quaù nhieàu beân trong nhaân xô

Ngoaøi ra cuõng coù taùc giaû ñeà nghò huûy nhaân xô baèng kyõ thuaät laïnh (cryomyolysis). Soá lieäu baùo caùo coøn khaù ít oûi.

THUYEÂN TAÉC ÑOÄNG MAÏCH TÖÛ CUNG (Uterine Artery Embolisation)

Thuyeân taéc ñoäng maïch töû cung (UAE) laø phöông phaùp ít xaâm laán, môùi ñöôïc söû duïng ñeå ñieàu trò u xô töû cung. Ñöôïc giôùi thieäu trong nhöõng naêm 1990 nhaèm laøm giaûm löôïng maùu maát trong phaãu thuaät boùc nhaân xô töû cung. UAE ñaàu tieân ñöôïc thöïc hieän ôû Myõ naêm 1995 bôûi Goddwin vaø cs.

Nhöõng maûnh polyvinyl alcohol hoaëc gelatin-based microspheres ñöôïc ñöa qua ñoäng maïch ñuøi beân phaûi ñeå ñi vaøo laøm taéc caùc maïch maùu nuoâi nhaân xô. Maùu cung caáp ñöôïc duy trì vöøa ñuû ñeå khoâng laøm suy giaûm chöùc naêng buoàng tröùng.

UAE ñöôïc baùo caùo coù hieäu quaû trong  80- 96 % tröôøng hôïp u xô töû cung tuøy theo taùc giaû. 80 – 90 % caûi thieän tình traïng rong kinh. Khoái löôïng töû cung giaûm khoaûng 60% sau 6 – 9 thaùng. Tuy nhieân UAE khoâng ñöôïc khuyeán caùo trong nhöõng tröôøng hôïp voâ sinh. Maëc duø coù tyû leä nhoû phuï nöõ coù thai thaønh coâng sau UAE, nhöng taùc duïng cuûa noù treân voâ sinh cuõng chöa ñöôïc roõ raøng. Suy buoàng tröùng taïm thôøi hoaëc vónh vieãn cuõng ñöôïc ghi nhaän sau thuû thuaät.

Khoaûng 40% tröôøng hôïp coù soát vaø ñau trong voøng 10 – 14 ngaøy ñaàu sau UAE, ñi keøm taêng baïch caàu. Daáu hieäu naøy goïi laø hoäi chöùng sau thuyeân taéc. Caùc taùc duïng phuï khaùc bao goàm nhieãm truøng beïn, khoái maùu tuï vuøng beïn, chaûy maùu vuøng beïn, toån thöông thaän, toån thöông maïch maùu … coù theå do thaønh phaàn cuûa thuoác. Caùc taùc duïng phuï khaùc coù theå keå nhö thuûng töû cung, nhieãm truøng töû cung , roái loaïn tình duïc, ñau thaàn kinh toaï …

Choáng chæ ñònh cuûa UAE laø dò öùng vôùi thuoác contrast, dò daïng ñoäng tónh maïch, coøn muoán sanh trong töông lai, nhieãm truøng vuøng chaäu tieán trieån.

So vôùi phaãu thuaät boùc nhaân xô, phöông phaùp UAE  cho cuøng hieäu quaû laâm saøng, nhöng UAE ñöôïc choïn löïa nhieàu hôn do tính chaát ít xaâm laán cuûa noù. Hôn nöõa, ñoái vôùi u xô töû cung coù quaù nhieàu nhaân, UAE laø phöông phaùp thích hôïp hôn phaãu thuaät.  Tuy nhieân, ñoái vôùi beänh nhaân treû coøn muoán coù con, vôùi soá nhaân xô khoâng nhieàu laém thì phaãu thuaät laø phöông phaùp neân choïn löïa.

ÑIEÀU TRÒ BAÈNG SIEÂU AÂM DÖÔÙI HÖÔÙNG DAÃN CUÛA MRI (MRI – GUIDED FOCUSED ULTRASOUND)

Giaû thieát cho raèng söï keát hôïp giöõa MRI vaø sieâu aâm coù theå laøm thay ñoåi tyû leä phaãu thuaät boùc nhaân xô hoaëc caét töû cung ôû phuï nöõ bò u xô töû cung, nhaèm laøm giaûm trieäu chöùng baát thöôøng vaø caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng.

Phöông phaùp: söû duïng heä thoáng ñieàu trò baèng sieâu aâm döôùi höôùng daãn cuûa MRI vaø real-time MR thermometry, caùc taùc giaû taïo ra nhöõng toån thöông nhieät taïi caùc khoái u ñích.  Quy trình ñöôïc thöïc hieän khaù an toaøn tröø vaøi taùc duïng phuï nhoû, moät soá beänh nhaân bò rong kinh sau thuû thuaät.

Keát quaû:

Khoaûng 79,3% beänh nhaân ghi nhaän coù caûi thieän nhöõng trieäu chöùng khoù chòu cuûa beänh. Sau 6 thaùng, theå tích nhaân xô giaûm khoaûng 13,5%, vaø khoâng laøm taêng phaàn theå tích coøn laïi (trung bình 51 cm3) cuûa nhaân xô.

