Nhiều bác sĩ lâm sàng và chuyên gia sức khỏe cộng đồng xem vấn đề dinh dưỡng đóng một vai trò thiết yếu trong tiến trình giải quyết dịch béo phì đang diễn ra hiện nay ở trẻ em. Tuy nhiên vấn đề quan trọng là cha mẹ trẻ phải sử dụng những tiếp cận đúng khi cố gắng điều trị béo phì cho trẻ. Thực hành cho ăn nghiêm ngặt, hoặc nghiêm cấm cho trẻ sử dụng một số thức ăn không phải lúc nào cũng là giải pháp tốt nhất. Khả năng kiểm soát ức chế của chính trẻ, một hành vi giống như tự kiểm soát, có vẻ quan trọng hơn những qui định nghiêm ngặt về ăn uống. Các tác giả đã tìm ra mối quan hệ giữa khả năng kiểm soát ức chế kém của trẻ, thực hành cho ăn nghiêm ngặt với việc tăng cân.

Bác sĩ Stephanie Anzman và tiến sĩ Leann Birch, làm việc tại trung tâm nghiên cứu trẻ béo phì - đại học bang Pennsylvania, nghiên cứu 197 trẻ gái da trắng không phải gốc Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Họ thu thập thông tin từ các bé gái và cha mẹ trẻ trong vòng 10 năm, bắt đầu từ khi các em được 5 tuổi. Thêm vào đó, các tác giả ghi nhận chỉ số BMI của các trẻ đồng thời hỏi các bé xem liệu cha mẹ có cấm đoán trẻ ăn một số loại thức ăn nhất định hay không. Các nhà nghiên cứu cũng ghi lại chỉ số BMI của cha mẹ trẻ, mức thu nhập, và trình độ học vấn. Cuối cùng, những bà mẹ được hỏi về khả năng tự kiểm soát của con họ.

Anzman và Birch tìm ra rằng những bé gái có khả năng tự kiểm soát kém sẽ có chỉ số BMI cao hơn và tăng cân nhiều hơn những trẻ còn lại. Trẻ với khả năng tự kiểm soát kém sẽ có nguy cơ thừa cân ở tuổi 15 tăng gấp 2 lần. Các tác giả cũng chú ý mối liên hệ giữa những hiểu biết về việc thực hành cho ăn nghiêm ngặt đối với trẻ và tăng cân. Nghĩa là, kết hợp giữa việc cấm đoán ăn uống nghiêm ngặt càng nhiều và khả năng tự kiểm soát kém sẽ đặt đứa trẻ gái vào nguy cơ cao nhất của tăng cân trong nhóm nghiên cứu.

Theo bà Anzman, việc cấm đoán ăn uống nghiêm ngặt ở những trẻ có khả năng tự kiểm soát kém thông qua việc hạn chế cho trẻ tiếp cận với những dạng thức ăn nhanh trẻ thích có thể làm cho những thức ăn bị cấm càng có vẻ hấp dẫn hơn và từ đó càng làm vấn đề khó giải quyết hơn. Tác giả gợi ý rằng cha mẹ trẻ nên giúp con họ học cách kiểm soát thói quen ăn uống của chúng bằng cách cho phép chúng lựa chọn những thức ăn lành mạnh. Tốt hơn là không nên để những thức ăn cần hạn chế ăn uống tại nhà. Đó cũng là cách giúp trẻ hiểu rằng chúng không thể có những thứ thức ăn mà chúng muốn.

(The Journal of Pediatrics – August 10, 2009)

BS. Lê Phạm Thu Hà