BS. Phạm Thị Ngọc Bích

Theo báo cáo của một nghiên cứu bệnh-chứng lồng ghép với nghiên cứu đoàn hệ (nested case-control study) dựa trên dân số đăng ngày 26/5 trên BMJ, tất cả các thuốc tránh thai đều làm gia tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch, tuy nhiên, những loại thuốc thế hệ mới hiện nay khiến nguy cơ này dường như tăng cao hơn.

Trong nghiên cứu này, Vinogradova cùng cộng sự đã phân tích các dữ liệu từ nguồn Clinical Practice Research Datalink và QResearch primary care. Tổng cộng có 10.592 phụ nữ trong độ tuổi từ 15 đến 49 tuổi đã được chẩn đoán thuyên tắc do huyết khối tĩnh mạch trong khoảng thời gian từ năm 2001 đến năm 2013. Nhóm chứng bao gồm 42.034 phụ nữ không bị thuyên tắc do huyết khối tĩnh mạch, có các đặc điểm phù hợp với nhóm bệnh.

Khi tiến hành phân tích có điều chỉnh, những người đang sử dụng (là những người có dùng thuốc trong vòng 28 ngày trước đó, xác định dựa vào đơn thuốc) bất kỳ thuốc tránh thai kết hợp đường uống nào đều có nguy cơ cao bị thuyên tắc do huyết khối tĩnh mạch so với những người không sử dụng trong năm qua (OR, 2.97).

Tuy nhiên, khi xem xét cụ thể từng đơn thuốc, ghi nhận nguy cơ tăng cao đáng kể ở những người đang dùng desogestrel (OR, 4.28), gestodene (OR, 3.64), drospirenone (OR, 4.12) và cyproterone (OR, 4.27) so với những người dùng levonorgestrel (OR, 2.38), norethisterone (OR, 2.56) và norgestimate (OR, 2.53).

Số trường hợp bị thuyên tắc tĩnh mạch do huyết khối trên 10.000 người sử dụng thuốc tránh thai thấp nhất đối với levonorgestrel (6, khoảng tin cậy 95% 5-7) và norgestimate (6, 5-8), và cao nhất đối với desogestrel (14, 11-17) và cyproterone (14, 11-17). Đặc biệt, nguy cơ tăng lên ở những người sử dụng trong độ tuổi từ 25-49 so với những người trẻ hơn. Riêng đối với levonorgestrel, những người sử dụng ngắn hạn (từ 84 ngày trở xuống) có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với những người đã dùng thuốc lâu dài.

Tóm lại, các thuốc tránh thai đường uống thế hệ mới (chứa desogestrel, gestodene, drospirenone hoặc cyproterone) làm tăng nguy cơ thuyên tắc do huyết khối tĩnh mạch cao hơn các dạng cũ (chứa levonorgestrel hoặc norethisterone), bất chấp mọi nỗ lực của các nhà khoa học nhằm tạo ra loại thuốc tránh thai an toàn và hiệu quả nhất.

Kết quả này đáng tin cậy vì chỉ tập trung ở những người được chẩn đoán và điều trị thuyên tắc tĩnh mạch do huyết khối bằng thuốc kháng đông cùng nhóm chứng với họ; và ở những người không có yếu tố nguy cơ của thuyên tắc tĩnh mạch do huyết khối với nhóm chứng của họ. Có thể nói, nghiên cứu này đã cung cấp những thông tin so sánh quan trọng về thành phần của các viên thuốc tránh thai dạng kết hợp sử dụng đường uống, từ đó giúp đưa ra những hướng dẫn cho việc kê đơn cũng như quy định dùng thuốc.

Tuy vậy, các nhà nghiên cứu mới chỉ quan tâm đến hiệu ứng của estrogen trong mỗi loại thuốc mà chưa chỉ ra được mối liên hệ giữa liều với nguy cơ mắc phải. Ngoài ra, họ vẫn nhấn mạnh rằng các thuốc tránh thai đường uống vẫn khá an toàn, và chúng giúp ngăn ngừa nguy cơ mang thai cao tới 10 lần và cao hơn rất nhiều so với nguy cơ thuyên tắc có thể xảy ra. Những người đang dùng thuốc tránh thai đường uống không nên ngưng sử dụng thuốc, mà cần xem xét lại loại thuốc tránh thai đang sử dụng và phải được tư vấn bởi bác sĩ.
 
Nguồn: http://www.medscape.com/viewarticle/845415