Thaønh coâng môùi chæ laø böôùc ñaàu, coøn caàn nhieàu nghieân cöùu xa hôn

ÑOÁT LASER DÖÔÙI HÖÔÙNG DAÃN CUÛA MRI (MRI – GUIDED  LASER ABLATION)

Phöông phaùp môùi ñöôïc nghieân cöùu

Beänh nhaân ñöôïc gaây teâ taïi choã.  Döôùi höôùng daãn cuûa MRI, 4 – 5 caây kim ñöôïc ñaët xuyeân qua da vaøo nhaân xô, sau ñoù laser truyeàn nhieät naêng vaøo khoái u. Hình aûnh MR nhieät chuyeån töø maøu xanh blue sang xanh green khi nhieät ñoä ñaït lyù töôûng vaøo khoaûng 55 o C, cho pheùp phaù huyû khoái u ñích maø khoâng gaây toån thöông caùc moâ chung quanh.

Sau 3 thaùng theo doõi vôùi MRI, nhaân xô giaûm kích thöôùc trung bình 1/3 so vôùi ban ñaàu (1/5 ñeán 3/4). Soá ít beänh nhaân coù nhieãm truøng ñöôøng tieåu, vaø 1 soát khaùc boûng da nheï khoâng caàn ñieàu trò.

CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU TRÒ ÑANG AÙP DUÏNG TAÏI BEÄNH VIEÄN HUØNG VÖÔNG (VIEÄT NAM)

Caét töû cung vaãn laø phöông phaùp chuû yeáu

Boùc nhaân xô qua ngaõ buïng hoaëc noäi soi oå buïng/ soi buoàng töû cung. Boùc nhaân xô qua ngaõ aâm ñaïo töông ñoái hieám

Thuyeân taéc ñoäng maïch töû cung: soá löôïng ít nhöng bieán chöùng sau thuû thuaät nhieàu. Moät hoài cöùu taïi BVHV: 19 ca ñöôïc theo doõi ñieàu trò vôùi UAE, tuoåi 28 – 48 (trung vò 40). Trong ñoù:

    • 3 ca phaûi moå caét töû cung vì nhaân xô cheøn eùp hoaëc baêng kinh
    • 3 ca bò rong kinh ñieàu trò oån vôùi noäi tieát
    • 5 ca voâ kinh sau thuû thuaät
    • 2 ca voâ sinh sau thuû thuaät

Nguyeân nhaân???

KEÁT LUAÄN

Ñieàu trò u xô töû cung hieän nay vaãn coøn laø baøi toaùn khoù ñoái vôùi caùc baùc só saûn phuï khoa. Caùc phöông phaùp ñieàu trò phaàn lôùn giuùp giaûi quyeát trieäu chöùng, hoaëc ñieàu trò nhöõng khoái u coù giôùi haïn veà kích thöôùc hoaëc soá löôïng, vaø ña phaàn höõu hieäu cho löùa tuoåi maõn kinh hoaëc quanh maõn kinh. Vaán ñeà ñieàu trò u xô töû cung vaãn coøn laø moät thaùch thöùc lôùn trong nhöõng tröôøng hôïp phuï nöõ treû bò u xô töû cung ña nhaân , ñaëc bieät laø nhöõng tröôøng hôïp voâ sinh.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

  1. John C. Lipman, MD. Uterine Artery Embolization for the Treatment of Symptomatic Uterine Fibroids: A Review. Appl Radiol 29(7):15-20, 2000.
  2. Kate Johnson. Differentiating Adenomyosis and Fibroids Medscape Ob/Gyn & Women's Health 8(2), 2003.
  3. Laurie Barclay, MD. MRI-Guided Focused Ultrasound May Be Effective for Treatment of Uterine Leiomyomata Medscape Medical News 2004.
  4. Laurie Barclay, MD. MRI-Guided Laser Ablation May Be Novel Treatment for Fibroids. Medscape Medical News 2002.
  5. Lesley L. B, MD. Leiomyomata Uteri and Myomectomy. In: TeLinde’s Operative Gynecology. Lippincott Williams & Wilkins 2003; 753 – 98.
  6. Makio Shozu, M.D., Ph.D.; Kouich Murakami, M.D., Ph.D.; Masaki Inoue, M.D., Ph.D. Aromatase and Leiomyoma of the Uterus. Semin Reprod Med 22(1):51-60, 2004.
  7. Mark D. Levie, MD. Highlights From the American Association of Gynecologic Laparoscopists 32nd Annual Meeting November 18-22, 2003; Las Vegas Nevada. Medscape Ob/Gyn & Women's Health 8(2), 2003.
  8. Peter Kovacs, MD. Viewpoint: Myomectomy vs Uterine Artery Embolization for Fibroids. Medscape Ob/Gyn & Women's Health. 2006;11(1).
  9. Pippa Wysong. Embolization Safer for Patients With Uterine Fibroids. Medscape Medical News 2006.

Từ khóa:
Các tin khác cùng chuyên mục:
SANH NGÃ ÂM ĐẠO SAU MỔ LẤY THAI - Ngày đăng: 12-05-2007
THAI CHẾT LƯU ĐỦ THÁNG (TT) - Ngày đăng: 16-05-2007
THƯ VIÊN
LỊCH HỘI NGHỊ MỚI
Năm 2020

Thứ bảy ngày 22 . 02 . 2025

Năm 2020
GIỚI THIỆU SÁCH MỚI

Y học sinh sản 59 - Bệnh truyền nhiễm và thai kỳ

Y học sinh sản 58 - Thai kỳ và các bệnh lý nội tiết, chuyển ...

Hội viên liên kết Bạch kim 2024
Hội viên liên kết Vàng 2024
Hội viên liên kết Bạc 2024
FACEBOOK