ThS. Võ Như Thanh Trúc – Chuyên viên phôi học – IVFAS
 

Suy buồng trứng sớm (POI) là tình trạng suy giảm chức năng buồng trứng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản trước 40 tuổi, với biểu hiện đặc trưng là tình trạng vô kinh hoặc kinh thưa và nồng độ hormone FSH trong máu ngoại vi tăng cao trong khi nồng độ estrogen lại giảm sút. POI thường xảy ra khoảng 1 - 5% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Insulin-like factor 3 (INSL3) là một peptide hormone được sản xuất bởi các tế bào vách nang noãn ở giai đoạn nang có hốc và giai đoạn hoàng thể. INSL3 kích thích các tế bào vách nang sinh tổng hợp tạo nên androgen và đóng vai trò thúc đẩy sự tăng trưởng và hoàn thiện chức năng của các nang noãn giai đoạn nang có hốc. Ở chuột, người ta đã chứng minh rằng sự thiếu hụt Insl3 dẫn đến tình trạng vô sinh ở chuột cái do tăng hoạt động apoptosis tế bào, từ đó hình thành tình trạng thoái hoá nang noãn sớm (atresia).

Nghiên cứu "New theca-cell marker insulin-like factor 3 is associated with premature ovarian insufficiency" thực hiện hồi cứu trên 145 bệnh nhân bao gồm 48 bệnh nhân POI (25<[FSH]<40IU/L), 49 bệnh nhân POI sinh hoá (10 < [FSH] < 25 IU/L) và 48 bệnh nhân có dự trữ buồng trứng bình thường làm nhóm chứng.

Nồng độ INSL3 trong huyết thanh giảm liên tục theo thời gian ở bệnh nhân suy buồng trứng. Nồng độ INSL3 tỉ lệ nghịch với nồng độ FSH, LH nhưng lại tỉ lệ thuận với AMH, inhibin B, AFC và testosterone. Hơn nữa INSL3 trong máu có thể được xem như một yếu tố dự đoán được tình trạng POI và POI sinh hoá. Nghiên cứu không tìm ra bất kì khác biệt có ý nghĩa thống kê nào ở nồng độ INSL3 trong dịch nang ở nhóm bệnh nhân POI sinh hoá và nhóm chứng.

Đây là nghiên cứu đầu tiên khảo sát vai trò của INSL3 trong dự đoán tình trạng suy buồng trứng sớm ở phụ nữ, kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng INSL3 có thể được sử dụng như một marker đặc hiệu đầy hứa hẹn để chẩn đoán POI. Trong tương lai cần nhiều nghiên cứu tìm hiểu sâu hơn vai trò thực sự của INSL3 trong điều hoà sự tăng trưởng của nang noãn, cũng như sinh tổng hợp các hormone có bản chất steroid và các cơ chế bệnh sinh liên quan đến phân tử này.
 
Nguồn: Zhu C., Luo W., et al. (2020). New theca-cell marker insulin-like factor 3 is associated with premature ovarian insufficiency, FerSter.