Một khuyến cáo mới đăng trên một bài báo trực tuyến của Radiology bởi Tiến sĩ Diana Miglioretti, thuộc Viện nghiên cứu sức khỏe cộng đồng, cho biết phụ nữ tiền mãn kinh muốn kiểm tra ung thư vú định kỳ nên chụp nhũ ảnh trong tuần đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, để kết quả tầm soát ung thư vú được chính xác hơn.

Khả năng tầm soát ung thư vú của nhũ ảnh mà tiến sĩ Miglioretti và đồng nghiệp đang nghiên cứu hiện là một vấn đề trọng điểm gây nhiều tranh cãi trong thời gian gần đây. Một số vấn đề liên quan đến các khuyến cáo mới đã thúc đẩy nghiên cứu của Tiến sĩ Miglioretti và các đồng nghiệp:

• Chụp nhũ ảnh có thể phát hiện ung thư ở phụ nữ độ tuổi tứ tuần.

• Tuy nhiên, so với phụ nữ lớn tuổi hơn, những phụ nữ này có nguy cơ cao hơn bị kết quả âm tính giả hoặc dương tính giả.

• Kết quả dương tính giả sẽ dẫn đến việc thực hiện các xét nghiệm không cần thiết, bao gồm cả sinh thiết.

• Phụ nữ độ tuổi tứ tuần có thể có mô vú dày đặc, gây khó khăn trong việc phân tích nhũ ảnh. Mô vú dày đặc hiển thị màu trắng trên nhũ ảnh và có thể che khuất những bất thường cũng hiển thị màu trắng.

• Mật độ mô tuyến vú thay đổi nhẹ theo chu kỳ kinh nguyệt.

Nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Miglioretti đã tìm hiểu liệu chụp nhũ ảnh tại nhiều thời điểm khác nhau trong chu kỳ kinh, khi mật độ mô tuyến vú khác nhau, có nhạy hơn để phát hiện ung thư vú hoặc đặc hiệu hơn để loại trừ ung thư hay không. Họ kiểm tra 387.218 nhũ ảnh của những phụ nữ tiền mãn kinh. Trong số này, 1.283 phụ nữ thực sự bị ung thư vú.

Miglioretti và các đồng nghiệp phát hiện rằng trong tuần đầu tiên của chu kỳ kinh, khi các mô vú ít dày đặc hơn và không căng sữa, chụp nhũ ảnh sẽ nhạy hơn để phát hiện ung thư, trong khi đó độ đặc hiệu thì không thay đổi. Do đó, Miglioretti cho rằng phụ nữ tiền mãn kinh chụp nhũ ảnh tầm soát định kỳ có thể có lợi nếu chụp trong tuần đầu tiên của chu kỳ kinh.

Tuy nhiên, Miglioretti ghi nhận rằng độ nhạy của nhũ ảnh chỉ tăng đối với phụ nữ đã từng được tầm soát trong hai năm qua, chứ không tăng ở những phụ nữ chụp lần đầu tiên. Nhìn chung, để nhũ ảnh trong lần đầu tiên phát hiện thấy một khối u, thì khối u này phải có kích thước tương đối lớn. Còn đối với các khối u nhỏ, mô vú có mật độ thấp là yếu tố quan trọng hơn để giúp phát hiện khối u, do đó ảnh hưởng của chu kỳ kinh nguyệt có thể chưa thể hiện trong chụp nhũ ảnh lần đầu. Ngoài ra, những phát hiện của bà không áp dụng cho chụp nhũ ảnh với mục đích chẩn đoán, chẳng hạn để chẩn đoán một khối u vú đã được bệnh nhân phát hiện.

Không phải phụ nữ nào cũng luôn luôn dự đoán được chu kỳ kinh của mình, nhưng khá nhiều phụ nữ bị căng ngực ở nửa sau của chu kỳ kinh, vì vậy cần tránh chụp nhũ ảnh trong thời gian này để làm giảm sự khó chịu của bệnh nhân khi chụp nhũ ảnh.

Khuyến cáo hiện nay là phụ nữ tuổi từ 50-74 nên chụp nhũ ảnh tầm soát mỗi hai năm. Phụ nữ được khuyến khích tham khảo ý kiến các chuyên gia chăm sóc sức khỏe của họ để thiết lập một lịch trình chụp nhũ ảnh phù hợp với tiền sử gia đình của họ và nhu cầu cá nhân.

Nguồn: Mammogram Sensitivity Depends on Menstrual Cycle, Experts Recommend

http://www.sciencedaily.com/releases/2010/12/101206161818.htm

BS Đoàn Thị Thanh Tâm