Các nghiên cứu trước đây đã báo cáo rằng kích thước của 2 tiền nhân gần như bằng nhau trong hợp tử của người. Tuy nhiên, khác biệt đường kính giữa 2 tiền nhân lớn hơn 4 µm thì ghi nhận tỉ lệ hợp tử bị ngừng phát triển và khảm cao hơn đáng kể so với hợp tử có sự khác biệt đường kính giữa 2 tiền nhân nhỏ hơn 4 µm (Sadowy S và cs, 1998). Cũng như, hợp tử có kích thước 2 tiền nhân khác nhau sẽ cho tỉ lệ phôi bị ngừng phát triển ở giai đoạn phân chia và tỉ lệ phôi ngày 3 khảm cao hơn đáng kể so với các hợp tử với tiền nhân có kích thước tương tự (Munné S và cs, 1998). Hơn nữa, tỷ lệ phát triển lên phôi nang trong các hợp tử với hai tiền nhân có kích thước tương tự cao hơn đáng kể (Zollner U và cs, 2002; Scott L và cs, 2003). Ngoài ra, hợp tử có kích thước 2 tiền nhân khác nhau sẽ có phôi phát triển chậm hơn và chất lượng phôi giai đoạn phân chia kém hơn và tỷ lệ bất thường nhiễm sắc thể cao hơn trong các phôi có nguồn gốc từ các hợp tử chứa tiền nhân có kích thước tương tự nhau (Nagy ZP và cs, 2003; Gámiz P và cs, 2003).

Chính vì thế, nhóm tác giả tiến hành nghiên cứu hồi cứu để xác định kích thước tiền nhân đực và cái trước khi vỡ màng nhân (PNMBD) có sự khác biệt hay không. Đồng thời, đánh giá khác biệt về kích thước tiền nhân có ảnh hưởng đến tỷ lệ trẻ sinh sống hay không.

Đo kích thước tiền nhân lúc 4h trước khi màng tiền nhân vỡ (pronuclei membranes break down- PNMBD), tương ứng với 16-20 giờ sau ICSI và ngay trước khi PNMBD. Đồng thời, so sánh sự khác biệt kích thước của 2 tiền nhân trong các hợp tử của nhóm bệnh nhân có trẻ sinh sống với những bệnh nhân bị thất bại.

Kết quả:

• Sự khác biệt diện tích trung bình giữa 2 tiền nhân lúc 4 giờ trước khi PNMBD ở những bệnh nhân có trẻ sinh sống là đáng kể và nhỏ hơn ở những bệnh nhân bị thất bại (39,9 ±37,8μm² vs 62,8±43,0 μm²; p=0,012)
• Ngoài ra, sự khác biệt diện tích trung bình ở những bệnh nhân thành công có trẻ sinh sống thì nhỏ hơn đáng kể khi các phép đo được thực hiện ngay trước PNMBD, so với các phép đo 4 giờ trước khi PNMBD. Sự khác biệt này không được phát hiện ở những bệnh nhân thất bại
• Trong số 34 bệnh nhân có trẻ sinh sống thì khác biệt diện tích giữa 2 tiền nhân lớn nhất là 43,9 μm². Ở phép đo được thực hiện ngay trước PNMBD thì nhóm khác biệt diện tích giữa 2 tiền nhân <44 μm² có tỉ lệ bhCG (+), túi thai GS (+), tim thai (+), trẻ sinh sống tương ứng là 91,7%, 81,3%, 79,1%, và 68,8% cao hơn đáng kể so với nhóm khác biệt diện tích giữa 2 tiền nhân >44 μm² (41,7%, 15%, 0%, 0%). Còn trong phép đo được thực hiện trước PNMBD 4 giờ chỉ có tỉ lệ bhCG (+) khác biệt giữa 2 nhóm (88,9% vs 57,6%, p<0,05)

Kết luận: Sự ra đời của các em bé khỏe mạnh là kết quả của các hợp tử có chứa 2 tiền nhân kích thước tương tự khi đo ngay trước PNMBD. Đánh giá kích thước của mỗi tiền nhân ngay trước khi PNMBD sẽ cung cấp một dấu ấn tiên đoán về hiệu quả tiềm năng phát triển của phôi ở giai đoạn đầu.

Trần Hà Lan Thanh-Chuyên viên phôi học-IVFMD Phú Nhuận
Nguồn: Potential of zygotes to produce live births can be identified by the size of the male and female pronuclei just before their membranes break down, Reprod Med Biol. 2017;16:200–205, doi: 10.1002/rmb2.12032
 

Từ khóa: